Τα ιστορικά επιχειρήματα αποκτούν ιδιαίτερο βάρος όταν υιοθετούνται από τις σύγχρονες κοινωνίες και τους θεσμούς. Για παράδειγμα, ο Όμηρος είχε λύσει το δίλημμα αν υπερέχει ο νόμος ή η άμυνα της πατρίδας στην Ιλιάδα, όταν ακόμα οι οιωνοί –τα σημάδια των θεών–, το εθιμικό δίκαιο και το ήθος λειτουργούσαν ως υπέρτατος νόμος, μιας και οι νόμοι με τη σημερινή έννοια εμφανίστηκαν πολύ αργότερα.
Ο ΟΗΕ επαναλαμβάνει την ίδια σρχή του Ομήρου. Αναγνωρίζει ως ανώτατη αξία την άμυνα της πατρίδας με το άρθρο 51 του καταστατικού του χάρτη.
Αυτό επικαλέστηκε ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν οι Τούρκοι είχαν θέσει από τότε ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Είπε ότι «είναι θέμα άμυνας», εννοώντας όχι μόνο ότι μας προστατεύει το Διεθνές Δίκαιο, αλλά και ότι θα αμυνθούμε ενόπλως. Αυτό ακριβώς έκανε ο Έκτορας καθώς έφευγε ντυμένος με την πανοπλία του για την ύστατη ένδοξη μάχη του.
Η πράξη δικαίωσε το λόγο. Χωρίς ένοπλη στήριξη οι νόμοι αξίζουν όσο τα κουρελόχαρτα.
Η προσφορά της Γαλλίας
Τώρα συζητάμε ότι ΗΠΑ και Γερμανία μας πιέζουν να αποστρατιωτικοποιήσουμε τα νησιά για το χατίρι της Τουρκίας. Το θέμα, όμως, θα είχε λυθεί αν η Αθήνα είχε δεχθεί την προσφορά της Γαλλίας για (αμοιβαία) στρατιωτική βοήθεια – αν, δηλαδή, μας επιτεθεί η Τουρκία. Η προσφορά της Γαλλίας εξουδετέρωνε τον Ερντογάν και έκανε περιττό όλο αυτό το κουβεντολόι.
Δεν υπάρχει προηγούμενο μία χώρα που έχει συμφέροντα, αλλά δεν μας έχει καθόλου ανάγκη για την άμυνά της, να μας προσφέρει τη στρατιωτική της βοήθεια αλλάζοντας τους συσχετισμούς ισχύος. Γάλλοι διπλωμάτες εκφράζουν την «έκπληξή τους» για την απορριπτική στάση της Αθήνας, και ο Μακρόν είναι εξοργισμένος. Λέω «της Αθήνας» και όχι της κυβέρνησης (που έχει φυσικά τον πρώτο λόγο) επειδή ούτε άλλο κόμμα, ούτε ΜΜΕ, ούτε αστέρες της δημοσιογραφίας και της διανόησης –κανείς από όλους όσοι μοιρολογούν ότι κανείς δεν μας υποστηρίζει, ότι είμαστε μόνοι απέναντι στην Τουρκία (ώστε να τρομοκρατηθεί ο κόσμος) και ότι πάμε μόνοι μας ξυπόλητοι στ’ αγκάθια–, κανείς απολύτως δεν αναρωτιέται «γιατί βρε παιδιά μας κάνουν ένα τέτοιο δώρο κι εμείς λέμε όχι».
Τα υπόλοιπα, ότι δεν διαπραγματευόμαστε την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, ότι πρώτα θα τους κάψουμε και μετά θα δούμε τα πτώματα, και τόσα άλλα δακρύβρεχτα είναι χαπάκια για να συνεχίσουμε τον ύπνο μας.
Ήδη, άλλωστε, έχουν βρεθεί οι «έξυπνες» λύσεις, για να απορροφηθούν οι αντιδράσεις, με το επιχείρημα ότι δεν θα αποστρατιωτικοποιηθούν τα νησιά αλλά θα αποσυρθούν, λέει, τα επιθετικά όπλα και θα μείνουν τα λιανοντούφεκα. Όπως αποσύρθηκαν κιόλας τα «παλιά» όπλα από τον Έβρο. Μ’ αυτά αντιμετωπίσαμε προ μηνών την εισβολή, πότε πρόλαβαν να παλιώσουν;
Το προληπτικό χτύπημα
Απολύτως σχετικά είναι ότι μερικοί υποστηρίζουν να δώσουμε το πρώτο προληπτικό χτύπημα για να αιφνιδιάσουμε τον κακό γείτονα, αλλά ίσως και με τη φρούδα ελπίδα ότι έτσι ασκείται πίεση στους ενδοτικούς, που με τη σειρά τους ρίχνουν ξόρκια και κατάρες. Στην πραγματικότητα πρόκειται για λεξιμαχίες κενές περιεχομένου.
Πρώτος μίλησε για προληπτικό χτύπημα πριν από 30 τόσα χρόνια ο αείμνηστος Παναγιώτης Κονδύλης και αντιμετώπισε τη λυσσαλέα οργή των εθνομηδενιστών, ενδοτικών, προσκυνημένων, κλπ. «Ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα», έλεγε ο στρατιωτικός και συγγραφέας Καρλ φον Κλαούζεβιτς.
Το πρώτο προληπτικό χτύπημα, δηλαδή, είναι πρωτίστως μία πολιτική απόφαση με τη μορφή της στρατιωτικής ενέργειας. Στρατιωτικά η ενέργεια στόχο έχει να επιφέρει συντριπτικό και ακαριαίο αποτέλεσμα, ώστε ο αντίπαλος να κεραυνοβοληθεί.
Προηγείται, όμως, η πολιτική απόφαση της ηγεσίας να φτάσει ανυποχώρητα στα ύστατα άκρα την αντιπαράθεση με τον αντίπαλο. Χωρίς αυτή την απόφαση δεν υπάρχει πρώτο χτύπημα, ή μιλάμε για τυχοδιωκτική ενέργεια. Το πρώτο αιφνιδιαστικό χτύπημα συνεπάγεται σχεδιασμό των μετέπειτα κινήσεων έτσι ώστε, για να το πούμε λαϊκά, ο αντίπαλος και οι υποστηρικτές του να μείνουν κατά κυριολεξία «κάγκελο», να ακινητοποιηθούν. Να καταστραφεί ο αντίπαλος από συνεχή σειρά μετέπειτα προσχεδιασμένων πολεμικών ενεργειών, σε βαθμό που να μην γίνεται να αποκατασταθούν οι ζημιές σε ορατό χρόνο.
Αλλιώς το πρώτο χτύπημα είναι πρόκληση για βαριά αντίποινα. Ποια οργανωμένη κοινωνική/πολιτική δύναμη στην Ελλάδα έχει τη διάθεση, την ωριμότητα και τα εργαλεία να υποστηρίξει μια τέτοια απόφαση; Όποιος τώρα μιλάει για πρώτο χτύπημα, ή παριστάνει ότι δεν ξέρει σε ποιο τόπο ζει ή κοιμάται και ονειρεύεται, στην καλή περίπτωση.
Εδώ δεν τολμάει κανείς από τους πολιτικά αρμόδιους να αναρωτηθεί δημοσίως γιατί απορρίψαμε σιωπηρά την προσφορά της Γαλλίας και θα χτυπήσουμε πρώτοι την Τουρκία;
Ο Πομπέο και η Τουρκία
Ομόφωνα θεωρείται θετικό το ότι ο Πομπέο δεν πήγε στην Τουρκία. Είναι τουλάχιστον αφελές. Αν ο Πομπέο πήγαινε και στην Τουρκία αυτομάτως όλοι θα θεωρούσαν ότι ανέλαβε ρόλο μεσολαβητή, ενώ οι ΗΠΑ το απέφυγαν αναθέτοντας εξαρχής δημοσίως αυτό τον ρόλο στη Μέρκελ.
Μερικοί ισχυρίζονται ότι οι Δυτικοί δεν βάζουν κυρώσεις και ανέχονται τις προκλήσεις της Τουρκίας μην τυχόν θυμώσει και φύγει από το ΝΑΤΟ. Αλλά αυτό είναι πρόσχημα.
Η Τουρκία ήταν και παραμένει πιστό μέλος της Συμμαχίας, και ειδικά των ΗΠΑ. Απόδειξη είναι ότι δεν ενεργοποιεί τους S-400 για να μην οξύνει περαιτέρω τις σχέσεις με την Ουάσινγκτον. Επίσης όλη η πολιτική Ερντογάν βασίζεται στην (άνιση) ισορροπία με ΗΠΑ-Ρωσία. Αν υπάρχει ρήξη με τη μία χώρα, τότε η Τουρκία θα γίνει αιχμάλωτος της άλλης. Οι Ρώσοι τρέφουν αυταπάτες ότι μπορεί να κερδίσουν την Τουρκία.
Θα μάθουμε αργά ή γρήγορα, τι θα γίνει με τον εξοπλισμό των νησιών. Όπως μάθαμε, έστω καθυστερημένα, ότι η συμφωνία των Πρεσπών είναι «ιστορική», ένα ακόμα ασφαλές δείγμα ότι ενωμένοι οι Έλληνες είμαστε αδίστακτα ικανοί να κάνουμε τα πάντα.
Απόστολος Αποστολόπουλος
- Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ενότητα Pontos Blog εκφράζουν αποκλειστικά την άποψη του γράφοντος.