Για αιώνες ήταν κρυμμένη κοντά σε μερικά από τα γνωστότερα μνημεία της Αιγύπτου, στο Λούξορ, σε μικρή απόσταση από την Κοιλάδα των Βασιλέων. Πλέον, όμως, ήρθε στο φως καθαρά από τύχη, όταν η ομάδα του Ζάχι Χάουας ξεκίνησε την αναζήτηση ενός ταφικού ναού.
Η νέα μεγάλη αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αίγυπτο είναι μια αρχαία φαραωνική πόλη, που χτίστηκε πριν από τουλάχιστον 3.400 χρόνια, κατά τη βασιλεία του Αμενχοτέπ (ή Αμένωφις) Γ΄, ενός από τους ισχυρότερους φαραώ της 18ης Δυναστείας.
Η ομάδα του γνωστού Αιγύπτιου αρχαιολόγου αρχικά βρήκε πλίνθινες δομές που εκτείνονται σε όλες τις κατευθύνσεις. Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε μια καλοδιατηρημένη πόλη, με σχεδόν ανέπαφους τοίχους και δωμάτια γεμάτα με καθημερινά εργαλεία, δαχτυλίδια, σκαραβαίους, πολύχρωμα κεραμικά δοχεία και πλίνθους που έφεραν σφραγίδες με το σύμβολο του Αμενχοτέπ.
«Οι δρόμοι περιβάλλονται από σπίτια. Κάποιοι τοίχοι έχουν ύψος τρία μέτρα», ανέφερε ο Ζάχι Χάουας. Από τη μεριά του ο διευθυντής του αμερικανικού Ταμείου Αρχαίας Αιγυπτιακής Κληρονομιάς και Αρχαιολογίας, Πίτερ Λακοβάρα, σχολίασε ότι πρόκειται για την «αρχαία αιγυπτιακή Πομπηία».
Η Μπέτσι Μπράιαν, καθηγήτρια Αιγυπτιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς και ειδική στην εποχή του Αμενχοτέπ Γ΄, εκτίμησε ότι είναι η δεύτερη σημαντικότερη αρχαιολογική ανακάλυψη μετά τον τάφο του Τουταγχαμών. Όπως είπε, βρέθηκαν πολλοί φούρνοι και καμίνια για την παρασκευή γυαλιού και κεραμικών, καθώς και θραύσματα από αμέτρητα αγάλματα.
Βρέθηκαν επίσης δύο τάφοι «αγελάδων ή ταύρων» και ένα «ασυνήθιστο» ανθρώπινο λείψανο.
Στην ανακοίνωσή του ο Ζάχι Χάουας ανέφερε ότι η μεγαλύτερη αρχαία πόλη της Αιγύπτου εκτείνεται δυτικά προς το χωριό των εργατών Ντέιρ ελ Μεντίνα – τη χαρακτήρισε, μάλιστα, «χαμένη χρυσή πόλη».
«Σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές, περιλάμβανε τρία παλάτια του Αμενχοτέπ Γ΄ και το διοικητικό και βιομηχανικό κέντρο της αυτοκρατορίας του» πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι εξακολουθούσε να κατοικείται μέχρι και πριν από 3.000 χρόνια, επί βασιλείας του Τουταγχαμών.
Ο Αμενχοτέπ Γ΄ ανέβηκε στον θρόνο της αρχαίας Αιγύπτου το 1391 και πέθανε το 1353 π.Χ.