Σε ισχύ έχει τεθεί από την 1η Ιανουαρίου η οδηγία της ΕΕ για τη φοροδιαφυγή, ωστόσο το φαινόμενο καλά κρατεί σε όλες τις χώρες της γηραιάς ηπείρου. Πανευρωπαϊκά εκτιμάται ότι η φοροδιαφυγή φτάνει τα 825 δισ. ευρώ κάθε χρόνο και είναι εντονότερη στα κράτη όπου η φορολογία είναι δυσβάσταχτη.
Πρωταγωνιστές στη φοροδιαφυγή είναι οι κάτοικοι της νότιας και της ανατολικής Ευρώπης.
Τα αναλυτικά στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα στο Ευρωκοινοβούλιο η ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (πρώην Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα)προκαλούν σε κάποιες περιπτώσεις έκπληξη. Στην έκθεση του καθηγητή Ρίτσαρντ Μέρφι στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, περιλαμβάνονται τα επίσημα στοιχεία των φορολογικών υπηρεσιών της ΕΕ για το διάστημα 2015-16. Το συμπέρασμα της έκθεσης είναι πως μεγαλύτερη φοροδιαφυγή παρουσιάζεται στις χώρες με το μεγαλύτερο φορολογικό βάρος –που αντιπροσωπεύει το ποσοστό των φόρων έναντι του εισοδήματος. Μολαταύτα, η τάση αυτή δεν επαληθεύεται και στην περίπτωση απόδοσης του ΦΠΑ, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων.
Στο ίδιο κείμενο επαναλαμβάνεται και η διαπίστωση της Διεθνούς Διαφάνειας (Transparency International) πως στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη διαπιστώνονται τα μεγαλύτερα ποσοστά φοροδιαφυγής κατά κεφαλήν σε σχέση με τις Σκανδιναβικές και τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης επίσης παρατηρούνται οι εξαιρέσεις της μη απόδοσης ΦΠΑ, με επικεφαλής τη Ρουμανία (35,9%), την Ελλάδα (29,2%), την Ιταλία (25,9%), τη Σλοβακία (25,9%), τη Λιθουανία και την Ουγγαρία (13,3%). Στον αντίποδα το Λουξεμβούργο (0,8%) και η Σουηδία (1%).
Σύμφωνα με τον Μέρφι, η μελέτη του λαμβάνει υπόψη μόνον τα ποσοστά της φοροδιαφυγής, και όχι την φοροαποφυγή, δηλαδή την προσφυγή σε νομότυπες εξαιρέσεις που επιτρέπουν στις μεγάλες εταιρείες και μεγαλοεισοδηματίες να πληρώνουν λιγότερους φόρους και να εξοικονομούν έτσι μεταξύ 50 έως 190 δισ. ευρώ.
- Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Γιώργης-Βύρων Δάβος.