Η Ελευσίνα δέχτηκε και αυτή, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, στη φιλόξενη αγκαλιά της έναν σημαντικό αριθμό προσφύγων του 1922. Με πλούσια αθλητική παράδοση ο μικρασιατικός ελληνισμός, δεν άργησε στους νέους τόπους εγκατάστασής του να συγκροτηθεί και να κάνει και τα πρώτα βήματα και στο αθλητικό πεδίο.
Έτσι γεννήθηκε ο Ηρακλής Ελευσίνας, που συμπλήρωσε εννέα δεκαετίες ζωής και συνεχίζει.
Δίπλα στο λιμάνι και την εμπορική του κίνηση, κοντά στις φάμπρικες που έδωσαν μεροκάματο σε χιλιάδες ανθρώπους στο Θριάσιο πεδίο, παρά τα προβλήματα της καθημερινότητας, δημιουργήθηκαν οι πρώτες παρέες, το παιχνίδι –άτυπο στην αρχή– και μετά η ανάγκη για δημιουργία αθλητικών συλλόγων.
Για την ομάδα της Ελευσίνας, εκ μέρους της διοίκησής της, μας έδωσε χρήσιμα στοιχεία για την ιστορία της ο Μιχάλης Κατσάφαρος.
Χαρακτηριστικό για το πώς οι ίδιοι οι άνθρωποι του Ηρακλή αντιλαμβάνονται τις ιστορικές αναφορές του συλλόγου, είναι ότι σε φυλλάδιο της ομάδας αναφέρεται το σύνθημα: «90 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΟ ΗΡΑΚΛΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ – ΛΑΒΑΡΟ ΤΙΜΗΣ, ΔΟΞΑΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΦΑΝΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ».
Όπως μας είπε ο Μ. Κατσάφαρος: «Η ιστορία του Ηρακλή Ελευσίνας πηγάζει από τα βάθη σχεδόν του 20ού αιώνα και από τα κελαρύσματα αγάπης των Μικρασιατών προσφύγων για τον πολιτισμό, και στην προκειμένη περίπτωση για το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό. Ο “Μαθουσάλας” της Ελευσίνας άντεξε στους χρόνους και στη φθορά των πιέσεων, των γεγονότων και των περιστάσεων, χάρη στον ασύνορο σεβασμό που επέδειξαν οι παράγοντες της βασανισμένης και υπερήφανης προσφυγιάς και όλοι οι Μικρασιάτες του Συνοικισμού της ιστορικής πόλης, στις αξίες και στα ιδανικά του αθλητισμού.
»Ο Ηρακλής Ελευσίνας ήταν και είναι γι’ αυτούς ένα πανάκριβο κειμήλιο, ένα λάβαρο μνήμης, ένα βαρκάκι που τους πάει “απέναντι”, κοντά στη γαλήνη, κοντά στα όμορφα και ωραία. Ήταν και είναι μια φιλική γωνιά, μια χόβολη για τα παιδιά και τους μεγάλους. Για όσους φόρεσαν τη φανέλα του, για όσους στέγνωσαν από κάθε υπηρέτηση την ιδέα για τη φανέλα και το σύμβολό του.
»Το πράσινο και το λευκό της ελπίδας και της τιμιότητας, και το τριφύλλι της τρυφεράδα και της αγνότητας».
Συνεχίζοντας, ο Μ. Κατσάφαρος μάς λέει: «Ο Ποδοσφαιρικός Αθλητικός Όμιλος Ηρακλής Ελευσίνας ιδρύθηκε το 1928 και είναι γέννημα της πρώτης ομάδας Μικρασιατών προσφύγων Ελευσίνας, και συγκεκριμένα του ΑΠΟΜΕΕ, γνωστότερου ως “Μικρασιατική Ένωση”, που εμφανίστηκε το 1925 κι αγωνίστηκε για δύο-τρία χρόνια στο ίδιο γήπεδο που χρησιμοποίησε ως έδρα αργότερα και ο Ηρακλής, εκεί που στεγάζεται σήμερα το 3ο Δημοτικό Σχολείο Ελευσίνας.
»Ιδρυτές του “Αθλητικού Φάρου” της προσφυγικής γωνιάς της Ελευσίνας ήταν ο Γιάννης Παπαδόπουλος (έμπορος), ο Βασίλης Σκαμπάς, ο Κόκος Θεολόγου, ο Νίκος Γέμελας, ο Νίκος Πασπάτης, ο Γιώργος Γιογιός και ο Στράτος Φουντουκίδης. Η ονομασία του συλλόγου δόθηκε από τον ήρωα της Ελληνικής μυθολογίας Ηρακλή και εμπνευστής ήταν ο Ηρακλής Γιογιός, εξάδελφος του μεγάλου μπαλαδόρου Γιώργου Γιογιού.
»Από το σπουδαίο αυτό μεγάλο εργαστήρι της Ελευσίνας αναδείχθηκαν μεγάλοι μπαλαδόροι, που επάνδρωσαν με επιτυχία τόσο την άλλη μεγάλη ομάδα της Ελευσίνας, τον Πανελευσινιακό, όσο και άλλες μεγάλες ομάδες της χώρας.
»Εκατοντάδες ψυχές, ίδρωσαν, μάτωσαν, τίμησαν και δόξασαν τη φανέλα του, στέγνωσαν και ξόδεψαν τα νιάτα τους, για να γράψουν με χρυσά γράμματα τη μεγάλη ιστορία του». […]
- Πηγή: ert.gr / Νάσος Μπράτσος.
- Φωτογραφίες: Ηρακλής Ελευσίνας.