Γίνεται καθημερινά όλο και πιο καθαρό ότι ο Ερντογάν έχει εμπλακεί σε έναν φαύλο κύκλο στο Ιντλίμπ της Συρίας, πιθανόν τον τελευταίο, μοιραίο κύκλο. Ο Άσαντ ανακαταλαμβάνει κατεχόμενα εδάφη της χώρας του και περιφρονεί τις απειλές του. Ο Τραμπ του δηλώνει τον έρωτά του αλλά στην πράξη τον αφήνει μόνο του να καθαρίσει με τον Πούτιν. Ο Πούτιν τον βομβαρδίζει ανελέητα κατηγορώντας τον ότι υποθάλπει τους τζιχαντιστές φίλους του. Ο Ερντογάν κάνει σαν να είναι «νυν υπέρ πάντων ο αγών». Και πράγματι, αν δεν τα καταφέρει, τελειώνει. Αν τα χαλάσει εντελώς και συγκρουστεί με τους Ρώσους αυτό θα γίνει, θα τελειώσει.
Το πρόβλημά του είναι ότι όσοι θέλουν να τον σώσουν θέλουν ταυτόχρονα να του περάσουν χαλινάρια. Στα μάτια τους δεν είναι «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής» αλλά «Σουλτάνος ο υποτελής».
Το βασικό είναι ότι η Τουρκία είναι δύναμη εισβολής σε ξένη χώρα, στη Συρία. Όπως στην Κύπρο. Και όπως απειλεί να εισβάλει και στην Ελλάδα. Ο Άσαντ, ο στρατός της Συρίας και ο λαός της θέλουν να ανακτήσουν την κυριαρχία τους σε όλη την επικράτεια. Αγωνίζονται υπέρ βωμών και εστιών. Το δεύτερο βασικό στοιχείο είναι ότι η «υπόθεση Συρία» ξεκίνησε σαν μια (υποκινούμενη από Βρετανία/ΗΠΑ) απόπειρα «αραβικής άνοιξης», μιας «ειρηνικής εξέγερσης» εναντίον του «τύραννου στη Δαμασκό», αλλά εξόκειλε στον σημερινό πόλεμο επειδή ο Άσαντ αντιστάθηκε –στην αρχή εντελώς μόνος– αποτελεσματικά. Οι Ρώσοι κλήθηκαν να βοηθήσουν αρκετούς μήνες αργότερα. Και ανταποκρίθηκαν αφού πείστηκαν ότι το νόμιμο καθεστώς ήταν αποφασισμένο να αντισταθεί ως το τέλος. Η Ρωσία έχει προσκληθεί από τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Συρίας του Άσαντ και βρίσκεται νόμιμα στη χώρα. Η Τουρκία και οι ΗΠΑ όχι.
Αν υπάρχει χρήσιμο μάθημα για μας δεν είναι ότι θα είμαστε μόνοι αν μας επιτεθεί η Τουρκία. Αλλά ότι θα βρούμε βοήθεια μόνο αν βοηθήσουμε πρώτοι εμείς τον εαυτό μας. Αν δείξουμε με απόλυτη σαφήνεια σε όλους, από την Τουρκία και τις ΗΠΑ έως τη Ρωσία, την Κίνα και τους εξωγήινους, ότι θα υπερασπιστούμε τη χώρα μας πάση θυσία. Ο Τραμπ ρώτησε τον Μητσοτάκη «και αν χάσετε;» (σε περίπτωση σύγκρουσης με την Τουρκία). Είναι άγνωστο αν υπήρξε απάντηση στην έμμεσα απειλητική επισήμανση του Τραμπ. Αλλά δεν θα ήταν πολύ δύσκολο να του εξηγηθεί γιατί δεν συμφέρει τις ΗΠΑ να χάσει η Ελλάδα. Για τις ΗΠΑ η Ελλάδα είναι μικρή και εύκολη στο χειρισμό, όπως έχει αποδείξει. Ο Ερντογάν είναι ανεξέλεγκτος. Είναι βέβαιος ο Τραμπ ότι θα κερδίσει η Τουρκία μια αναμέτρηση με την Ελλάδα;
Είναι βέβαιο ότι ο Αμερικανός «μεσολαβητής» που όρισαν οι ΗΠΑ θα ελέγξει το κλίμα στην Ελλάδα αν υπάρξει σύγκρουση και ήττα; Οπότε ο καταλογισμός ευθύνης στις ΗΠΑ θα είναι αναπόφευκτος είτε φταίνε είτε δεν φταίνε οι Αμερικάνοι; Εδώ έχει καλλιεργηθεί κλίμα ηττοπάθειας στον κόσμο με πρωταγωνιστή τον Σημίτη. Αλλά ποιος διαβεβαιώνει ότι και στις Ένοπλες Δυνάμεις επικρατεί το ίδιο κλίμα; Η Αεροπορία δίνει καθημερινά μάχες και έχει δικαιολογημένα αίσθηση υπερηφάνειας και υπεροχής. Το Ναυτικό κυριαρχεί στο Αιγαίο και δεν έχει παράδοση ηττοπάθειας – αντιθέτως.
Ούτε είναι σίγουρο ότι η πλειοψηφία του κόσμου θα υποκύψει αμαχητί. Νενέκοι υπήρχαν πάντα, αλλά ποτέ δεν επικράτησαν.
Και τέλος: Λένε μερικοί ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν δώρο στον Ερντογάν όσα ζητάει από την Ελλάδα (Αιγαίο κτλ.) με αντάλλαγμα να επανέλθει στο μαντρί. Λένε σαχλά ανέκδοτα. Ο Ερντογάν (και κάθε άλλος στη θέση του) αφού τα πάρει, θα θέλει κι άλλα. Όχι επειδή είναι άπληστος, αλλά επειδή για να κρατήσει τα δώρα θα πρέπει να ενισχύει διαρκώς τη θέση του για να μην τα χάσει. Αυτό κάνουν οι ΗΠΑ με πολέμους, αυτό κάνει η Κίνα διεισδύοντας οικονομικά, αυτό θα κάνει και ο (κάθε) Ερντογάν. Για να κρατήσεις αυτά που πήρες παράνομα πρέπει να πάρεις κι άλλα, ώστε τα περισσότερα να διασφαλίζουν τα ελάχιστα. Η Τουρκία δεν υπάρχει τρόπος να επανέλθει υποτακτική στο μαντρί της Δύσης, παρά μόνο συντριπτικά ηττημένη, σαν ικέτης.
Μια φιλόδοξη Τουρκία δεν έχει θέση στην ΕΕ. Θα αντιδράσει πριν από όλους η Γερμανία. Δυο κεφάλια στην ΕΕ δεν χωρούν. Αν λογαριάσουμε και τις ηγετικές βλέψεις της Γαλλίας, τα κεφάλια γίνονται τρία. Η ΕΕ ως τρικέφαλο τέρας είναι νούμερο σε τσίρκο. Η Τουρκία του Οθωμανικού Μεγαλείου δεν θα βάλει ευρωπαϊκά/γερμανικά χαλινάρια την ώρα που τα πετάνε μακριά οι Βρετανοί. Θα απαιτεί, το λιγότερο, κυρίαρχη θέση στη Μ. Ανατολή και στα Βαλκάνια, πράγμα εντελώς απαράδεκτο για ΕΕ/Γερμανία, ΗΠΑ και Ρωσία.
Δεύτερον, ίσως έχουν στραβωθεί οι ΗΠΑ στο αντιρωσικό πάθος τους και δεν βλέπουν ότι τρέφουν ένα αχόρταγο θηρίο. Αλλά αυτό θα είναι ένα ακόμα δείγμα της παρακμής τους. Αντίστροφα, έχουν ισχυρούς λόγους να αποτρέψουν ενίσχυση του Ερντογάν ώστε να μη γίνει εντελώς ανεξέλεγκτος. Το πραξικόπημα του 2016, οργανωμένο από τις ΗΠΑ, έγινε ακριβώς για να ανατρέψει έναν Ερντογάν εκτός ελέγχου. Το πραξικόπημα απέτυχε, αλλά ποτέ μια μεγάλη δύναμη δεν παράτησε τα σχέδιά της εξαιτίας μιας αποτυχίας.
Η μοναδική αποτρεπτική δύναμη είναι η επίδειξη της πραγματικής απόφασής μας να αντισταθούμε αν μας επιτεθεί η Τουρκία. Αλλιώς ας σταματήσουν τα κλαψουρίσματα για «την εθνική μας μοναξιά» και η πλανερή επίδειξη δήθεν πατριωτισμού.
Απόστολος Αποστολόπουλος
