Ούτε η Μέρκελ ούτε ο Τραμπ μάς έσωσαν από τους Τούρκους στο Καστελόριζο, όπως τόσο πρόθυμα υποστήριξαν ένια ΜΜΕ γερμανικά, ελληνικά, ενώ άλλοι, καθ’ όλα αρμόδιοι, υποστηρίζουν ότι οι Γερμανοί, με τη «μυστική» συνάντηση στο Βερολίνο μας έσωσαν. Εννοούν ότι η ήττα μας ήταν δεδομένη στο Καστελόριζο, οπότε η παράταξη του στόλου με εντολή της κυβέρνησης ήταν στάχτη στα μάτια.
Οι παλικαριές του στρατηγού Φλώρου «θα κάψουμε όποιον πατήσει σε ελληνικό έδαφος» ήταν λόγια του αέρα. Και η απάντηση του Μητσοτάκη στον Τραμπ «θα πολεμήσουμε και δεν θα χάσουμε» ήταν η απόλυτη αυταπάτη.
Οι Γερμανοί πάντως, βλέποντας τον ελληνικό στόλο στο Καστελόριζο, το σκέφτηκαν καλά, (το κουβέντιασαν σίγουρα με ΗΠΑ, πιθανόν ενημέρωσαν και τον Πούτιν) και κάλεσαν τις πλευρές να συζητήσουν για να μην φτάσουν τα πράγματα στα άκρα. Τώρα, καθώς φαίνεται, οι ελληνοτουρκικές παρασκηνιακές συζητήσεις συνεχίζονται με το Βερολίνο να μεταφέρει τις απόψεις από τον ένα στον άλλο, υποτίθεται αντικειμενικά, αλλά ποιος κόβει χέρι γι’ αυτό;
ΗΠΑ και Ρωσία δεν θέλουν φασαρίες στο Αιγαίο, και μάλιστα χωρίς να είναι σίγουρες για την έκβαση μιας σύγκρουσης που θα αρχίσει (και θα τελειώσει) στη θάλασσα και στον αέρα πριν να προλάβουν να παίξουν ρόλο χερσαίες δυνάμεις. Οπότε η σύγκρουση θα ήταν τουλάχιστον αμφίρροπη. Υπέρ ποίου, λοιπόν, έγινε η γερμανική παρέμβαση;
Εμείς, λοιπόν, κάναμε την αποτροπή, και κανείς άλλος δεν μας έσωσε πλην του εαυτού μας.
Και για να αποδίδουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, τα εύσημα πάνε στην κυβέρνηση και προσωπικά στον Μητσοτάκη, γιατί ο πρωθυπουργός παίρνει τις τελικές αποφάσεις, κατά το σύνταγμα. Αν ήμασταν χαλαροί, διστακτικοί, αμφιρρέποντες, οι Τούρκοι θα σάρωναν όχι μόνο το Καστελόριζο αλλά και ό,τι άλλο στο δρόμο τους, και οι ξένοι θα έχυναν τζάμπα κροκοδείλια δάκρια. Αυτή είναι η καλή πλευρά του νομίσματος. Υπάρχει και η άλλη.
Το ερώτημα είναι αν πίσω από τη άμυνα που αντιτάχθηκε προ εβδομάδων στον Έβρο και τώρα στο Καστελόριζο η διάθεση για ασύμμετρο συμβιβασμό εξακολουθεί να κατευθύνει το σκεπτικό ορισμένων τουλάχιστον από τους κρατούντες. Τα αιτήματα των Τούρκων έχουν διατυπωθεί πολύ πριν από τον Ερντογάν και παραμένουν σταθερά, διότι είναι απόρροια μελέτης για το ποια είναι τα πάγια συμφέροντα της χώρας σε βάθος χρόνου. Το τουρκικό κράτος υπερβαίνει τον κεμαλισμό και τον Ερντογάν, λειτουργεί σοβαρά και με στρατηγική.
Για παράδειγμα, οι Τούρκοι ζητούν αποστρατιωτικοποίηση νησιών, κατοικημένων και άλλων, όχι τώρα αλλά ήδη από την εποχή της Τουρκοκρατίας, όπως οι Φούρνοι – από όπου και η καταγωγή της μητέρας μου. Ο Ανδρέας Παπανδρέου έλυσε το πρόβλημα του εξοπλισμού των νησιών με τρεις λέξεις, όταν το έθεταν οι Τούρκοι, απαντώντας τους: «Είναι θέμα Άμυνας». Και εσιώπησαν. Δεδομένου ότι ο ΟΗΕ αναγνωρίζει ότι το «αμύνεσθαι περί πάτρης» δεν είναι απλώς ένας οιωνός αλλά είναι επιταγή που υπερέχει κάθε άλλης.
Έως ότου ο Σημίτης τους αναγνώρισε «συμφέροντα στο Αιγαίο».
Σήμερα, λοιπόν, ποιος θα πει στους νησιώτες ότι το κράτος αποσύρει την προστασία των ΕΔ αφήνοντας έρμαια τους Φούρνους και τα άλλα νησιά; Διότι σημασία δεν έχει ούτε ο οπλισμός ούτε ο αριθμός των στρατιωτών, αλλά η παρουσία τους ως εκπροσώπων του ελληνικού κράτους. Αλλιώς από τις όποιες και όσες δικαιολογίες ειπωθούν, το μόνο που θα μείνει είναι το όνειδος. Η Τουρκία ενδιαφέρεται, σε πρώτη φάση, να αποκτήσει πρόσβαση στο Αιγαίο και όχι να προκαλέσει επιτιθέμενη τώρα σε κατοικημένα νησιά.
Η εφημερίδα Εστία, στην οποία διευθυντής είναι ο έγκριτος δημοσιογράφος Μ. Κοττάκης –γνωστός και για τη βιογραφία του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή–, ανέφερε σε εκτενές ρεπορτάζ τα τουρκικά αιτήματα και τις ελληνικές αντιδράσεις προσφέροντας μια ιδέα τού πώς βλέπουν το θέμα οι διάφοροι παράγοντες της πολιτικής και κομματικής ζωής του τόπου.
Οι γαλλικές φρεγάτες
Ματαιώθηκε η αγορά δυο γαλλικών φρεγατών επειδή, λέει το ρεπορτάζ, έβαλαν βέτο οι Αμερικανοί αλλά και οι Γερμανοί. Η κυβέρνηση έσπευσε να αιτιολογήσει τη ματαίωση της αγοράς λέγοντας ότι τα λεφτά για τις φρεγάτες τα «έφαγαν» οι συνταξιούχοι επειδή έπρεπε να καλυφθούν οι περικοπές. Το επιχείρημα είναι τουλάχιστον ατυχές, της ντροπής. Και ότι αυτή η μερίδα ψηφοφόρων θα ευγνωμονεί.
Η βλακεία δεν έχει κόμμα. Είναι λαχνός που τον ρίχνει στον τυχερό ο Θεός.
Την πρωτοβουλία της ακύρωσης είχε η Ελλάδα, αλλά είναι πρόδηλη η αδυναμία της Γαλλίας να αντισταθμίσει τις πιέσεις ΗΠΑ και Γερμανίας. Και δεν είναι η πρώτη φορά. Είναι η τρίτη. Οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες διέρρευσαν σε (γαλλικά) ΜΜΕ ότι ο Μακρόν αποπειράθηκε να παίξει αυτόνομο παιχνίδι με τους Κούρδους στη Συρία, αλλά οι Αμερικανοί πέταξαν έξω τους Γάλλους και έβαλαν στο παιχνίδι τους Τούρκους. Η δεύτερη φορά είναι ότι οι Τούρκοι (με τις πλάτες των ΗΠΑ) αρνήθηκαν νηοψία όταν γαλλικό πολεμικό πλοίο θέλησε να ερευνήσει το φορτίο τουρκικού πλοίου που μετέφερε παράνομο οπλισμό στη Λιβύη. Η τρίτη φορά ήταν αυτή με τις φρεγάτες.
Υπάρχουν τουλάχιστον τρία συμπεράσματα από τα πρόσφατα ελληνοτουρκικά γεγονότα: Πρώτον πρέπει να απαλλαγούμε από την κομματικοποίηση των πραγμάτων. Δεύτερον να χαράξουμε, επιτέλους, μια στρατηγική (όπως οι Τούρκοι και κάθε σοβαρή χώρα) και να την ακολουθούμε σταθερά. Και τρίτον να γίνει συνείδηση σε κάθε κυβέρνηση ότι τα ενδοτικά παιχνίδια με τα εθνικά θέματα κοστίζουν. Καμιά φορά κοστίζουν ανεπανόρθωτα.
Απόστολος Αποστολόπουλος
- Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ενότητα Pontos Blog εκφράζουν αποκλειστικά την άποψη του γράφοντος.