Από τη στιγμή που εκλέχθηκε ο Τραμπ εξαπολύθηκε τεράστια επιχείρηση προπαγάνδας, διαστρέβλωσης της πραγματικότητας. Η ουσία της είναι ότι για όσα στραβά κι ανάποδα συμβαίνουν στις ΗΠΑ φταίει μόνο ο Τραμπ. Πριν όλα πήγαιναν πρίμα.
Δεν είχαν χρεοκοπήσει ποτέ οι αμερικανικές Τράπεζες (Lehman Brothers), ούτε συνεπώς βυθίστηκαν οι δυτικές οικονομίες σε κρίση που κρατάει ακόμα, δεν βομβαρδίστηκε ποτέ η Γιουγκοσλαβία και δεν καταδικάστηκε ποτέ ο Μιλόσεβιτς, αλλά όταν πέθανε το Διεθνές Δικαστήριο που τον είχε καταδικάσει αναγνώρισε ότι ήταν πατριώτης και όχι εθνικιστής και εγκληματίας – αλλά αυτό πέρασε στα «ψιλά». Δεν δολοφονήθηκε ο Καντάφι, ούτε υπήρξε εισβολή στο Ιράκ, άσε την εισβολή στην Κύπρο. Και, εννοείται, δεν υπήρξε ποτέ απόπειρα των ΗΠΑ ανατροπής του Άσαντ, ούτε φταίνε για τον πόλεμο στον οποίο τελικά ηττήθηκαν κατά κράτος.
Ο κόσμος προ Τραμπ ήταν αγγελικά πλασμένος, όλοι το ξέρουν. Ένδειξη της κατάπτωσης της υπερδύναμης είναι ότι η Ρωσία, καταστραμμένη έως πρότινος, μπορεί, λέει, να επηρέασε αποφασιστικά την εκλογή του πλανητάρχη.
Ο Τραμπ δεν έπεσε από τον ουρανό. Τον ανάδειξε η κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε ταραγμένους καιρούς αναδεικνύεται αυτός που διαφέρει από το κυρίαρχο μοντέλο των ηγετών που οδήγησαν στις συνεχείς αποτυχίες. Η οργή και η κατάντια του κοσμάκη έφεραν τον Τραμπ στην εξουσία. Το 1% των πλούσιων έχει ίσο εισόδημα με τα δεκάδες εκατομμύρια των φτωχών Αμερικανών. Η κυρίαρχη ελίτ κάνει τα πάντα ώστε να μην ανθίσει η υποψία ότι ο Τραμπ θα μπορούσε ίσως να το διορθώσει, έστω ελάχιστα. Οι κατήγοροι του Τραμπ έχουν δώσει μαθήματα προδοσίας φίλων και συμμάχων – άραγε ο παθών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν το δίδαξε στον Κυριάκο;
Αυτοί αγάπησαν την Τουρκία τόσο ώστε να της χαρίσουν τη μισή Κύπρο, και τώρα φωνάζουν για την υποτιθέμενη «φιλοτουρκική» του πολιτική του Τραμπ, αφού προηγουμένως πρόδωσαν τον Ερντογάν με το αποτυχημένο τους πραξικόπημα εναντίον του. Οι ΗΠΑ αν κάτι έκαναν σωστά έως τώρα ήταν τα πραξικοπήματα. Οι ανίκανοι ζητάνε και τα ρέστα.
Δεν υπάρχει ίσως λόγος συμπάθειας για τον Τραμπ, αλλά δεν έκανε κανέναν καινούργιο πόλεμο όπως οι τελευταίοι πρόεδροι των ΗΠΑ (Μπους, Κλίντον, Ομπάμα), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι ειρηνόφιλος. Οι ΗΠΑ μετά την ήττα από τους Βιετναμέζους τη μακρινή δεκαετία του ’70 γνώρισαν δεύτερη καθοριστική ήττα, αυτή τη φορά από τους Ρώσους και τον Άσαντ. Διασώζονται επειδή διατηρούν, ως υπερδύναμη, την πυρηνική δυνατότητα καταστροφής του πλανήτη, γι’ αυτό άλλωστε η στρατηγική του Πούτιν (και της Κίνας) επιδιώκει συνδιαλλαγή και όχι αναμέτρηση.
