Έλληνας της Νότιας Ρωσίας που ζει και εργάζεται στο Κράσνονταρ είναι ο Νικόλαος Αλεντζανίδης (Νικολάι Γιούριεβιτς Αλεντζάνοφ). Έμπειρος αγγειοχειρουργός και επίκουρος καθηγητής της έδρας χειρουργικής στο Κρατικό Ιατρικό Πανεπιστήμιο της περιοχής Κουμπάν (πόλη Κράσνονταρ), ο Νίκος Αλεντζάνοφ αγωνίζεται και στο μέτωπο κατά της Covid-19.
Αν και πολύ απασχολημένος δεν σταματά να σκέφτεται την ιστορική και την πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων του Πόντου. Ο ίδιος κατάγεται από τους Πόντιους, που με ιδιαίτερο ζήλο μέχρι τις μέρες μας κράτησαν ζωντανή την ποντιακή διάλεκτο στο φυσικό τους χώρο, στον Εύξεινο Πόντο. Τον Απρίλιο του 2021 αναμένεται η ανανεωμένη έκδοση του εγχειριδίου του για την εκμάθηση της ποντιακής διαλέκτου για τους ρωσόφωνους (μετάφραση φράσεων από ρωσικά σε ποντιακά).
Οι οικογένειες Αλεντζάνοφ και Φερισίδη με ρίζες από τον Πόντο
Γόνος του Γιούρι Αλεντζάνοφ και της Όλγας Φερισίδη, Ελλήνων από το Κουμπάν, ο Νίκος Αλεντζάνοφ γεννήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1985 στο Κρασνοντάρ της Νότιας Ρωσίας. Ο παππούς του, Νικόλαος του Ηλία και η γιαγιά Ελπίδα Τερπουζίδη (Ναντιέζντα) του Σαβέλλιου έμεναν στο ιστορικό ελληνικό χωριό Μερτσάνσκογιε, το οποίο ίδρυσαν το 1864 οι Πόντιοι πρόσφυγες από τις περιοχές της Οθωμανικής αυτοκρατορίας γύρω από την Τραπεζούντα.
Η οικογένεια Αλεντζάνοφ, όπως και οι περισσότεροι Πόντιοι των παρευξείνιων περιοχών της ΕΣΣΔ, τη δεκαετία του 1940 την περίοδο των σταλινικών διώξεων, εξορίστηκε στο Καζακστάν. Μετά την καταδίκη από το ΚΚΣΕ της πολιτικής του Στάλιν στο 20ο Συνέδριο, στους Έλληνες είχε επιτραπεί η επιστροφή στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας τους. Ο πατέρας του Νίκου και οι γονείς του επέστρεψαν στην περιοχή Κουμπάν και επέλεξαν για καινούργια τους κατοικία τη διπλανή με το χωριό Μερτσάνσκογιε, πόλη Αμπίνσκ.
Οι Έλληνες της Ρωσίας έκτιζαν το βίο τους από την αρχή δίπλα στην αρχαία κοιτίδα του πολιτισμού τους, στα παράλια του Εύξεινου Πόντου, και μόλις κατάφεραν να ζήσουν καλύτερες μέρες στο διάβα του 20ού αιώνα, στη ζωή τους ήρθαν νέες δοκιμασίες. Το 1990 η οικογένεια Αλεντζάνοφ πήρε απόφαση να φύγει για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα. Ο Νίκος έμεινε με τη μητέρα του πρώτα στο Αμπίνσκ και ύστερα στο Κρασνοντάρ.
Η μητέρα του Νίκου, Όλγα Αλεντζάνοβα (Φερισίδη), γεννήθηκε στην πόλη Αμπίνσκ στην οικογένεια του Νικόλαου Φερισίδη του Αναστάσιου και της Ζηναΐδας του Μιχαήλ. Η ιστορία της οικογένειάς της ήταν γεμάτη από γεγονότα. Ο πατέρας της Νικόλαος Φερισίδης πολέμησε στα πεδία των μαχών του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου ως στρατιώτης του Σοβιετικού στρατού.
Ο παππούς της Αναστάσιος Φερισίδης του Νικολάου ήταν ιατρός και ζούσε στην Τραπεζούντα.
Στην αρχή του 20ου αιώνα ο Αναστάσιος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα του και έφυγε στην περιοχή της Κουμπάν. Εκεί ένα γεγονός σημάδεψε όλη τη ζωή του. Στα χρόνια του ρωσικού εμφύλιου πολέμου θεράπευσε έναν αξιωματικό του «λευκού» στρατού. Αυτό το γεγονός λειτούργησε ως επιβαρυντικό στην άδικη καταδίκη του την περίοδο της «Ελληνικής επιχείρησης», το 1937. Ο Αναστάσιος Φερισίδης του Νικόλαου εκτελέστηκε από τις σοβιετικές Αρχές.
Η ζωή και η καριέρα του Νίκου Αλεντζάνοφ στο Κρασνοντάρ
Ο Νίκος Αλεντζάνοφ στα παιδικά του χρόνια στο Κράσνονταρ ασχολήθηκε με τον αθλητισμό, έπαιζε κιθάρα και ερμήνευε τραγούδια. Του απονεμήθηκε δίπλωμα για τη συμμετοχή του στο περιφερειακό φεστιβάλ των εθνικών πολιτισμών «Στεφάνι φιλίας των λαών της Κουμπάν» και για την ερμηνεία του ελληνικού τραγουδιού «Σάντα Μαρία».
Ο Νίκος σπούδασε στο Κρατικό Ιατρικό Πανεπιστήμιο της περιοχής Κουμπάν στο Κράσνονταρ. Ασχολήθηκε με τη αγγειοχειρουργική, γαστρεντερολογική και ουρολογική χειρουργική, και ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο, και κατά τις μεταπτυχιακές του σπουδές. Ο Νίκος συνέχισε να εργάζεται παράλληλα ως χειρούργος, καθηγητής και επιστήμονας.
Ο Νίκος Αλεντζάνοφ έχει λάβει 55 πιστοποιητικά αναγνώρισης γνώσεων στη φλεβολογία. Το 2010, του απονεμήθηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την εφεύρεση μιας μεθόδου θεραπείας στον τομέα της χειρουργικής. Αυτή η μέθοδος θεραπείας έχει εισέλθει στην πρακτική των χειρουργών και δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο Rospatent. Το 2017, ο Νικολάι Γούριεβιτς Αλεντζάνοφ εξελέγη σύμβουλος της Ρωσικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημών. Η βιογραφία του προστέθηκε στον ιστότοπο «Οι Γιατροί της Ρωσίας». Για τις επιστημονικές του δραστηριότητες και τα επιστημονικά του έργα, ο Νίκος Αλεντζάνοφ συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των Επιστημόνων της Ρωσίας. Το 2018, τα βιογραφικά του δεδομένα δημοσιεύθηκαν στον 14ο τόμο Οι Επιστήμονες της Ρωσίας της Ρωσικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημών.
Ο Νικολάι Γιούριεβιτς είναι συγγραφέας των ακόλουθων εννέα βιβλίων (εγχειριδίων) στον τομέα της χειρουργικής επέμβασης για φοιτητές και ιατρούς, τα οποία συμπεριλήφθηκαν στο πρόγραμμα σπουδών για την εκπαίδευση φοιτητών ιατρικών πανεπιστημίων: Τα βασικά στοιχεία γενικής περίθαλψης ασθενών, Η χειρουργική λοίμωξη, 1ο μέρος, Η χειρουργική λοίμωξη 2ο μέρος. Σήψη, Οι πρακτικές δεξιότητες στη χειρουργική επέμβαση, Η γαστρεντερική αιμορραγία, Οι κιρσοί των κάτω άκρων, Τα φλεβικά τροφικά έλκη, Θρομβοφλεβίτιδα και φλεβοθρόμβωση και στα αγγλικά – Varicose veins and vein diseases. Στα ελληνικά και στα ρωσικά είχε εκδοθεί το άρθρο του Η φλεβολογία στην Αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο.
Τα εγχειρίδιά του παρουσιάστηκαν σε διεθνείς εκθέσεις και οι σχολιασμοί τους συμπεριλήφθηκαν στους καταλόγους διεθνών εκθέσεων όπως:
- Διεθνής Εκπαιδευτική Έκθεση της Μόσχας 2018 (18-21 Απριλίου 2018, Εκθέσεις Επιτευγμάτων της Εθνικής Οικονομίας.
- LIBER BARCELONA 2018 (3-5 Οκτωβρίου 2018, Βαρκελώνη, Ισπανία),
- Διεθνής Εκπαιδευτική Έκθεση της Μόσχας 2018 (10-13 Απριλίου 2019 Μόσχα, Εκθέσεις Επιτευγμάτων της Εθνικής Οικονομίας),
- BOOKEXPO AMERICA 2019 (ΗΠΑ, Νέα Υόρκη, 29-31 Μαΐου 2019),
- HONG KONG BOOK FAIR 2019 (ΛΔΚ, Χονγκ Κονγκ, 17-23 Ιουλίου 2019),
- Buch Wien 2019 (Αυστρία, Βιέννη, 6-10 Νοεμβρίου 2019),
- Διεθνής Έκθεση Βιβλίων της Μόσχας (2-6 Σεπτεμβρίου 2020),
- Έκθεση Βιβλίων στη Φρανκφούρτη (14-18 Οκτωβρίου 2020).
- Στις 4 Μαρτίου 2021 στον Νικόλαο Αλεντζάνοφ απονεμήθη το μετάλλιο του Α. Νόμπελ για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της επιστήμης, το εξαιρετικό επιστημονικό έργο, τις ανακαλύψεις και τις εφευρέσεις του.
Το ελληνικό στοιχείο στη ζωή του Νίκου Αλεντζάνοφ
Ο Νίκος στη διάρκεια της κουβέντας μας περιέγραψε την ενασχόλησή του με τα ελληνικά θέματα.
«Από παιδί ενδιαφερόμουν για οτιδήποτε ελληνικό. Με ενδιέφεραν η ελληνική ιστορία, η ελληνική μουσική, η ελληνική γλώσσα, οι ελληνικοί και συγκεκριμένα οι ποντιακοί χοροί… σέρρα, σερανίτσα κ.ά. Όμως ο αγαπημένος μου χορός είναι το ζεϊμπέκικο», είπε ο Νίκος μιλώντας μαζί μου.
«Εμείς, η ελληνική νεολαία της πόλης Κράσνονταρ, συμμετείχαμε στα χορευτικά συγκροτήματα. Οργανώναμε εκδηλώσεις με ελληνική θεματολογία. Μελετούσαμε την ελληνική ιστορία από τα βιβλία που είχαμε στην κατοχή μας. Δύσκολα προχωρούσε η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Ιδιαίτερα προβλήματα είχαμε και έχουμε με τη διάδοση της ποντιακής διαλέκτου. Σκέφτηκα να λύσω αυτό το πρόβλημα και να βοηθήσω στη διδασκαλία των ποντιακών, που άκουγα από τα παιδικά μου χρόνια. Η γλώσσα αυτή ήταν μητρική για τους παππούδες και τις γιαγιάδες μου, τους γονείς και τους συγγενείς μου», τόνισε ο Νίκος.
Το σκοπό της διάδοσης της ποντιακής διαλέκτου στήριξε και η Ελληνική λέσχη «Τραπεζούντα», την οποία δημιούργησαν οι νέοι Έλληνες της περιοχής Κουμπάν. Ο Νίκος ήταν ένας από τους τρεις προέδρους της Λέσχης. Έτσι αμέσως ξεκίνησε εντατική δουλειά με σκοπό να δημιουργήσει εγχειρίδιο με τις αντίστοιχες ποντιακές και ρωσικές φράσεις, το οποίο στάλθηκε στους ελληνικούς συλλόγους της Ρωσίας.
Η επόμενη σημαντική δουλειά του Νίκου ήταν η δημιουργία ρωσοποντιακού λεξικού. Το λεξικό είχε ως βάση τις λέξεις από το προσωπικό λεξιλόγιο του συγγραφέα και των κατοίκων της περιφέρειας του Κρασνοντάρ. Η πρώτη έκδοση έγινε το 2012. Αυτή τη στιγμή είναι σχεδόν έτοιμη η ανανεωμένη έκδοσή του.
«Ο βασικός σκοπός της δημιουργίας του λεξικού», λέει ο Νίκος, «είναι η διάδοση της ποντιακής διαλέκτου, που τελευταία άρχισε να θεωρείται νεκρή. Εγώ δεν συμφωνώ με αυτή την άποψη, είναι λανθασμένη. Σήμερα την ιστορική αυτή διάλεκτο μιλάνε όχι μόνο οι ηλικιωμένοι. Όλο και πιο πολλοί νέοι γυρίζουν στις ρίζες τους και μαθαίνουν τα ποντιακά. Και αυτό συμβαίνει σε όλα τα μήκη και πλάτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης», είπε ο Νίκος Αλεντζάνοφ.
Η κοινωνική δράση
Ο Νίκος Αλεντζάνοφ εκτός από την ενασχόλησή του με τη χειρουργική, την ιατρική επιστήμη και την ποντιακή διάλεκτο, τα προηγούμενα χρόνια ήταν ενεργό μέλος της ελληνικής κοινότητας του Κράσνοντρ και πρόεδρος της επιτροπής νεολαίας. Το 2011 εκλέχτηκε αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Νεολαίας των Ελλήνων της Ρωσίας για την περιφέρεια του Κράσνονταρ. Για μεγάλη χρονική περίοδο ήταν αντιπρόσωπος της Ελληνικής κοινότητας της Ρωσίας στο Κέντρο Εθνικοτήτων του Κράσνονταρ.
Το 2012 ο Νίκος έλαβε μέρος στην Επιτροπή για παροχή βοήθειας από την Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων της Ρωσίας προς τους κατοίκους της περιοχής Κριμσκ της περιφέρειας Κράσνονταρ που είχαν πληγεί από φοβερή πλημμύρα. Το Κριμσκ είναι γνωστή ιστορικά ως περιοχή με συμπαγή ελληνικό πληθυσμό. Την ευγνωμοσύνη του για την ενεργή βοήθεια προς τους συμπατριώτες του στο Νίκο Αλεντζάνοφ είχε εκφράσει τότε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ρωσίας, Ιβάν Ιγκνατιέβιτς Σαββίδης.
Στο τέλος της συζήτησής μας ο Νίκος ευχήθηκε στους Έλληνες της Ρωσίας να μαθαίνουν και να γνωρίζουν την ποντιακή διάλεκτο και την κοινή νεοελληνική γλώσσα. Οπωσδήποτε να ζουν τον δικό τους ελληνικό πολιτισμό πλούσιο με παραδόσεις, χορούς, τραγούδια και εθνικά ήθη και έθιμα. Να σέβονται τους παππούδες και τους γονείς τους καθώς και ο ένας τον άλλον. Να είναι ενωμένοι. Μόνο ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας.