Ήταν το πρώτο στρατιωτικό σώμα της Ελληνικής Επανάστασης που οργανώθηκε στα πρότυπα του ευρωπαϊκού στρατού. Ο Ιερός Λόχος, που συγκροτήθηκε στη Φωξάνη της Μολδοβλαχίας από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη πριν από 200 ακριβώς χρόνια (στις 10 Μαρτίου 1821), αποτελούνταν από Έλληνες εθελοντές της διασποράς.
Το όραμα του ποντιακής καταγωγής αρχηγού της Φιλικής Εταιρείας κινητοποίησε κυρίως νεαρούς σπουδαστές, χωρίς στρατιωτική εμπειρία.
Οι ιερολοχίτες εκπαιδεύτηκαν στη χρήση όπλων και στις πολεμικές τακτικές εκεί, στη Φωξάνη. Έφεραν ομοιόμορφες μαύρες στολές και ήταν οπλισμένοι με λογχοφόρο τουφέκι.
Σε αυτόν τον επαναστατικό στρατό, που μετά την καθοριστική ήττα στο Δραγατσάνι (7 Ιουνίου 1821) πέρασε υποχωρώντας πίσω στη Ρωσία, πήραν μέρος και Πόντιοι. Ο φιλέλληνας ιστορικός Νικολάι Τοντόροφ έχει καταγράψει κάποιους από αυτούς, με βάση τα αρχεία της Οδησσού.
Πρόκειται για όσους σώθηκαν ή λαβώθηκαν μετά από την φονική μάχη και ήταν κρατούμενοι από τις ρωσικές κατά τον Ιούλιο του 1821.
Επιπλέον ονόματα αγωνιστών της Επανάστασης με ποντιακή καταγωγή έχουν καταγραφεί στα Μικρασιατικά Χρονικά, εντούτοις οι πληροφορίες θεωρούνται ελλιπείς.
- Διαβάστε περισσότερα εδώ, στο απόσπασμα από το βιβλίο Οι ρίζες μας. Πόντος – Καύκασος – Χωρύγι Κιλκίς της Αρχοντούλας Κωνσταντινίδου και του Νίκου Κωνσταντινίδη (Κιλκίς, 2017)