Εκατό χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή συμπληρώνονται το 2022, και όλο και πληθαίνουν οι φωνές που καλούν την Πολιτεία να κάνει κάτι πολύ απλό: να κηρύξει την επόμενη χρονιά έτος μικρασιατικού ελληνισμού, προσφυγικής μνήμης ή όπως αλλιώς θέλει να το πει, αρκεί να τιμηθούν οι Έλληνες που υποχρεώθηκαν να ξεριζωθούν από τον ευρύτερο χώρο της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης!
Μέχρι τώρα οι προσπάθειες έχουν πέσει στο κενό.
Όπως ήταν αναμενόμενο, μετά τις μεμονωμένες πρωτοβουλίες συλλόγων σχετικά με το θέμα, η Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος πήρε τα ηνία και ετοιμάζεται να ζητήσει από την Πολιτεία να κηρύξει επίσημα το έτος 2022 «Εκατονταετηρίδα Mνήμης του Προσφυγικού Ελληνισμού».
Η απόφαση ελήφθη κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΟΠΣΕ.
Το σκεπτικό της απόφασης
Όπως εξηγεί η ΟΠΣΕ, «τo 2022 συμπληρώνονται 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή που είχε ως επακόλουθο τον βίαιο και αναγκαστικό ξεριζωμό των Ελλήνων μετά 3.500 χιλιάδες χρόνια, από τον ευρύτερο χώρο της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης.
Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης έγιναν πρόσφυγες και Ανταλλάξιμοι, που εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους και δημιούργησαν νέες, μετά το 1922-1924 στα όρια του σύγχρονου ελληνικού κράτους, διάσπαρτα και σε όλη την επικράτεια με τον κύριο όγκο τους να οδεύει, κυρίως στις περιοχές που ελευθερώθηκαν μετά το 1912 καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας και του Πειραιά.
»Η περίοδος της εγκατάστασης διήρκεσε 30 και πλέον χρόνια στα οποία οι Έλληνες προσφυγικής καταγωγής έδωσαν πραγματικό αγώνα επιβίωσης στις νέες δύσκολες για αυτούς συνθήκες, αντιμετωπίζοντας την ξαφνική τους φτωχοποίηση με δύναμη, αισιοδοξία, πολλή δουλειά και μόρφωση για τους νεότερους, ενώ πριν προλάβουν να ορθοποδήσουν ήρθε η ναζιστική κατοχή, έχοντας βέβαια ουσιώδη συμβολή στην Αντίσταση.
Η Μικρασιατική Καταστροφή – όπως έχει επικρατήσει να ονομάζεται στην σύγχρονη ιστοριογραφία – σηματοδοτεί το τέλος της μεγάλης πορείας της παλιγγενεσίας του Ελληνισμού που ξεκίνησε με την Επανάσταση του 1821.
»Το 1922, έχει σημαδέψει τη συλλογική μνήμη, ως το έτος του τέλους του Ελληνισμού στην Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, και της έλευσης των προσφύγων στον ελλαδικό χώρο με τις μεγάλες κοινωνικές –οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις που τη συνόδευσαν. Αποτελεί μια νέα ιστορική αφετηρία, αυτήν της Ελλάδας του 20ου αιώνα, όπως μετασχηματίζεται στις μέρες μας.
Εκατό χρόνια μετά την Καταστροφή του 1922, οι απόγονοι των προσφύγων, αποτελούμε ένα δυναμικό και ζωτικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, έχοντας συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομική ανασυγκρότηση του κράτους τον εικοστό αιώνα και βέβαια στη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού και παιδείας σε όλες τις εκφάνσεις τους, στις τέχνες και στις επιστήμες.
»Αυτά όλα καθιστούν το 2022 έτος ορόσημο στην συγκρότηση της σύγχρονης Ελλάδας και της ελληνικής εθνικής συνείδησης σήμερα.
Η πολιτεία με την ανακήρυξη αυτή τιμά την μνήμη των προσφύγων και τον αγώνα τους για ένταξη στην ελληνική κοινωνία.
Στα πλαίσια αυτά, η Ομοσπονδία μας προγραμματίζει σε συνεργασία με τους συλλόγους μέλη της, τις Περιφέρειες και τους Δήμους, να οργανώσει σειρά εκδηλώσεων που επιθυμούμε να ενταχθούν στο πλαίσιο της εκατονταετηρίδας μνήμης προσφυγικού ελληνισμού. Οι εκδηλώσεις αυτές θα έχουν χαρακτήρα:
- Πολιτιστικό και καλλιτεχνικό, όπως συναυλίες – εκθέσεις – παρουσιάσεις δρώμενων ή/και άλλες.
- Επιστημονικό-ιστορικό ή/ και άλλης θεματικής για την μελέτη και ανάδειξη της εθνικής διαδρομής μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή αλλά και της πολυσχιδούς συμβολής των προσφύγων στην σύγχρονη Ελλάδα, με πανελλήνια συνέδρια – τοπικές ημερίδες – ψηφιακές διαδικτυακές παρουσιάσεις ή/και κάθε άλλης μορφής δράσεις.»