Το σπήλαιο Πηγών Αγγίτη (Μααράς) βρίσκεται στο βόρειο άκρο της λεκάνης της Δράμας, στους νότιους πρόποδες του Φαλακρού όρους. Απέχει 25 χλμ. ΒΔ της πόλης της Δράμας και 500μ. από τον οικισμό του Αγγίτη του Δήμου Προσοτσάνης. Πρόκειται για το μεγαλύτερο, γνωστό μέχρι στιγμής, καρστικό αγωγό της Ελλάδας, συνολικού μήκους άνω των 15 χλμ., από τα οποία έχουν χαρτογραφηθεί 10 χλμ. περίπου.
Η φυσική είσοδος του σπηλαίου αποτελεί το σημείο εξόδου του υπόγειου ποταμού που φέρει το όνομα Αγγίτης.
Στo πλαίσιο των εργασιών ανάδειξης του σπηλαίου το 1992, πραγματοποιήθηκαν ανασκαφικές έρευνες από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας υπό τη διεύθυνση της Αικ. Τρανταλίδου σε δύο σημεία: α) στο ανατολικό πρανές του διαδρόμου, που οδηγεί στην τεχνητά διανοιγμένη είσοδο και β) στο εσωτερικό της φυσικής εισόδου του σπηλαίου.
Νότια της τεχνητής εισόδου προέκυψαν δύο απολιθωματοφόροι ορίζοντες με οστά θηλαστικών, που προέρχονται από ζώα της οικογένειας των Ιππιδών –κατά κύριο λόγο– αλλά και των Ελαφιδών, Αρκτιδών, Ελεφαντιδών και Ρινοκερωτιδών, καθώς και λίθινα εργαλεία της Παλαιολιθικής από πυριτικά πετρώματα και χαλαζία.
Απόλυτη χρονολόγηση που προέκυψε μετά από αναλύσεις στο εργαστήριο Αρχαιομετρίας του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» έδωσε ηλικία 34.000 – 27.900 έτη πριν από σήμερα.
Οι έρευνες στο εσωτερικό του σπηλαίου έφεραν στο φως ευρήματα της Τελικής Νεολιθικής. Συγκεκριμένα αποκαλύφθηκαν τρεις λίθινες εστίες και κεραμεική, κυρίως όστρακα χρηστικών αγγείων, η τυπολογία και η διακόσμηση των οποίων επιτρέπουν την χρονολόγησή τους στο τέλος της Νεολιθικής με αρχές της πρώιμης Εποχής του Χαλκού (4-3 χιλιετία π. Χ.).
Μέρος των ευρημάτων εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δράμας.
Αν ακολουθήσουμε μάλιστα τη ροή του ποταμού Αγγίτη, γνωστό ήδη από τον Ηρόδοτο, μετά την έξοδό του από την υπόγεια πορεία του οδηγούμαστε από τις πλαγιές του Μενοικίου στα νότια του σπηλαίου της Αλιστράτης, ενός ακόμη μνημείου της φύσης με πολλές, ανεξερεύνητες σήμερα διαδρομές.
Μέσω του ιστότοπου caveaggitis.gr, μπορείτε να περιηγηθείτε στη νέα σελίδα ψηφιακής εξερεύνησης του σπηλαίου και να ανακαλύψετε τον πλούσιο διάκοσμό του μέσω των εφαρμογών εικονικής περιήγησης και πανοραμικής ξενάγησης 360.
- Με πληροφορίες από το υπουργείο Πολιτισμού (Αικ. Τρανταλίδου) και την ΠΕ Δράμας.