Τη λευτεριά το λοιπόν ο καθένας μας τηνε χρωστάει σ’ όλους.
Μια λευτεριά μονάχα για τον ένα δε φελάει σε τίποτα (αν υπάρχει).
Τίποτα δεν είναι μήτε για τον ίδιον.
Γιάννης Ρίτσος, «Αποχαιρετισμός»
Μια ζωή γεμάτη εκπλήξεις, ενδιαφέρουσες διαδρομές και βαθιά αγάπη για τον άνθρωπο και τη «μικρή πατρίδα», την Κύπρο, είναι αυτή του ποιητή, στιχουργού και αρθρογράφου Πόλυ Κυριάκου. Τον συναντήσαμε στο pontos-news.gr πριν από περίπου 2,5 χρόνια με αφορμή την παρουσίαση της δισκογραφικής δουλειάς Χωρίς αφέντες που συνυπογράφει με τη Σοφία Νάτσιου και ενώ ακόμα ζούσε στη Νέα Υόρκη.
Σήμερα πολλά έχουν αλλάξει στη ζωή του, με κορυφαία στιγμή την επιστροφή του στην Κύπρο, τον τόπο όπου γεννήθηκε, ονειρεύτηκε, αγάπησε αλλά και πληγώθηκε όταν αυτός έμεινε μισός.
Τούτο το τελευταίο φαίνεται πως έχει καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το ποιος είναι και πώς πορεύεται. Το όνειρο της λευτεριάς υπάρχει ακόμα και στους στίχους των τραγουδιών του που δεν μιλούν γι’ αυτό. Στο κυνήγι υλοποίησης αυτού του ονείρου εντάσσεται και η εμπλοκή του στο ανέβασμα της παράστασης Αποχαιρετισμός του Γιάννη Ρίτσου −με πρωταγωνιστή τον Κωνσταντίνο Αλκιβιάδη στο ρόλο του Κύπριου ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου− που περιοδεύει σε όλη την Κύπρο με είσοδο ελεύθερη για το κοινό. Ο Πόλυς Κυριάκου μίλησε στο pontos-news.gr για τη «σταυροφορία» την οποία χρηματοδοτεί από τη Νέα Υόρκη ο ομογενής επιχειρηματίας Νίκος Μούγιαρης και το Hellenic American Leadership Council.
Κύπρος, Ελλάδα, Αμερική και πάλι Κύπρος. Μια ζωή γεμάτη ταξίδια, μουσική και νοσταλγία είναι η δική σας. Πού και πώς σας βρίσκουμε σήμερα κ. Κυριάκου;
Άλλοτε η ζωή είναι ό,τι έρχεται και μας βρίσκει, άλλοτε ό,τι ονειρευόμαστε να συμβεί. Ανάμεσα στους τρεις τόπους που μόλις ονόμασες, νομίζω πως αιωρούμαι κι εγώ. Ο κάθε τόπος θαρρώ συμπληρώνει τη νοσταλγία, την απουσία, τα κενά και τις χαράδρες.
Επανήλθα στην Κύπρο επειδή μια εσωτερική ανάγκη με ανάγκασε να βρεθώ ξανά δίπλα από την πληγή της μικρής πατρίδας.
