Ένα σπουδαίο έργο ολοκλήρωσε πριν από λίγο καιρό το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, μιας και κατάφερε να συγκεντρώσει και να ανεβάσει στο διαδίκτυο σε μία βάση δεδομένων πληροφορίες για 4.981 οικισμούς στην Ελλάδα που μετονομάστηκαν μία ή παραπάνω φορές με επίσημες διοικητικές πράξεις την περίοδο 1831-2011.
Πρόκειται για το ερευνητικό πρόγραμμα «Μετονομασίες Οικισμών της Ελλάδας, 19ος-21ος αιώνας».
Κομβικό σημείο σε όλη αυτή την ερευνητική προσπάθεια αποτέλεσε το 2008 η ανάρτηση στο διαδίκτυο (στον «Πανδέκτη») της ψηφιακής εφαρμογής «Μετονομασίες των οικισμών στην Ελλάδα», στην οποία είχαν συμπεριληφθεί αλλαγές που έγιναν με επίσημες πράξεις την περίοδο 1913-1997. Από εκεί και έπειτα η ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών εργάστηκε μεθοδικά ώστε μπορέσει να τεκμηριώσει το σύνολο των μετονομασιών.
Μενίδι ή Αχαρναί; Τεκελή ή Σίνδος;
Στην ιστοσελίδα του ερευνητικού προγράμματος περιλαμβάνονται κείμενα για το ιστορικό των ελληνικών μετονομασιών οικισμών, ανθολόγια με επιλεγμένα αρχειακά τεκμήρια, καθώς και σχετικός βιβλιογραφικός κατάλογος, ώστε να είναι γίνει πιο κατανοητό στο κοινό το ζήτημα των μετονομασιών των τοπωνυμίων.
Η βάση δεδομένων και το πληροφοριακό υλικό μπορούν να αποτελέσουν μέρος του εκπαιδευτικού υλικού για σχέδια μαθημάτων τοπικής και γενικής ιστορίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Παράλληλα, είναι δυνατό να αποτελέσουν αφορμή για τη δημιουργία δράσεων τοπικού ενδιαφέροντος σε αρχεία, μουσεία και βιβλιοθήκες.
Άλλωστε, κάποιες από τις νέες ονομασίες κατάφεραν να καθιερωθούν και κάποιες άλλες όχι, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν ή να συνυπάρχουν παλαιά και νέα ονόματα πόλεων και χωριών, δημιουργώντας συχνά σύγχυση.
Η ομάδα του έργου αποτελείται από τους: Δημήτρη Δημητρόπουλο (διευθυντή Ερευνών ΙΙΕ/ΕΙΕ), Ελένη Κυραμαργιού (δρ Ιστορίας, μεταδιδακτορική ερευνήτρια), Γιάννη Παπακονδύλη (υποψήφιο διδάκτορα ΕΚΠΑ)
