Με διαρκές το ερώτημα γιατί η Ελλάδα τιμά μια επέτειο κατά την οποία δέχθηκε επίθεση, ενώ συνήθως οι ημερομηνίες που επιλέγονται είναι οι νικηφόρες, συμπληρώνονται σήμερα 78 χρόνια από το έπος του ’40. Ήταν, πράγματι, έπος. Εκεί που δεν το περίμενε κανείς, ο λαός ενώθηκε και ανταποκρίθηκε στο «ΟΧΙ» του δικτάτορα-πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά προς τον Ιταλό πρέσβη.
Έχουν χυθεί τόνοι μελάνης για τις κρίσιμες στιγμές της νύχτας της 28ης Οκτωβρίου 1940. Όποια ερμηνεία και αν δεχθεί κανείς, γεγονός είναι πως υπήρξε μια ομοθυμία για την αντιμετώπιση της εξωτερικής απειλής. Διήρκεσε, όμως, ελάχιστα.
Η Αντίσταση και ο Εμφύλιος δίχασαν και πάλι το λαό, με οδυνηρά αποτελέσματα στην μεταπολεμική εξέλιξη της κοινωνίας και του κράτους. Αλλά και με ψυχολογικές πληγές που δεν κλείνουν ούτε και σήμερα.
Ο βαθύς διχασμός άρχισε από το 1915. Κορυφώθηκε το 1917, λίγο αργότερα το 1922, με τραγικά ιστορικά αποτελέσματα για τον ελληνισμό, και ακολούθησαν τα πραξικοπήματα του Μεσοπολέμου. Μέχρι που το 1935 επικράτησαν οι βασιλικές δυνάμεις και το παιχνίδι της εξουσίας έγειρε υπέρ αυτών.
Η ρεβάνς δόθηκε με πιο ήπιες μορφές μετά τη Μεταπολίτευση, κι εκεί που όλοι ελπίζαμε πως κουραστήκαμε από τις αντιπαραθέσεις και είναι καιρός να κλείσουμε τις θλιβερές αυτές ιστορίες, νά σου η κρίση και τα οδυνηρά σημερινά της αποτελέσματα, που υπόσχονται επαναφορά στο 1915.
Οι δράκοι τώρα άλλαξαν, αλλά η ουσία παραμένει.
Η εξουσία δεν διεκδικείται με σύγχρονους πολιτικούς όρους, αλλά με το το μανιχαϊσμό που διέκρινε την ελληνική πολιτική σκηνή από τις αρχές του 20ού αιώνα. Τι είναι εκείνο που κάνει αυτήν την κοινωνία και αυτό το κράτος να επιμένει σε συγκρουσιακές μορφές διεκδίκησης και άσκησης της πολιτικής εξουσίας;
Το τραγικό είναι ότι οι διεθνείς προκλήσεις στην οικονομία, την τεχνολογία, την παιδεία, την επιχειρηματικότητα, την ασφάλιση και την υγεία είναι πολλές, μεγάλες, και εξελίσσονται ταχύτατα· κι εμείς, για να αναπαραγάγει την εξουσία της μια νεοπαγής ομάδα πρώην μαρξιστών, πρέπει να περιέλθουμε σε καταστάσεις 1915!
Η παιδεία μας αποδομείται από έναν ανεκδιήγητο ιδεοληπτικό υπουργό του οποίου τις επιλογές εγκρίνει, προφανώς, η κυβέρνηση. Δημογραφικά συρρικνωνόμαστε, το μεταναστευτικό δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε, οι νέοι επιστήμονες φεύγουν στο εξωτερικό, οι τεχνολογικές πρόοδοι αγγίζουν μέρος της κοινωνίας, στις μετρήσεις για το βαθμό εισαγωγής και αφομοίωσης των νέων τεχνολογιών είμαστε πολύ πίσω, δεν παράγουμε παρά ελάχιστα που δεν μπορούν να συντηρήσουν κανέναν από τους κοινωνικούς θεσμούς της χώρας, και τις τύχες της διακυβέρνησης τις έχουν άνθρωποι που εύκολα θα μπορούσαν να παρομοιαστούν με τους βασιλικούς κηπουρούς που αναλάμβαναν υπουργεία τις δεκαετίες του ’50 και του ’60.
Στο πετυχημένο 7ο Ετήσιο Συμπόσιο του Δικτύου Ναβαρίνο, σε συνεργασία με την Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, ο Κυριάκος Πιερρακάκης ανέφερε τέσσερις δράκοντες που μας «απειλούν» αν δεν τους αντιμετωπίσουμε: Δημογραφικό, κλιματική αλλαγή, τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και εμπιστοσύνη μεταξύ μας.
Τότε ο δράκος ήταν ο φασισμός και ο ναζισμός. Σήμερα η αδράνεια και η διχόνοιά μας. Να βρούμε τρόπους να δημιουργήσουμε μια νέα 28η Οκτωβρίου, όχι με όπλα στα βουνά αλλά στο στίβο της επιστήμης και του καθημερινού μόχθου.