Τίποτα από τα ανωτέρω δεν οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ αδιαφορούν για τη Μέση Ανατολή επειδή, τάχα μου, τους ενδιαφέρει η Κίνα. Ο στρατηγικός σχεδιασμός ήταν να διαλυθούν τα κράτη της Μέσης Ανατολής, και αυτό έγινε με τη Λιβύη και το Ιράκ, αλλά απότυχε οικτρά στη Συρία. Το πραξικόπημα στην Τουρκία ήταν στο πλαίσιο αυτού του στρατηγικού σχεδιασμού, είχε πρώτο στόχο την ανατροπή Ερντογάν (αλά Καντάφι;) και μετά τον τεμαχισμό της χώρας, αλλά και εκεί τζίφος.
Οι ΗΠΑ ούτε τον Ερντογάν θέλουν, ούτε την Τουρκία ακέραιη. Το μεγάλο της μέγεθος την καθιστά δυνάμει ανεξέλεγκτη, όπως αποδεικνύεται. Κάθε στρατηγικός σχεδιασμός των ΗΠΑ ισχύει ωσότου επιτευχθεί. Η προσωπική τύχη του Ερντογάν και η παρουσία της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή μπήκε στις εκκρεμότητες.
Τα σημερινά δεδομένα ισχύουν μέχρι οι ΗΠΑ και η Ρωσία να παγιώσουν ρυθμίσεις και μακροπρόθεσμες συμφωνίες.
Για την Τουρκία είναι το μέγεθος, για την Ελλάδα το πρόβλημα είναι η επίμαχη γεωγραφική θέση σε στεριά και θάλασσα πράγμα που επιβάλει συνειρμούς σε σχέση με τη μοίρα της Τουρκίας. Γνωρίζοντας τι συνέβη το 1922 ξέρουμε ότι οι υποτιθέμενοι προστάτες μας μπορεί να αποδειχθούν πιο επικίνδυνοι από τους δηλωμένους εχθρούς.
Η «ομάδα Κλίντον/Ομπάμα» χάνει την εξουσία άρα και πολύ χρήμα. Αυτό είναι το «κρυφό» κίνητρο των αντιδράσεών τους. Οι παλινωδίες (του Τραμπ) αποκαλύπτουν ότι οι μυστικές διαπραγματεύσεις διεξάγονται εν βρασμώ, με οξύτατες εσωτερικές συγκρούσεις, σε ασταθές έδαφος, επί ρευστών εξελίξεων με παράγοντες αντιτιθέμενων συμφερόντων (Ρωσία, Ιράν, Τουρκία, Ισραήλ, Άσαντ κλπ). Η γλώσσα (του Τραμπ) δεν είναι η τυπική της διπλωματίας, αλλά οι μυστικές διαπραγματεύσεις τηρούν απολύτως τη διπλωματική εχεμύθεια, και κυρίως την αποτελεσματικότητα. Αλλιώς θα ήταν ανεξήγητο το ότι οι Ρώσοι επέτρεψαν στην αμερικανική ομάδα εκτέλεσης του αλ Μπαγκντάντι να περάσει από τον εναέριο χώρο τους στην περιοχή, ότι δεν αντέδρασαν όταν οι ΗΠΑ πήραν τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών που επιθυμούσαν, ενώ ο Ερντογάν καυχάται για την προσωρινή άδεια παραμονής που του παραχώρησαν ο Πούτιν και ο Τραμπ.
Όλα αυτά, όμως, είναι εντελώς προσωρινά. Η στρατηγική της Ρωσίας είναι σαφέστατη: Στη Συρία θα μείνουν όσοι έχουν άδεια παραμονής από τον Άσαντ και τους ίδιους, εννοείται. Αλλά όλα στον καιρό τους. Οι Ρώσοι έχουν υπομονή και ο Άσαντ (κερδισμένος) θα περιμένει.
Είναι τουλάχιστον αστεία η θέση ότι οι ΗΠΑ «εγκαταλείπουν» τη Μέση Ανατολή για να στραφούν στην Κίνα. Απλώς δεν μπορούν πια να κάνουν και τα δύο, όπως θα ταίριαζε σε μια υπερδύναμη στα καλά της. Οι ΗΠΑ έχασαν τον έλεγχο στη Συρία, στην Τουρκία, στη Βενεζουέλα, στο Αφγανιστάν και φυσικά στην Κίνα. Και σαλπίζουν ανασύνταξη. Κρατάνε, πάντως, γερά την Αθήνα. Απ’ ολότελα…
Απόστολος Αποστολόπουλος
