Σήμερα η κατάσταση στην Κύπρο από πλευράς συνθηκών ασφάλειας, μόνο ως τραγική θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί. Η Τουρκία, κατοχική δύναμη του βόρειου τμήματος της Κύπρου, έχει εισβάλει και στην ΑΟΖ τής Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) με το πολεμικό ναυτικό της, τα ερευνητικά σκάφη και γεωτρύπανά της, για να αρπάξει το φυσικό αέριο των θαλασσών της.
Τα ΗΕ παραμένουν απαθή και η ΕΕ αντιδρά υποτονικά.
Στην κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου, οι τουρκικές δυνάμεις κατοχής (ΤΔΚ) παρά την υπεροπλία τους έναντι της Εθνικής Φρουράς (ΕΦ), ενισχύθηκαν πρόσφατα με νέα επιθετικά οπλικά συστήματα (γερμανικά άρματα Leopard 2Α4 και αυτοκινούμενα πυροβόλα 155 χιλ. μακρού βεληνεκούς), και η απειλή κατά των ελεύθερων εδαφών της Κύπρου έχει μεγεθυνθεί επικίνδυνα.
Οι συνεχιζόμενες επιθετικές δράσεις της Τουρκίας που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο αντιμετωπίζονται υποτονικά από την ΚΔ, η οποία ακολουθεί πολιτική κατευνασμού της Τουρκίας. Δεν επικεντρώνει την προσπάθειά της στην αντιμετώπιση της νέας εισβολής, αλλά στην επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών. Απόρροια αυτής της στάσης υποβάθμισης του κινδύνου, είναι η συνέχιση της επιθετικότητας της Τουρκίας αλλά και ο εφησυχασμός και η απάθεια των Ελληνοκύπριων πολιτών, που δεν αντιλαμβάνονται τον τουρκικό κίνδυνο και την κρισιμότητα της κατάστασης.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι υπό συνθήκες νέας τουρκικής εισβολής, αυξάνουν τις δαπάνες τους στις κατεχόμενες περιοχές.
Η εναπόθεση των ελπίδων της ΚΔ στα ΗΕ και την ΕΕ για ανακοπή της τουρκικής επέκτασης είναι μια ψευδαίσθηση, αφού τα ισχυρά κράτη αυτών των οργανισμών έχουν μεγάλα συμφέροντα με την Τουρκία. Οι γειτονικές χώρες της ΚΔ με τις οποίες ανέπτυξε στρατηγικές συνεργασίες δεν επεμβαίνουν γιατί δεν απειλούνται τα δικά τους ζωτικά συμφέροντα, ούτε υπάρχουν με αυτές αμυντικές συμμαχίες. Η Ελλάδα υποστηρίζει την ΚΔ, αλλά δεν διακινδυνεύει δυναμική αντίδραση έναντι της Τουρκίας. Οι διακοινοτικές συνομιλίες, όπως διεξάγονται επί 40 χρόνια με την υποτελή διοίκηση που εγκατέστησε η Τουρκία στην Κύπρο και υπό την απειλή των ΤΔΚ, είχαν ως συνέπεια την παγίωση των τετελεσμένων της κατοχής, τις συνεχείς υποχωρήσεις των Ελληνοκυπρίων και την κατάληξη σε συγκλίσεις που οδηγούν σε λύση τουρκικών όρων.
Η παρούσα κυβέρνηση της ΚΔ, αλλά και οι προηγούμενες, έδωσαν το βάρος στους τομείς της διπλωματικής και ενεργειακής θωράκισης και παραμέλησαν την αμυντική. Προχώρησαν σε πρόγραμμα αξιοποίησης του φυσικού αερίου της ΑΟΖ της Κύπρου χωρίς να μεριμνήσουν για την εξασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών ασφάλειας, αλλά και σήμερα που η Κύπρος τελεί υπό νέα τουρκική εισβολή στην ΑΟΖ της, και αυξημένη απειλή κατά των ελεύθερων εδαφών της, δεν υπάρχει ενεργός κινητοποίηση για ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης. Αυτό είναι εξαιρετικά ανησυχητικό γιατί φαίνεται ότι η τουρκική απειλή δεν έχει αξιολογηθεί στις πραγματικές διαστάσεις της, και η αμυντική θωράκιση της ΚΔ, που πάσχει, δεν έχει τεθεί στις επείγουσες προτεραιότητες του κράτους μας που πρέπει να περιλαμβάνουν την ενίσχυση της ΕΦ, την επιδίωξη σύναψης στρατιωτικών συμμαχιών και την αναζωογόνηση του δόγματος του ΕΑΧ Ελλάδας-Κύπρου.
Η Τουρκία στον θαλάσσιο χώρο έθεσε υπό τον έλεγχό της το μεγαλύτερο μέρος της ΑΟΖ της Κύπρου.
