Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στο εσωτερικό της Τουρκίας η κοινή δήλωση που υπογράφεται από 103 ναυάρχους εν αποστρατεία σχετικά με τη Συνθήκη του Μοντρέ, τη συμφωνία του 1936 που δίνει τον έλεγχο των στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων και ρυθμίζει τη διέλευση των πολεμικών πλοίων.
Όλα ξεκίνησαν από μια έμμεση αναφορά του προέδρου της Εθνοσυνέλευσης Μουσταφά Σεντόπ, ο οποίος κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης απάντησε ότι «τεχνικά μπορεί να το κάνει» στην ερώτηση εάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να αποσύρει την Τουρκία από τη Συνθήκη του Μοντρέ, όπως έκανε και με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης.
Κάποιοι σχολιαστές σημειώνουν ότι ο Μουσταφά Σεντόπ λειτουργεί ως… λαγός, και ότι η ανακίνηση του θέματος σχετίζεται και το αμφιλεγόμενο Κανάλ Ιστανμπούλ, το έργο που είναι σε εξέλιξη στην Κωνσταντινούπολη για τη δημιουργία μιας διώρυγας παράλληλης με τον Βόσπορο.
Οι 103 απόστρατοι στην κοινή τους δήλωση τονίζουν ότι εάν όντως η Τουρκία αποσυρθεί από τη Συνθήκη του Μοντρέ τότε θα μπορούσε «να αντιμετωπίσει θανάσιμους κινδύνους και επικίνδυνα γεγονότα, που ενδεχομένως να θέσουν σε κίνδυνο την εθνική της ασφάλεια».
Έντονη ήταν η αντίδραση της κυβέρνησης, ενώ η Εισαγγελία της Άγκυρας ξεκίνησε έρευνα για να διαπιστωθεί εάν το κείμενο είναι παρέμβαση στους δημοκρατικούς θεσμούς και τη λαϊκή βούληση.
Άλλωστε, το ένα μετά το άλλο τα κυβερνητικά στελέχη του AKP, είτε με αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είτε με δηλώσεις, αφήνουν να εννοηθεί ότι η ενέργεια αυτή των αποστράτων ισοδυναμεί με σιωπηρό κάλεσμα σε πραξικόπημα. Μάλιστα ο κυβερνητικός εταίρος Ντεβλέτ Μπαχτσελί πήγε ένα βήμα παραπέρα, ζητώντας να «σκίσουν τα γαλόνια τους» και το κράτος να σταματήσει να πληρώνει τις συντάξεις τους.
Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια επίσημη αντίδραση από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που σύμφωνα με πληροφορίες των τουρκικών ΜΜΕ είναι στο προεδρικό θέρετρο στη Μαρμαρίδα όπου θα λάβει αποφάσεις για τον επικείμενο ανασχηματισμό.
Να σημειωθεί ότι η Συνθήκη του Μοντρέ εγγυάται την ελεύθερη διέλευση των μη στρατιωτικών πλοίων σε καιρό ειρήνης και περιορίζει τη διέλευση όσων δεν ανήκουν σε χώρες του Εύξεινου Πόντου. Οι όροι της υπήρξαν πηγή διαμάχης κατά διαστήματα, κυρίως για τη στρατιωτική πρόσβαση της Σοβιετικής Ένωσης –και πλέον της Ρωσίας– στη Μεσόγειο.