Εβδομήντα χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος από την ίδρυση του Παγκόσμιου Συμβουλίου των Εκκλησιών (ΠΣΕ). Σε αυτό συμμετέχουν οι δώδεκα από τις δεκατέσσερις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες. Δεν συμμετέχουν τα Πατριαρχεία της Βουλγαρίας και της Γεωργίας. Αποτελούν, σε αριθμό, μικρή μειοψηφία στις 338 παραφυάδες του Προτεσταντισμού, που είναι μέλη του.
Όταν το ΠΣΕ ξεκίνησε, το 1948, ήσαν πολλοί οι ορθόδοξοι θεολόγοι που υποστήριξαν τη συμμετοχή της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε αυτό.
Βάσισαν την άποψή τους στο ότι η Εκκλησία είναι καθολική, επομένως οικουμενική, και βασικό στοιχείο της είναι η ιεραποστολή. Πίστευαν ότι η συναναστροφή των προτεσταντών με τους ορθοδόξους θα τους κάνει να γνωρίσουν την Αλήθεια και να τους απελευθερώσει από τις πλάνες τους. Εβδομήντα χρόνια οι προτεστάντες ουδεμία θετική επίδραση έχουν δεχθεί από τους ορθοδόξους. Αντιθέτως, συνεχώς «εκσυγχρονίζουν» και εκλογικεύουν την πίστη τους…
Μία από τις «εξελίξεις» είναι η ανακοίνωση του Καθεδρικού Ναού των Αγγλικανών, στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας, ότι όποιος από τους πιστούς επιθυμεί να λάβει την όστια ελεύθερη γλουτένης, να το δηλώσει εγκαίρως στο ναό!…
Οι αγγλικανοί έχουν το «μυστήριο» της Μεταλήψεως ως ανάμνηση του γεγονότος του Μυστικού Δείπνου και όχι ως Ιερό Μυστήριο, που διά του αρχιερέως και του ιερέως ο πιστός κοινωνεί του αληθούς Σώματος και του αληθινού Αίματος του Σωτήρος Ιησού Χριστού. Οι προτεστάντες, πιστεύοντας ότι λαμβάνουν απλό άζυμο ψωμί, «εκσυγχρονίζονται» και προσφέρουν αυτό και ελεύθερο γλουτένης! Αύριο, γιατί όχι, να προσφερθεί και οίνος ελεύθερος αλκοόλης….
Το θέμα είναι πώς οι ορθόδοξοι αντιμετωπίζουν αυτές τις «καινοτομίες» των προτεσταντών. Η «ελεύθερη γλουτένης» όστια είναι μια πρόσφατη εξέλιξη. Η χειροτονία των γυναικών, οι εξελίξεις σε θέματα βιοηθικής και ηθικής και η μετατροπή της πίστης σε τυπικότητα και συναισθηματισμό είναι τα σημαντικότερα που έχουν απομακρύνει ακόμη περισσότερο τους προτεστάντες από την Εκκλησία.
Οι ορθόδοξοι κληρικοί και λαϊκοί που συμμετέχουν στα όργανα του ΠΣΕ ανέχονται ή συμμετέχουν στις ενέργειες του ΠΣΕ. Π.χ. πανηγύρισαν ως πτωχοί συγγενείς πέρσι τα 500 χρόνια από τη θυροκόλληση στη Βυρτεμβέργη των 95 θέσεων του Λουθήρου (31/10/1517)!
Συνήθως οι αποστελλόμενοι από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες στις συνελεύσεις και στις επιτροπές του ΠΣΕ δεν είναι σημαντικές θεολογικές προσωπικότητες και πολλοί δεν γνωρίζουν καν άριστα μια ξένη γλώσσα. Έτσι δεν έχουν τη δυνατότητα να αρθρώσουν λόγο που να ακουστεί και να εισακουστεί. Οι πολλοί εκπρόσωποι πηγαίνουν στο ΠΣΕ περισσότερο για το ταξίδι και καθόλου έτοιμοι για ομολογιακές παρεμβάσεις.
Απόδειξη της ανοχής, τουλάχιστον, των ορθοδόξων είναι ότι στο εκθετήριο του ΠΣΕ, στη Γενεύη, υπάρχει πίνακας που έχει τίτλο « Το γενεαλογικό δένδρο του Προτεσταντισμού». Δείχνει σε πίνακα τη θεωρία των κλάδων. Ότι στο «γενεαλογικό δένδρο του Χριστιανισμού» όλα ξεκίνησαν με την αρχαϊκή Εκκλησία και από εκεί ξεκίνησαν οι «κλάδοι», που αναπτύχθηκαν στα 2.000 αυτά χρόνια… Όλοι είναι ισότιμοι κλάδοι της Μίας Εκκλησίας… Έτσι, «κλάδοι» του ίδιου δένδρου είναι οι κουάκεροι, οι αντβεντιστές, ο Στρατός Σωτηρίας, οι άλλες προτεσταντικές παραφυάδες και οι ορθόδοξοι. Αλλά και τους ορθοδόξους ο πίνακας τους δείχνει διασπασμένους σε τρεις κλάδους: Στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, στο Πατριαρχείο της Μόσχας και στις άλλες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες…
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιδιώκει και μεθοδεύει τη διαιώνιση της παρουσίας των ορθοδόξων στο ΠΣΕ. Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα στη Σύνοδο στην Κρήτη.* Στην ουσία ουδείς λόγος υπάρχει για την παρουσία τους στο ΠΣΕ. Το ΠΣΕ είναι σε παρακμή. Κρατιέται στη ζωή από τους προτεστάντες, γιατί θέλουν έναν τέτοιο θεσμό ως αντίβαρο στον οικουμενισμό του Βατικανού. Οι ορθόδοξοι δεν έχουν καμία θέση στα γεωπολιτικά παιχνίδια ρωμαιοκαθολικών και προτεσταντών. Στον εκκοσμικευμένο ανταγωνισμό τους αφού δεν μπορούν να παρέμβουν, τουλάχιστον ας απέχουν. Έτσι θα δείξουν ότι δεν νοθεύουν την Αλήθεια και πως διατηρούν την αξιοπρέπειά τους.
____
* Βλ. σχ.: Γ.Ν. Παπαθανασόπουλος, Η Σύνοδος στην Κρήτη. Εκκλησία – Προκαθήμενοι – Γεωπολιτική, εκδ. Τήνος, Αθήνα 2017.
Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος
