Στοιχεία για τη ζωή της γιαγιάς, του παππού αλλά και της μητέρας της, πρόσφυγες από την Κερασούντα που μετά τον εκτοπισμό τους κατέληξαν στην Αυστραλία, μοιράζεται η ομογενής Κέιτι Αναγνώστου από τη Μελβούρνη, μέσω του διαδικτυακού ερωτηματολογίου του Greek Genocide Resource Center.
Η μητέρα της Έλλη Αναγνώστου γεννήθηκε το 1917 στην Κερασούντα και πέθανε το 2002 στη Μελβούρνη. Ήταν το τρίτο παιδί της Σοφίας που γεννήθηκε στην Κερασούντα και πέθανε το 1970 στη Μελβούρνη, σε ηλικία 85 ετών.
Από ποια περιοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν οι πρόγονοί σας;
Η μητέρα μου ήταν από την Κερασούντα (σήμερα Giresun) στην περιοχή του Πόντου, στη Μικρά Ασία.
Πώς άλλαξε η ζωή τους όταν οι Νεότουρκοι και/ή Κεμαλιστές ήρθαν στην εξουσία;
Η μητέρα μου ήταν 4 αδέρφια. Ήταν πολύ μικρή, περίπου 5 ετών. Η οικογένειά της ήταν εύπορη, είχαν γη και εταιρείες διαχείρισης-αγοραπωλησίας πετρελαιοειδών. Ο παππούς μου στάλθηκε σε πορεία θανάτου με άλλους άνδρες, στο εσωτερικό της χώρας. Η γιαγιά μου Σοφία, η προγιαγιά και τα πέντε αδέρφια, μαζί με τις υπόλοιπες γυναίκες και τα παιδιά τους μετέφεραν στο γήπεδο ποδοσφαίρου. Τους μάζευαν όλους εκεί και επρόκειτο να τους εκτελέσουν. Ζούσαν στον Εύξεινο Πόντο. Αλλά ευτυχώς, ο καπετάνιος ενός πλοίου που ήταν στο λιμάνι προσφέρθηκε να τους πάρει στην Ελλάδα. Κατέληξαν στα Ιωάννινα.
Μου είπε ότι τα κοσμήματα που φορούσε στη φωτογραφία ήταν φτιαγμένα από το χρυσάφι της εποχής και πως συχνά πωλούσαν τις χρυσές λίρες από τα κοσμήματα για να αγοράσουν φαγητό. Περιέργως πώς ο παππούς μου ο Δανίλι (Danili) επέζησε γιατί ήταν εξαιρετικός ράφτης και έραβε-επιδιόρθωνε τις στολές των αξιωματικών. Είχε τη δική του εταιρεία και απασχολούσε πολύ προσωπικό. Τελικά επανενώθηκε με την οικογένειά του στα Ιωάννινα, αρκετά χρόνια αργότερα. Είχαν ακόμα μία κόρη που την έλεγαν Ελευθερία.
Απελάθηκαν κατά την περίοδο της Γενοκτονίας; Εάν ναι, πότε, πού και περιγράψτε την εμπειρία τους.
Ο παππούς μου απελάθηκε γύρω στο 1921-1922.
Κρατήθηκαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης ή στρατόπεδο εργασίας; Εάν ναι, πού βρισκόταν και περιγράψτε τις συνθήκες.
Ο παππούς μου από την πλευρά της μητέρας μου, ο οποίος στάλθηκε σε πορεία θανάτου επέζησε αλλά η υγεία του ποτέ δεν ανέκαμψε πλήρως.
Έχασαν συγγενείς και φίλους; Εάν ναι, πώς το αντιμετώπισαν;
Δεν γνωρίζω.
Όταν ήταν στην Τουρκία, προσπάθησε κανείς Τούρκων συμπεριλαμβανομένων, αν τους βοηθήσει κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας;
Δεν γνωρίζω.
Πώς αντιμετώπισαν συναισθηματικά την εμπειρία τους κατά τη Γενοκτονία; Επηρέασε το υπόλοιπο της ζωής τους;
Ω, ναι. Και οι δύο πλευρές της οικογένειας κουβαλούσαν αυτήν τη βίαιη αναταραχή για το υπόλοιπο της ζωής τους. Οι γονείς της γιαγιάς μου από την πλευρά της μητέρας μου, ήταν εύποροι καλλιεργητές ελαιόδεντρων, φιστικιών ή φουντουκιών που είχαν το δικό τους εργοστάσιο. Άφησαν πίσω τα πάντα. Η μητέρα μου ήταν πολύ μικρή για να θυμάται αλλά ο αδερφός της, ο θείος Γιάννης τους μισούσε. Πήρε τον σταυρό από την ελληνική εκκλησία και τον πέταξε στον Εύξεινο Πόντο, ώστε να μην τον πάρουν οι Τούρκοι.
Η άρνηση της Γενοκτονίας από τον δράστη (το διάδοχο κράτος της Τουρκίας) επηρέασε την ικανότητά τους να επουλωθεί το τραύμα;
Ήταν μικροί και δεν κατάλαβαν. Η γιαγιά μου σπανίως μιλούσε για αυτό, παρόλο που όλη τη ζωή της είχε καλυμμένα τα μαλλιά της με μαντίλι.
Πώς ένιωθαν για την Τουρκία μετά τη Γενοκτονία;
Δεν γνωρίζω.
- Επιπρόσθετα σχόλια:
Οι ιστορίες και οι πληγές των παππούδων μου κατά ένα μέρος πέρασαν και σε μένα. Αυτή η Γενοκτονία και τα επακόλουθά της, επηρέασαν και τις δυο πλευρές της οικογένειάς μου και παρά πολύ λίγα περιουσιακά στοιχεία από εκείνη την εποχή, πλην αυτής της φωτογραφίας και των προφορικών διηγήσεών τους.