Πόντος. Πατρίδα. Πόνος. Τρεις λέξεις που συμπυκνώνουν όσα ένιωθαν εκείνοι που έφυγαν σε μια στιγμή από το μαχαίρι του φονιά ή πέθαναν στις προσχεδιασμένες πορείες θανάτου αλλά και εκείνοι που επέζησαν από «τύχη» της δολοφονικής μανίας των Τούρκων Οθωμανών, στις αρχές του 20ού αιώνα. Όλοι τους θύματα του ίδιου θύτη, την ίδια περίπου χρονική στιγμή, υπό τις ίδιες συνθήκες. Θύματα και οι απόγονοί τους, χρόνια μετά. Γιατί ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι θύματα της γενοκτονίας που διέπραξαν σε τρεις διαφορετικές φάσεις οι Τούρκοι Οθωμανοί ήταν μόνο οι Έλληνες του Πόντου, οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι που έζησαν τότε και όχι οι απόγονοί τους που ακόμα και σήμερα ψάχνουν να βρουν τις ρίζες τους;
Το έγκλημα της γενοκτονίας που είναι τόσο παλαιό όσο και η ανθρωπότητα, δεν διαπράττεται μόνο σε μια συγκεκριμένη χρονική φάση αλλά επηρεάζει πολλές γενιές μετά έναν λαό, μια φυλή.
Για αυτό ίσως ήταν περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να διεξαχθεί σήμερα, στην Ελλάδα, το διεθνές συνέδριο για το έγκλημα της γενοκτονίας που άρχισε χθες το βράδυ στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή με τη διακήρυξη στο Λόφο της Πνύκας.
Την έναρξη των εργασιών έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε μια κατάμεστη αίθουσα και ενώπιον της ηγεσίας της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας, στελεχών της ΚΕΔΕ, πολιτικών, επιχειρηματιών, δημοσιογράφων, μελών ποντιακών σωματείων, εκπροσώπων της αρμενικής και ασσυριακής κοινότητας, επιστημόνων Ελλήνων και ξένων που ήρθαν στη χώρα μας για πάρουν μέρος στο Συνέδριο και απλών Ποντίων με δίψα για να πάρουν απαντήσεις από τους ειδικούς. «Είμαι εδώ για να επαναλάβω ότι τηρώ τις δεσμεύσεις τις οποίες έχω αναλάβει. Πράγματι, σε ό,τι αφορά το πρώτο, κινούμαστε τόσο σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου, όσο και σε διεθνή συντονισμό με το Ισραήλ και την Αρμενία. Σύντομα οι Πόντιοι, οι Μικρασιάτες θα έχουν το δικό τους Μουσείο Ιστορίας και Πολιτισμού στο στρατόπεδο Παύλου Μελά της Θεσσαλονίκης», είπε ο πρωθυπουργός.
Ο ομότιμος καθηγητής Κωνσταντίνος Φωτιάδης (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)
Ο νόμος για την ψήφο των εκτός συνόρων Ελλήνων, πρόσθεσε, «θεωρώ ότι έρχεται αρωγός. Είναι πολύ σημαντική κατάκτηση αυτή. Διότι προσθέτουμε έναν ακόμα κρίκο στους δεσμούς του Παγκόσμιου Ελληνισμού με την πατρίδα. Και εσείς γνωρίζετε ότι αν το ποντιακό στοιχείο είναι μια φορά δυνατό εντός Ελλάδος, είναι δύο φορές δυνατό εκτός Ελλάδος. Καθιστά, λοιπόν, την πατρίδα συνολικά ισχυρότερη. Της παρέχει νέες δυνατότητες να προωθήσει τα εθνικά της δίκαια. Είμαι περήφανος για τη σχετική ρύθμιση. Ναι, κάναμε κάποιες εκπτώσεις και κάποιες υποχωρήσεις. Αυτό είναι αλήθεια, σε σχέση με την αρχική μας θέση. Λύνουμε όμως, για πρώτη φορά μετά από 45 χρόνια, αυτή την εκκρεμότητα».
Στη συνέχεια, και αφού αναφέρθηκε στην καθοριστική συμβολή των Ποντίων στην οικονομική ανόρθωση της Ελλάδας αλλά και τον πολιτισμό της, τόνισε: «Νομίζω ότι η μεγάλη σημασία αυτού του Συνεδρίου είναι ακριβώς ο προσανατολισμός του στο μέλλον. Πώς θα μάθουμε, πώς θα αποφύγουμε να ξαναζήσουμε στη δική μας ζωή τέτοιες τραγωδίες. Οπουδήποτε στον κόσμο. Πρέπει, δηλαδή, να αποκρυσταλλώσουμε συμπεράσματα τα οποία θα οπλίσουν τον σύγχρονο κόσμο, ώστε να μην ζήσουμε ποτέ ξανά τέτοιες θηριωδίες. Και αυτό είναι μία παρακαταθήκη για ολόκληρη την ανθρωπότητα, όχι μόνο για τον ποντιακό ελληνισμό».
Ο Γιώργος Βαρυθυμιάδης με τον πρωθυπουργό την ώρα που του παραδίνει τιμητική πακέτα
(φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)
Αμέσως μετά ο πρωθυπουργός έλαβε από τον πρόεδρο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος Γιώργο Βαρυθυμιάδη, πλακέτα με το επετειακό σύμβολο «G», από την αγγλική λέξη «genocide» (γενοκτονία), το οποίο έχει φιλοτεχνήσει ο τουρκικής υπηκοότητας συγγραφέας Ταμέρ Τσιλινγκίρ που αυτοπροσδιορίζεται ως Έλληνας του Πόντου, καθώς και ένα μικρό στεφάνι από αμάραντα αγριολούλουδα του Πόντου.
