Γεώργιος Ζερζελίδης (1896-1973)

Ο Γεώργιος Ζερζελίδης γεννήθηκε στη Ζάβερα της Ματσούκας, όπου και έμαθε τα πρώτα γράμματα. Εκεί τελείωσε και το Σχολαρχείο και στη συνέχεια φοίτησε στο Φροντιστήριο Τραπεζούντας, το οποίο τελείωσε το 1914 με άριστα. Έγινε δάσκαλος στη Ζάβερα για έναν χρόνο και το 1918 έφυγε για τη Ρωσία μετά την υποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τον Πόντο.

Στη Ρωσία ήταν δάσκαλος σε ελληνικές κοινότητες ως το 1923, οπότε ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στους Σιταγρούς Δράμας. Διορίστηκε δάσκαλος στο ίδιο χωριό, όπου υπηρέτησε μέχρι το 1939. Ήταν εξαιρετικός εκπαιδευτικός, με παιδαγωγικές αρχές. Ίδρυσε ένα υποδειγματικό σχολείο με σχολικό κήπο, με βιβλιοθήκη, με μαθητική κοινότητα κτλ. Μετατέθηκε στην Αθήνα, όπου υπηρέτησε ως το 1955, οπότε συνταξιοδοτήθηκε.

Από το 1935 ασχολήθηκε με τη λαογραφία και ειδικότερα της Ματσούκας. Συγκέντρωσε άφθονο λαογραφικό υλικό και συνεργάστηκε με πολλά ποντιακά περιοδικά.

Τα λογοτεχνικά του έργα είναι τρία διηγήματα, γραμμένα στο ιδίωμα της Ματσούκας (Το καλαντόνερον, Η σωνίτσα και το Ψωμίν), και τρία λαογραφικά (Ανέκδοτα Ματσούκας, Παραμύθια Ματσούκας και Τοπωνυμικό της Άνω Ματσούκας). Κατά καιρούς ωστόσο έγραψε μελέτες και γλωσσολογικά άρθρα ως συνεργάτης του Αρχείου του Πόντου, όπως «Οι παραγωγικές καταλήξεις στην ποντιακή διάλεκτο», «Ο ήλιος στα μνημεία λόγου της Άνω Ματσούκας» κ.ά.

Ως λαογράφος διακρίθηκε για την επιστημονική του προσφορά και ως λογοτέχνης από ορισμένους ονομάστηκε «ο Παπαδιαμάντης της Ματσούκας». Επίσης έγραψε και επιμελήθηκε το βιογραφικό λεύκωμα Ιωακείμ Σαλτσής – 1893-1968 (Αθήνα 1973).

• Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια ποντιακού ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία, Θεσσαλονίκη.