Μια φωνή με έφερε και πάλι εκεί που έγινε η εκκίνηση, εκεί που οι παιδικές μνήμες λειτουργούν ακόμα σαν μαγνήτης δυνατός…
Πώς πήρατε την απόφαση να επιστρέψετε στην Κύπρο, σε μια περίοδο που θεωρείται δύσκολη επαγγελματικά, λόγω οικονομικής κρίσης;
Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Καθώς επιστρέφεις ύστερα από πολλές δεκαετίες στον τόπο σου, μπορείς να αντιληφθείς με άλλο μάτι, με άλλο φακό τις αλλαγές και το καινούργιο τοπίο. Καμιά οικονομική κρίση δεν έχει σημασία όταν θέλεις να βιώσεις μια σημαντική εμπειρία. Μια εμπειρία την οποία έχει ανάγκη ο εσωτερικός σου κόσμος. Αντίθετα, είναι σημαντικό να βρίσκεσαι –ως δημιουργός– στο ίδιο σημείο όπου η πλειοψηφία των συμπατριωτών σου ζει τη δυσκολία που προέκυψε τα τελευταία χρόνια. Είναι σημαντικό να βρίσκεσαι μέσα στην εικόνα όπου τα χρώματα δεν είναι πια τόσο φωτεινά, όπου οι εκφράσεις των ανθρώπων ομολογούν τη σκληρή πραγματικότητά. Έτσι κι αλλιώς, τη δεκαετία του ’60 μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο εγώ, η μητέρα μου και τα αδέρφια μου δεν ξέραμε τι πάει να πει πολυτέλεια. Ήταν φορές που δεν είχαμε χρήματα να αγοράσουμε γάλα. Ίσως ακούγομαι ρομαντικός, αλλά ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που ακόμα αισθάνονται την πατρίδα σαν ένα κομμάτι από το ίδιο τους το είναι.
Ο ηθοποιός Κωνσταντίνος Αλκιβιάδης στο ρόλο του Γρηγόρη Αυξεντίου, σε μία από τις σκηνές του θεατρικού μονολόγου
Από αυτά που λέτε, να υποθέσω ότι και η εμπλοκή σας στον Αποχαιρετισμό του Γιάννη Ρίτσου εντάσσεται στο ίδιο πλαίσιο, εκείνο της προσφοράς στη μικρή πατρίδα;
Η προσφορά ανήκει εκατό τοις εκατό στον Κύπριο ομογενή της Αμερικής, τον κύριο Μουγιάρη ο οποίος είχε το όραμα αυτής της σταυροφορίας. Γιατί ο Αποχαιρετισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια σύγχρονη σταυροφορία. Λίγοι άνθρωποι κάνουν πράξη την αγάπη τους για την πατρίδα. Ο δικός μου ρόλος, πέρα από το ότι η πρωτοβουλία του Νίκου με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο, είναι ένας ρόλος πραγματοποίησης του ονείρου του. Δεν είχε μόνο το όραμα σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά ταυτόχρονα υποστήριξε οικονομικά τον Αποχαιρετισμό έτσι ώστε όλοι οι Κύπριοι, σε κάθε γωνιά του νησιού, να μπορούν να δουν την παράσταση με ελεύθερη είσοδο.
Ο πολιτισμός μας είναι το οξυγόνο μας. Για την Ελλάδα και την Κύπρο είναι ένα τεράστιο εργαλείο, που σίγουρα αν το χειριστούμε σωστά μπορεί να μας χαρίσει ελπίδα και αισιοδοξία.
Πώς προέκυψε ένας ποιητής και στιχουργός να παίζει το ρόλο του παραγωγού ενός θεατρικού μονόλογου;
Tον Αύγουστο του 2017 έλαβα εντολή από τον Νίκο Μουγιάρη να αναλάβω το ρόλο του παραγωγού, έτσι ώστε ο Αποχαιρετισμός να βρεθεί σε κάθε σχολείο της Κύπρου και σε κάθε γωνιά του νησιού. Ήταν πολύ μεγάλη η χαρά μου. Διότι είναι τεράστια ευθύνη να κουβαλάς ένα έργο του Γιάννη Ρίτσου – επιθυμία ενός μεγάλου πατριώτη της διασποράς. Είναι μεγάλη υπόθεση!
Ο «Αποχαιρετισμός» είναι ένας θεατρικός μονόλογος μέσα από τον οποίο οι αρχές και οι αξίες του ανθρώπου μάς δείχνουν το δρόμο…
Ο Νίκος Μουγιάρης είναι πρόσωπο για το οποίο μιλούν πολλοί ομογενείς, κυρίως επειδή πάντα είναι πρόθυμος να βοηθήσει. Από την εμπειρία σας, είναι έτσι η πλειοψηφία των Ελλήνων όπου γης, ή ο συγκεκριμένος άνθρωπος αποτελεί εξαίρεση;
Ναι, τυχαίνει να είναι ένα πρόσωπο του ελληνισμού που «επιστρέφει» στον τόπο του ένα μέρος από όσα η ζωή τού χάρισε. Κι άλλοι Έλληνες και Κύπριοι της διασποράς συνεισφέρουν σε μεγάλο βαθμό. Οφείλω όμως να ομολογήσω ότι λίγοι βοηθούν τον συνάνθρωπό τους και την πατρίδα τους όσο ο Νίκος.
Στιγμιότυπο από τη βράβευση του επιχειρηματία Νίκου Μούγιαρη στο Δήμο Αθηένου
Πέρυσι τον βράβευσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας για την προσφορά του. Φέτος τον βράβευσε ο δήμος Αθηένου, ο τόπος καταγωγής του, εκεί όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε προτού πάει για σπουδές στην Αμερική.
Εκτός της ενασχόλησής σας με το συγκλονιστικό μονόπρακτο, εξακολουθείτε να γράφετε στίχους και να διδάσκετε στιχουργική. Πείτε μας δυο λόγια για τις νέες δουλειές σας, αλλά και το τι να περιμένουμε από εσάς και τους συνεργάτες σας.
Οι στίχοι έρχονται όταν υπάρχει λόγος να ‘ρθουν. Καταγράφουμε μόνο όταν και εάν έχουμε κάτι να πούμε. Η αλλαγή τοπίου από την Αμερική στην Κύπρο είναι για μένα μια καινούργια αίσθηση.
Ονειρεύομαι λοιπόν να γεννήσω λέξεις –στίχους και ποίηση– σε αυτή την κουρασμένη γη, καθώς αφουγκράζομαι την αγωνία, τη λύπη και τις χαρές της.
Τα νέα τραγούδια έχουν σαν συνεργάτες πολλούς αξιόλογους δημιουργούς και ερμηνευτές. Μερικοί από αυτούς είναι η Δήμητρα Γαλάνη, ο Σταύρος Σιόλας, η Ελένη Τσαλιγοπούλου, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Γιάννης Κότσιρας, ο Γιώργος Καζαντζής, ο Μίλτος Πασχαλίδης, η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, ο Δημήτρης Μπάσης, η Ελεάννα Ζεγκίνογλου, ο Απόστολος Ρίζος, ο Ανδρέας Κατσιγιάννης, η Βασιλική Χατζηαδάμου, ο Κώστας Μπουντούρης, ο Σταμάτης Χατζηευσταθίου, η Έλενα Γιώργου, η Εύη Μάζη, ο Δημήτρης Τσάκας, η Xρύσα Κρητικοπούλου κ.ά.
Θα μου επιτρέψετε να σας ρωτήσω πώς βλέπετε την πολιτική κατάσταση στην Κύπρο σήμερα. Βλέπω ότι σας απασχολεί, εάν κρίνω από την ενεργό αρθρογραφία σας στην ιστοσελίδα apopseis.com.
Φυσικά και με απασχολεί, όπως απασχολεί όποιον νοιάζεται για τούτον εδώ τον τόπο. Με τα δικά μου μάτια βλέπω έναν γόρδιο δεσμό τον οποίο απ’ όπου κι αν τον αγγίξεις, λύση καθαρή και αναίμακτη δεν υπάρχει. Πέρασαν χρόνια σαράντα τέσσερα. Βάλαμε νερό στο κρασί μας, πιο πολύ από ποτέ.
Κι όμως, η Τουρκία δεν θέλει να χάσει τίποτα από ό,τι έχει στα χέρια της. Το διαλαλεί κιόλας. Εμείς δείχνουμε ότι καιγόμαστε για λύση, η οποία όταν –και εάν– έρθει, σίγουρα δεν θα είναι προς όφελός μας. Μακάρι να κάνω λάθος.
Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος. Χρειάζεται γερό στομάχι, υπομονή, επιμονή, αλληλεγγύη και ομόνοια ανάμεσα σε όλες τις δυνάμεις μας. Γιατί το θηρίο απέναντί μας ξέρει πάρα πολύ καλά το παιχνίδι της ζούγκλας, και ταυτόχρονα είναι τεράστιο, άγριο και τρομακτικό…
