Οι Έλληνες, όταν ξεκίνησαν τον αγώνα της Απελευθέρωσης το 1821, είχαν βαθιά συναίσθηση της έννοιας της σκλαβιάς. Είχαν βιώσει επί 400 και πλέον χρόνια τη δύναμη και τη σκληρότητα του κατακτητή, που έκανε ελεύθερους ανθρώπους σκλάβους και τους πουλούσε στα σκλαβοπάζαρα της Μεσογείου.
Το 1821, μέσα από τη φωτιά της Επανάστασης, έσπευσαν όλοι οι αγωνιζόμενοι να δημιουργήσουν θεσμούς ελευθερίας και χρηστής διοίκησης.
Η πρώτη μεγάλη κίνηση έγινε με την Α΄ Εθνοσυνέλευση, που συνήλθε στην Επίδαυρο και ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα. Με το σύνταγμα εκείνο οι Έλληνες, εντελώς πρωτοποριακά για την Ευρώπη της αποικιοκρατίας, θέσπισαν την κατάργηση της δουλείας. Διάφορα κράτη της Ευρώπης και κυρίως μετά τη Γαλλική Επανάσταση του 1789 είχαν αρχίσει να καταργούν τη δουλεία, αλλά μόνο για τα εδάφη τους. Το δουλοκτητικό καθεστώς, εντελώς υποκριτικά, παρέμενε στις εκτεταμένες αποικίες όλων των Ευρωπαίων.
Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι όταν οι Ευρωπαίοι ουσιαστικά εξολόθρευσαν τον γηγενή πληθυσμό της αμερικανικής ηπείρου, η ζήτηση σε εργατικά χέρια καλύφθηκε από Αφρικανούς σκλάβους. Έτσι ξεκίνησε η πιο μακροχρόνια εκμετάλλευση σκλάβων. Υπολογίζεται ότι από τον 15ο μέχρι τον 18ο αιώνα μεταφέρθηκαν στη βόρεια, την κεντρική και τη νότια Αμερική περισσότεροι από 20.000.000 Αφρικανοί.
Κινήσεις για την κατάργηση της δουλείας σημειώθηκαν κατά τον 18ο αιώνα. Το σύνταγμα των ΗΠΑ, του 1788, προέβλεπε την απελευθέρωση των δούλων μέσα σε μια περίοδο 20 χρόνων. Ωστόσο η δουλεία συνέχισε να υφίσταται στις νότιες πολιτείες. Στις αρχές του 19ου αιώνα η Βρετανία, η Γαλλία και τα περισσότερα από τα νέα ανεξάρτητα έθνη της νότιας και της κεντρικής Αμερικής κατάργησαν τη δουλεία.
Αλλά και οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί κάλυπταν τις ανάγκες σε εργατικό δυναμικό στις νέες χώρες (Αμερική) με μεταφορά Αφρικανών σκλάβων.
Σώζεται σήμερα στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, ένα έγγραφο που χαρακτηρίζεται μεγάλης ιστορικής και ανθρωπιστικής αξίας. Έχει αριθμό αρχείου 151 και εκδόθηκε στην Κόρινθο στις 25 Φεβρουαρίου 1822. Υπογράφεται από τον Αρχιγραμματέα της επικρατείας, Μινίστρο των εξωτερικών υποθέσεων και Πρόεδρο του συμβουλίου των Μινίστρων Θεόδωρο Νέγρη, και απευθύνεται προς τον Μινίστρον του πολέμου Νότη Μπότσαρη.
Στην εποχή μας το φαινόμενο της δουλείας έχει υποκατασταθεί με το φαινόμενο του trafficking, το οποίο, παρά τις προσπάθειες των διωκτικών Αρχών όλων των χωρών, καθημερινά θεριεύει εξαιτίας της υποκρισίας, αλλά και της αδηφάγου συμπεριφοράς μεγάλης μερίδας ανθρώπων, δεδομένου ότι τα κέρδη από την ελεεινή αυτή λειτουργία είναι τεράστια.
Ως trafficking ορίζεται η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική-οικονομική εκμετάλλευση, η στρατολόγηση, η μεταφορά, μετακίνηση, εγκατάσταση ή παραλαβή προσώπων μέσω της απειλής ή χρήσης βίας ή άλλων μορφών εξαναγκασμού.
Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης