Βασίλειος Βεηλικτσίδης. Ένα όχι και τόσο συνηθισμένο όνομα για μια πολύ σημαντική μουσική προσωπικότητα. Γεννημένος στον Πόντο, πρόσφυγας στην Ελλάδα, σήμερα είναι δυσανάλογα αναγνωρίσιμος σε σχέση με το έργο που έχει αφήσει.
Το σκονισμένο αρχείο, που μεγάλο του μέρος είναι στην κατοχή του Λυκείου Ελληνίδων Σερρών, φέρνει στο φως η Ροζαλία Ελευθεριάδου, υποψήφια διδάκτορας Μουσικολογίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Έτσι, έστρεψε το ερευνητικό της ενδιαφέρον στον μουσικό από την Αμισό, και στην κόρη του, επίσης μουσικό, Ελπίδα Βεηλικτσίδου.
Όταν μιλά κάποιος μαζί της δεν μπορεί παρά να μοιραστεί τον ενθουσιασμό της για το πού την οδηγεί η έρευνα, αλλά και τον προβληματισμό της γιατί μια τόσο σημαντική προσωπικότητα της αστικής μουσικής παραμένει στην αφάνεια, άγνωστη ακόμα και στους Πόντιους.
Πρόσφατα το Λύκειο Ελληνίδων Σερρών πήρε το πράσινο φως ώστε να αξιοποιήσει κονδύλια του ΕΣΠΑ για την ψηφιοποίηση του αρχείου του Βασιλείου και της Ελπίδας Βεηλικτσίδη. Την Παρασκευή διοργανώνει διαδικτυακή ημερίδα-αφιέρωμα, με ομιλητές εκτός από τη Ροζαλία Ελευθεριάδου, τον δρ Σάββα Μαυρίδη, τον δάσκαλο Ευστάθιο Ταξίδη και τις φιλολόγους Μαρία Παπαδημητρίου και Τάνια Πέρση.
«Είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο»
Κατά την εισήγηση της Ροζαλίας Ελευθεριάδου θα παρουσιαστούν καινούργια στοιχεία που προέκυψαν από τη μουσικολογική έρευνα.
«Η δράση του ήταν πολύ σημαντική. Μεγάλες συνθέσεις, φιλαρμονικές, χορωδίες, πολυγραφότατος, αλλά και με μουσικοπαιδαγωγικό έργο. Μαζί με την κόρη του έχουν αφήσει σπουδαία παρακαταθήκη, που αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ιστορίας μας», δηλώνει η ερευνήτρια στο pontosnews.gr.
Η ίδια… συστήθηκε με τον Βασίλειο Βεηλικτσίδη τυχαία, χάρη σε ένα άρθρο του Αθανάσιου Τρικούπη που περιλαμβάνεται στα πρακτικά συνεδρίου της Πανελλήνιας Μουσικολογικής Εταιρείας. Το εντόπισε μελετώντας για τις ανάγκες του διδακτορικού της πάνω την ευρωπαϊκή μουσική των αστών στον Πόντο μέχρι την Καταστροφή. «Ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε και με έχει βοηθήσει πολύ», τονίζει.
Από εκεί και έπειτα ξεκίνησε μια πορεία αναζήτησης, για το έργο του τόσο στον Πόντο όσο και στην Ελλάδα.
Και η Ελπίδα γεννήθηκε στην Αμισό. Η οικογένεια ήρθε με την Ανταλλαγή. Σέρρες, Κόνιτσα και Λευκάδα ήταν οι περιοχές δράσης της – ο Βασίλειος Βεηλικτσίδης ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Φιλαρμονικής Λευκάδας.
«Είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο και πρέπει να πάρει “θέση” στη νεοελληνική δημιουργία», υπογραμμίζει η Ροζαλία Ελευθεριάδου.
Το πρόγραμμα της ημερίδας
Αυτό, λοιπόν, το κενό θέλει να καλύψει η ημερίδα, ένας ελάχιστος φόρος τιμής στους δύο μεγάλους μουσικούς του Πόντου και των Σερρών.
«Θα αναδείξει άγνωστες πτυχές της μουσικής του Εύξεινου Πόντου μέσω του αρχείου Βεηλικτσίδη. Ευελπιστεί να κάνει γνωστό στο ευρύ κοινό το έργο των δύο μουσικών, αλλά ταυτοχρόνως να προβάλλει το αρχείο ως πολύτιμη πηγή για έρευνα από τους μουσικολόγους», σημειώνει η Ροζαλία Ελευθεριάδου.
«Βασίλειος Βεηλικτσίδης: Ένας μεγάλος, άγνωστος, μουσικός και δάσκαλος» είναι ο τίτλος της ημερίδας. Οι εισηγήσεις ξεκινούν στις 18:00 και θα μεταδοθούν μέσω της πλατφόρμας Zoom (εδώ ο σύνδεσμος).
Η Ροζαλία Ελευθεριάδου θα αναφερθεί στη μουσική ζωή της αστικής τάξης στον Εύξεινο Πόντο και στην αξιοποίηση του αρχείου Βεηλικτσίδη. Ο Σάββας Μαυρίδης στην αστική τάξη στον Πόντο έως τις αρχές του 20ού αιώνα, ο Ευστάθιος Ταξίδης στη σημασία που έχει η διάσωση των προσωπικών αρχείων, ενώ θέμα της εισήγησης της Μαρίας Παπαδημητρίου και της Τάνιας Πέρση είναι: «Ένα χαμόγελο στην αρχή της σκάλας».
Γεωργία Βορύλλα