Ο πρόεδρος της ΠΟΕ Γιώργος Βαρυθυμιάδης (φωτ.: Γρ. Τύπου Πρωθυπουργού / Δημήτρης Παπαμήτσος)
Νωρίτερα ο Γιώργος Βαρυθυμιάδης, ο νέος πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας, είχε ανακοινώσει την ίδρυση ταμείου που θα αφορά στην έκδοση βιβλίων σχετικών με τη Γενοκτονία και τη χρηματοδότηση υποτροφιών. «Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η παρουσία σας εδώ εκφράζει το γνήσιο ενδιαφέρον σας για τον αγώνα μας και δεν οφείλεται σε επικοινωνιακούς λόγους. Ελπίζουμε να μπορέσουμε να οριοθετήσουμε για πρώτη φορά από το 1994, την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να στηρίξει το αίτημα της αναγνώρισης της γενοκτονίας και της πρόληψης αυτής σε διεθνή φόρα και οργανισμούς», πρόσθεσε ο Γιώργος Βαρυθυμιάδης.
Εξάλλου όπως τόνισε η αναγνώριση και η προώθηση του θέματος στη διεθνή κοινότητα δεν πρέπει να αποτελεί αποκλειστικό καθήκον της ποντιακής κοινότητας, αφού αφορά όλους τους Έλληνες.
Ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)
Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης επεσήμανε ότι το διεθνές συνέδριο ενώνει όλους τους Ποντίους απ’ άκρη σ’ άκρη της γης αλλά και όλους τους Έλληνες. Υποσχέθηκε ότι η ΚΕΔΕ που συνδιοργάνωσε το συνέδριο αλλά και η Αυτοδιοίκηση γενικότερα θα σταθεί δίπλα στους Ποντίους, σε ανάλογες εκδηλώσεις.
Τη σκυτάλη πήρε στη συνέχεια εκ μέρους της ακαδημαϊκής οργανωτικής επιτροπής του διεθνούς συνεδρίου για το έγκλημα της γενοκτονίας ο δρ Νίκος Μιχαηλίδης που καλωσόρισε τους ομιλητές του συνεδρίου. «Σήμερα και τις επόμενες δύο μέρες συνομιλητές μας είναι και τα χιλιάδες θύματα στον Πόντο και τη Μικρασία, αλλά και όλοι όσοι κατάφεραν να επιζήσουν», είπε. «Πιστεύουμε ότι η πατρίδα μας η Ελλάδα θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία και να φιλοξενήσει ένα διεθνές φόρουμ για την πρόληψη της γενοκτονίας στην Αθήνα», πρόσθεσε ο δρ Μιχαηλίδης.
Για την πολιτική διάσταση της γενοκτονίας και τη στρατηγική αναγνώρισής της μίλησε ο βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας Σάββας Αναστασιάδης, που επεσήμανε ότι το συνέδριο γίνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, και ενώ η Τουρκία έχει επιθετική και επεκτατική στρατηγική εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας.
Διευκρίνισε πως η Τουρκία αρνείται να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία, όχι μόνο για ιδεολογικούς, εθνικιστικούς και ρατσιστικούς λόγους, «αλλά κυρίως γιατί η τουρκική δημοκρατία χτίστηκε πάνω στα χώματα και τα χρήματα των γενοκτονημένων».
«Το ζήτημα της αναγνώρισης της γενοκτονίας αποτελεί μια σοβαρή υπόθεση και ισχυρό διπλωματικό όπλο στη φαρέτρα της εκάστοτε κυβέρνησης για αυτό πρέπει να απασχολήσει στη χώρα μας, κοινωνία, θεσμούς, κόμματα και κυβερνήσεις» εξήγησε.
Όσο για το ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα, ο Σάββας Αναστασιάδης τόνισε ότι πρέπει να υπάρχει ενότητα, εξωστρέφεια, συμμαχίες, εθνική στρατηγική. Ο βουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς αποκάλυψε ότι έχει καταθέσει αίτημα για ένταξη του αιτήματος στην ατζέντα της ελληνικής διπλωματίας και των ελληνικών κυβερνήσεων με παράλληλη χάραξη εθνικής στρατηγικής. Το αίτημα θα έρθει προς συζήτηση στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ελληνισμού της Διασποράς.
Ο Alfred-Maurice De Zayas, ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ για την Προώθηση μιας Δημοκρατικής και Ισότιμης Διεθνούς Τάξης (2012-2018), αναφέρθηκε στην πρόληψη και την αποτροπή της γενοκτονίας και έκανε γενικές παρατηρήσεις για το έγκλημα. Ακολούθησε η προβολή βίντεο με τίτλο «Είμαστε αυτοί που επέζησαν».
Το συνέδριο, την τελετή έναρξης του οποίου συντόνισε η δημοσιογράφος και παλαιά αθλήτρια Ζέτα Θεοδωρακοπούλου, συνεχίζεται σήμερα και αύριο, στις αίθουσες «Φάρος» και «Πύργος Βιβλίων», στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
- Δείτε εδώ όλο το πρόγραμμα του Διεθνούς Συνεδρίου για το έγκλημα της Γενοκτονίας. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα greekgenocide100.org.
Πόπη Παπαγεωργίου
