Θεμιστοκλής Ν. Παστιάδης (1866-1941)

Γεννήθηκε στα Κοτύωρα (Ορντού) το 1866. Μετά την αποφοίτησή του από το Σχολαρχείο της πατρίδας του συνέχισε τις σπουδές του στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης από το 1882 έως το 1890. Από το 1890 έως το 1904 χρημάτισε διευθυντής των εκπαιδευτηρίων της ελληνικής κοινότητας Κοτυώρων,

θεωρούμενος ο μέγιστος αναμορφωτής της ελληνικής εκπαίδευσης στην πόλη, ενώ από το 1904 έως το 1906 ήταν επόπτης στα ελληνικά σχολεία της Πουλαντζάκης.

Το επόμενο έτος αποσύρθηκε και εγκαταστάθηκε στα Κοτύωρα, όπου ως καλός γνώστης της Γαλλικής, χρημάτισε ασφαλιστής και πράκτορας ατμοπλοϊκών εταιρειών. Παράλληλα συνέχισε το ενδιαφέρον του προς τα κοινά, την πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου του. Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο του 1912 βροντοφώναζε από το βήμα της εκκλησίας: «Είναι ανάγκη συντόμως ν’ αποκτήσει η Κοινότης το Γυμνάσιόν της και το Ανώτερον Παρθεναγωγείον της. Το Δημοτικό Σχολείον δεν παρέχει μόρφωσιν… Άνθρωπος δίχως γυμνασιακήν εκπαίδευσιν, παραμένει απλούστατα αμόρφωτος».

Τα δύσκολα έτη 1917-1921 ο Παστιάδης συμπαραστάθηκε ποικιλοτρόπως στους συμπατριώτες του. «Ναι! Τιμωρούμεθα, διότι είμεθα επιμόνως Έλληνες! Ψυχραιμία όμως και θάρρος…» διαμήνυε.

Παράλληλα, θεωρούσε απαραίτητη υποχρέωσή του να διασώσει καθετί που αφορούσε την ιστορία της πατρίδας του και των περιχώρων, τη λαογραφία της, το τοπικό γλωσσικό της ιδίωμα. Εργασίες του δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά Ξενοφάνης, Ποντιακά Φύλλα, Αρχείον Πόντου κ.ά. Πέθανε τον Μάρτιο του 1941.

• Πηγή: Αρχείον Πόντου.