Επί του εδάφους οι ΤΔΚ με την ενίσχυσή τους, σε συνδυασμό και με τα άλλα πλεονεκτήματά τους (πλήρης επάνδρωση, προωθημένη διάταξη, πεδινό έδαφος χωρίς σοβαρά κωλύματα, δυνατότητα υποστήριξης τους από θαλάσσης και αέρος) έχουν αυξήσει τις δυνατότητές τους να διεξαγάγουν αιφνιδιαστικά επιθετικές επιχειρήσεις και να επιτύχουν σε μικρό χρόνο τον έλεγχο ζωτικών χώρων της ΚΔ μεγάλης στρατηγικής αξίας πλησίον της γραμμής αντιπαράταξης, με πολιτικό στόχο να αναγκάσουν την ΚΔ να αποδεχθεί λύση στο Κυπριακό, που θα εξυπηρετεί την τουρκική στρατηγική για έλεγχο όλης της Κύπρου. Η δυνατότητα αυτή των ΤΔΚ δεν πρέπει να υποτιμάται, ούτε να αποκλείεται επιθετική ενέργεια της Τουρκίας κατά των ελεύθερων εδαφών αν δεν πετύχει τον πολιτικό στόχο της με τα άλλα μέσα που χρησιμοποιεί: τη θαλάσσια περικύκλωση τού νησιού και την αρπαγή του φυσικού αερίου του, τις διακοινοτικές συνομιλίες υπό την απειλή των ΤΔΚ, τους εκφοβισμούς, τις απειλές και τη δημογραφική αλλοίωση.
Η ΚΔ διατρέχει θανάσιμο κίνδυνο από τη συνέχιση της τουρκικής επέκτασης και πρέπει να ενεργοποιήσει όλους τους συντελεστές ισχύος της – και πρωτίστως την αμυντική ικανότητα της που απαιτεί επείγουσα ενδυνάμωση. Είμαστε ουσιαστικά μόνοι έναντι ενός ισχυρού αδίστακτου επιδρομέα κατακτητή, αλλά δεν πρέπει να παραδοθούμε. Πρέπει να διασώσουμε το κράτος της ΚΔ και τις ελεύθερες περιοχές και να μην νομιμοποιήσουμε τη διχοτόμηση με την υπογραφή λύσης τουρκικών όρων. Να αγωνισθούμε με όλα τα μέσα για την επιβίωσή μας και αυτό πρέπει να είναι το υπέρτατο χρέος της κυβέρνησης και του πολιτικού κόσμου μας. Αυτό το μήνυμα να διαποτίσει την σκέψη και τη θέληση όλου του κυπριακού ελληνισμού.
Η ενδυνάμωση της στρατιωτικής ισχύος ενισχύει και τη διπλωματική ικανότητα της ΚΔ, τη δυνατότητα αυτοάμυνάς της, την αποτρεπτική ικανότητά της και την προοπτική σύναψης αμυντικών συμμαχιών.
Να υπολογίζει η Τουρκία κόστος σε αίμα και διεθνή κατακραυγή, αν επιχειρήσει επιθετική ενέργεια κατά των ελεύθερων εδαφών.
Η ΕΦ, που στερείται αδικαιολόγητα πολεμικού ναυτικού και αεροπορίας, αντιμετωπίζει προβλήματα και ελλείψεις λόγω μείωσης των προϋπολογισμών άμυνας και της θητείας. Απαιτείται –έστω και καθυστερημένα– η λήψη άμεσων μέτρων ενίσχυσής της και ο προγραμματισμός μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων. Εξαιρετικά επείγουσα είναι η προτεραιότητα να δοθεί βαρύτητα στην τεχνική υποστήριξη και τον εκσυγχρονισμό των μεγάλης ηλικίας μέσων και οπλικών συστημάτων που διαθέτει η ΕΦ, να συμπληρωθούν με νέα προς κάλυψη κρίσιμων κενών, να επανεξετασθεί η αναδιοργάνωσή της, και το βάρος της επάνδρωσης να δοθεί στις μονάδες εκστρατείας, της δε εκπαίδευσης στις ΤΑΜΣ και τη διακλαδικότητα. Για την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης απαιτείται πρωτίστως πολιτική βούληση και διάθεση όλων των εισπράξεων του ΤΑΘ για τους εξοπλισμούς της ΕΦ.
Για να υπάρχει πολιτική βούληση πρέπει να συνειδητοποιηθεί το μέγεθος της τουρκικής απειλής και να κατανοηθεί η αξία της στρατιωτικής ισχύος για την επιβίωση ενός κράτους. Επιδίωξη της Τουρκίας είναι η διάλυση της ΚΔ και η αντικατάστασή της από ένα κρατικό μόρφωμα, υπό την κηδεμονία της. Η διαμόρφωση της στρατηγικής μας για εθνική επιβίωση πρέπει να λαμβάνει υπόψιν τον αμετακίνητο διαχρονικό στόχο της Τουρκίας, να θέσει όλη την Κύπρο υπό τον έλεγχό της – στόχος ο οποίος υλοποιείται σταδιακά, αδίστακτα και μεθοδικά, προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Τουρκίας, που σχετίζονται με την ασφάλειά της, την ενέργεια και την ενίσχυση του ρόλου της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Φοίβος Κλόκκαρης
- Αντιστράτηγος ε.α.