Ο Στέβο Πενταρόφσκι, υποψήφιος που υποδείχθηκε από το κόμμα του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ, κέρδισε τις χθεσινές προεδρικές εκλογές στα Σκόπια κι έτσι ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας έχει πλέον το δρόμο ανοικτό για να εφαρμόσει την πολιτική του. Στο 98% των ψηφισάντων ο Πεντάροφσκι συγκέντρωσε 51,83% των ψήφων, και η αντίπαλός του Γκορντάνα Σιλιάνοβσκα-Ντάβκοβα 44,57%. Η συμμετοχή ανήλθε στο 46,44%, γεγονός που δεν θέτει θέμα ακυρότητας των εκλογών, όπως θα συνέβαινε αν το ποσοστό συμμετοχής ήταν κάτω από 40%.
Ο Πενταρόφσκι έκανε σαφές ότι η Συμφωνία των Πρεσπών θα εφαρμοστεί με οποιαδήποτε κυβέρνηση.
Το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της γειτονικής χώρας συγκυβερνά με το αλβανικό κόμμα «Δημοκρατική Ένωση για Ενσωμάτωση» του Αλί Αχμέτι. Οπότε αναμένεται να υλοποιηθούν, χωρίς τα προβλήματα που έθετε ο απερχόμενος πρόεδρος, οι κυβερνητικές δεσμεύσεις προς τους Αλβανούς, όπως είναι η καθιέρωση της αλβανικής ως επίσημης γλώσσας σε όλη την επικράτεια. Αυτό, άλλωστε ήταν δέσμευση και του Ζάεφ και του Πενταρόφσκι.
Οι προβλέψεις της Συμφωνίας των Πρεσπών που αποτελούν υποχρέωση της Βόρειας Μακεδονίας δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί. Πιθανώς, η ελληνική πλευρά δεν πίεσε προς αυτήν την κατεύθυνση, για να διευκολύνει τον Ζάεφ στις προεκλογικές κινήσεις του ενόψει των προεδρικών εκλογών. Αναμένουμε να δούμε τις εξελίξεις.
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ έχει δρομολογηθεί για τη χώρα (το σχετικό πρωτόκολλο περνά από τα κοινοβούλια των χωρών-μελών), αλλά η επιδίωξη της ένταξης στην ΕΕ είναι πιο δύσκολη. Η τελευταία συνάντηση των ηγετών των δυτικών Βαλκανίων στο Βερολίνο δεν παρήγαγε θετικά μηνύματα. Αρνητική στάση στην έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με Σκόπια και Αλβανία κρατά κυρίως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, θεωρώντας, επισήμως, ότι οι δύο χώρες δεν είναι ακόμη θεσμικά έτοιμες για ένταξη στην Ένωση.
Ο Μακρόν δεν έχει άδικο, κυρίως σε ό,τι αφορά τον τρόπο λειτουργίας του αλβανικού κράτους αλλά και της Βόρειας Μακεδονίας, ωστόσο διεθνείς αναλυτές αποδίδουν τη γαλλική αντίδραση στο γεγονός ότι το Βερολίνο δεν διευκόλυνε το Παρίσι να ακολουθήσει τη μεσογειακή πολιτική που επιθυμούσε.
Για το λόγο αυτόν η Γαλλία θέτει εμπόδια στη βαλκανική πολιτική της Γερμανίας.
Η Γερμανία έχει δραστηριοποιηθεί έντονα στον βαλκανικό χώρο με σαφώς ευνοϊκά, γι’ αυτήν, οικονομικά αποτελέσματα. Εν ονόματι της οικονομικής κρίσης που αντιμετώπισε η Ελλάδα, το Βερολίνο εξανάγκασε και την Αθήνα να αποσυρθεί από επενδύσεις που είχε κάνει σε βαλκανικές χώρες – εξέλιξη τραγική για το ρόλο της Ελλάδας στον βαλκανικό χώρο.
Η γερμανική γεωπολιτική στα Βαλκάνια, η οποία ξεκίνησε με τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας το 1991 και πήρε ακραίες διαστάσεις με τη συμμετοχή στους βομβαρδισμούς της Σερβίας το 1999, θεωρείται από αναλυτές επικίνδυνη διότι περιλαμβάνει στη φαρέτρα της τη μειονοτική ενθάρρυνση αλλά και την ικανοποίηση ορισμένων επικίνδυνων μεγαλοϊδεατισμών που ενδημούν ακόμη στα Βαλκάνια, όπως ο κροατικός και ο αλβανικός.
Πάντως, ο Ζόραν Ζάεφ ξεπέρασε ένα από τα δυσκολότερα προβλήματα στην άσκηση της κυβερνητικής του πολιτικής: τις αντιδράσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας. Έτσι, τα χέρια του τώρα είναι λυμένα.
Η Βόρεια Μακεδονία εισέρχεται σε μια νέα περίοδο και έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα αφομοιωθούν οι αλλαγές που επιδιώκει να επιφέρει στη χώρα η νέα κυβέρνηση.
Ο αλβανικός παράγων ουσιαστικά συγκυβερνά τύποις και ουσία, αφού από τη μια τα σλαβομακεδονικά κόμματα δεν μπορούν να συγκροτήσουν, μόνα τους, κυβέρνηση, και από την άλλη και θεσμικά, με τις προβλέψεις της Συμφωνίας της Αχρίδας το 2001 και τις νέες ερμηνείες ορισμένων άρθρων της, οι Αλβανοί καθίστανται συνιστώσα εθνότητα και όχι απλώς μειονότητα.
Ο ρυθμός δε της πληθυσμιακής αύξησης των Αλβανών είναι μεγαλύτερος από των Σλαβομακεδόνων.
Οι Αλβανοί των Σκοπίων δεν επιδιώκουν την απόσχιση των δυτικών περιοχών της χώρας όπου αποτελούν πλειοψηφία, αλλά τον ντε φάκτο έλεγχο ολόκληρης της επικράτειας. Είναι μια αλβανική στρατηγική που υποστηρίζεται από τη δεκαετία του ’90, η οποία πιστεύεται πως μπορεί να αποδώσει περισσότερα θετικά αποτελέσματα για τον αλβανικό παράγοντα στα Βαλκάνια.
Ούτως ή άλλως, τα Σκόπια αναδύονται στην περιοχή με νέα δεδομένα αφού και το ενδιαφέρον της Βουλγαρίας γι’ αυτά είναι αμείωτο, βεβαίως και της Τουρκίας αλλά και της Καθολικής Εκκλησίας. Ως γνωστόν η Εκκλησία των Σκοπίων θεωρείται σχισματική από το Σερβικό και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και η ηγεσία της επιδιώκει ανοίγματα προς την Εκκλησία το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας.
Για πρώτη φορά φέτος, ιερέας της Εκκλησίας των Σκοπίων συμμετείχε στη βουλγαρική αποστολή στα Ιεροσόλυμα για το Άγιο Φως, η οποία μετέβη στο Ισραήλ με κυβερνητικό βουλγαρικό αεροπλάνο.
Το βαλκανικό παίγνιο ξανανοίγει.