Μετά από μια δικαστική διαμάχη δέκα και πλέον ετών, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας διέταξε σήμερα την επιστροφή στην Ιταλία ελληνικού γλυπτού που μέχρι πρότινος ήταν το κεντρικό κομμάτι της συλλογής του Μουσείου J. Paul Getty που βρίσκεται στο Λος Άντζελες. Η διαμάχη είναι ανάμεσα στο πολιτιστικό ίδρυμα και στο ιταλικό κράτος. Η υπόθεση έφτασε στον ανώτατο βαθμό της Δικαιοσύνης όταν J. Paul Getty έκανε έφεση εναντίον της εντολής Ιταλού δικαστή να γίνει δήμευση του αγάλματος που είναι έργο του Λύσιππου και απεικονίζει έναν δαφνοστεφανωμένο αθλητή σε πραγματικό μέγεθος.
Το «Victorious Youth» ή «Getty Bronze» χρονολογείται μεταξύ του 4ου και του 2ου αιώνα π.Χ. και θεωρείται ένα από τα ωραιότερα χάλκινα αγάλματα της Κλασικής Εποχής.
Πιθανότατα δημιουργήθηκε στην αρχαία Ελλάδα και ίσως κλάπηκε από τους Ρωμαίους. Η ανακάλυψή του έγινε το 1964 από Ιταλούς ψαράδες στη θαλάσσια περιοχή της πόλης Φάνο και πωλήθηκε χωρίς την έγκριση του κράτους. Στην αγορά επανεμφανίστηκε το 1974 και έναν χρόνο μετά αγοράστηκε από το μουσείο έναντι 3,95 εκατ. δολαρίων.
Το J. Paul Getty ισχυρίζεται ότι το άγαλμα βρέθηκε σε διεθνή και όχι ιταλικά ύδατα, και αυτή ήταν η βασική υπερασπιστική γραμμή ενώπιον του δικαστηρίου. Μετά την ανακοίνωση της απόφασης ο υπουργός Πολιτισμού της Ιταλίας τόνισε ότι περιμένει την πλήρη συνεργασία της αμερικανικής πλευράς, και πρόσθεσε ότι είναι ανοιχτός να συζητήσει το πώς και το πότε θα γίνει ο επαναπατρισμός.
Η εφημερίδα New York Times επικοινώνησε με την αντιπρόεδρο επικοινωνίας του μουσείου. «Θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε το νόμιμο δικαίωμά μας στο άγαλμα. Ο νόμος και τα γεγονότα στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν δικαιολογούν την επιστροφή στην ιταλική κυβέρνηση ενός αγάλματος που εκτίθεται στο κοινό του Λος Άντζελες εδώ και σχεδόν μισό αιώνα. Πιστεύουμε ότι οποιαδήποτε απόφαση κατάσχεσης είναι αντίθετη με την αμερικανική και διεθνή νομοθεσία», τόνισε η Λίσα Λαπέν.
Οι Ιταλοί ψαράδες που το ανέσυραν από τη θάλασσα κατάλαβαν την αξία του και το έκρυψαν σε διάφορα μέρη, από μοναστήρια μέχρι μπανιέρες, περιμένοντας τον σωστό αγοραστή. Ιταλοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι το άγαλμα πωλήθηκε αρκετές φορές και ότι το Getty Trust αγόρασε μια αρχαιότητα που βγήκε παρανόμως από τη χώρα με βάση το νόμο του 1939 που ορίζει ότι χρειάζονται άδειες εξαγωγής για τα αρχαιολογικά ευρήματα.