Ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας δήλωσε χθες στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης πως το κόμμα του δεν θα ψηφίσει τη Συμφωνία των Πρεσπών όταν έρθει στη Βουλή προς επικύρωση, είτε τώρα είτε στην επόμενη Βουλή. Και πως οι διαπραγματεύσεις, σε περίπτωση που δεν εγκριθεί η συμφωνία, θα αρχίσουν από την αρχή.
Ο κατηγορηματικός τόνος του Κυριάκου Μητσοτάκη εμβάλλει σε σκέψεις.
Κατ αρχάς, ο κ. Μητσοτάκης ποτέ δεν δημιούργησε αμφιβολίες ότι το κόμμα του μπορεί να ψηφίσει τη συμφωνία. Έχει δηλώσει και στο παρελθόν ότι δεν θα την ψηφίσει. Εκείνο που άφησε παλαιότερα να εννοηθεί, και μάλλον, σ αυτό δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα, είναι αν επικυρωθεί η συμφωνία, ως πρωθυπουργός, δεν μπορεί να μην την εφαρμόσει.
Ας δούμε, όμως, ορισμένες διαστάσεις της δήλωσής του υπό το φως των εξελίξεων.
- Η κυβέρνηση χρειάζεται μόλις έξι βουλευτές από τα άλλα κόμματα για να περάσει τη συμφωνία και οι εκτιμήσεις των αναλυτών είναι πως δεν θα δυσκολευτεί να τους βρει μεταξύ των βουλευτών του Ποταμιού και της ΝΔ, αν το κλίμα δεν πολωθεί επικίνδυνα. Επειδή, όμως, το κλίμα είναι ήδη πολωμένο και η συμφωνία, στην καλύτερη περίπτωση, θα έρθει στη Βουλή σε ημερομηνία κοντά στις εκλογές, θα είναι δύσκολο στους βουλευτές, κυρίως της ΝΔ, να την ψηφίσουν. Ακόμη και αν δεν τεθεί θέμα κομματικής πειθαρχίας.
- Η δυναμική της ανόδου του στην εξουσία κάνει τον κ. Μητσοτάκη να είναι πολύ προσεκτικός στο θέμα αυτό που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της ελληνικής κοινωνίας. Έχει διαμορφωθεί ένα πλειοψηφικό ρεύμα που αναγκάζει τον αρχηγό της ΝΔ να το λάβει υπόψη. Πολύ περισσότερο που η κυβέρνηση χαρακτήρισε το ρεύμα αυτό ακροδεξιό σε μια επίδειξη αλαζονείας. Αυτούς τους δημοκρατικούς πολίτες, που ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε συλλήβδην «ακροδεξιούς» τους υποστήριξε χθες στην ομιλία του ο κ. Μητσοτάκης και τους διεκδίκησε στις εκλογές.
- Ενδεχομένως στην αρχή το ελληνικό πολιτικό σύστημα να πίστευε πως η συμφωνία δεν θα υπερψηφιζόταν στο σκοπιανό δημοψήφισμα κάτι που θα δημιουργούσε ανακούφιση στην Ελλάδα. Όλα, όμως, δείχνουν πως το «Ναι» θα είναι σαρωτικό στο δημοψήφισμα της Κυριακής 30 Σεπτεμβρίου. Η Ελλάδα πέταξε το μπαλάκι στη σκοπιανή πλευρά αλλά το μπαλάκι επιστρέφει στο ελληνικό τερέν. Μετά την υπερψήφιση του «Ναι» στο δημοψήφισμα, θα είναι τα Σκόπια που θα αναμένουν ενδεχόμενη ελληνική υπαναχώρηση.
- Ο κ. Μητσοτάκης προσπαθεί, επίσης, να προλάβει κυβερνητική υπαναχώρηση ως προς το να έρθει η συμφωνία στη Βουλή επί ΣΥΡΙΖΑ και καθιστά σαφές πως ακόμη και αν αναγκαστεί να το φέρει ο ίδιος σε περίπτωση νίκης του στις εκλογές δεν θα το ψηφίσει. Η προοπτική της νίκης στις εκλογές είναι σημαντικότερη από τις όποιες διαμαρτυρίες βουλευτών του ή άλλων στελεχών της ΝΔ υπέρ της συμφωνίας.
- Μια τέτοια γραμμή του κ. Μητσοτάκη, όπως περιγράφηκε παραπάνω, βρίσκει σύμφωνο τον κ. Σαμαρά αλλά είναι και πολύ κοντά στις αντιλήψεις του κ. Καραμανλή. Τα προβλήματα που θα είχε ο κ. Μητσοτάκης θα ήταν από βουλευτές που πρόσκεινται στη λεγόμενη «μητσοτακική» πτέρυγα της ΝΔ. Με τη δήλωση του αρχηγού τους και κυρίως με τη βαρύτητα που έχει το θέμα ενόψει εκλογών, η πτέρυγα αυτή δύσκολα θα εκδηλωθεί προς άλλη κατεύθυνση.
- Ο κ. Μητσοτάκης, πιθανώς να πιστεύει πως θα βρεθούν έξι βουλευτές από άλλα κόμματα (κυρίως Ποτάμι) που θα ψηφίσουν τη συμφωνία. Οπότε θα περάσει και ο ίδιος, απλώς θα κληθεί να την εφαρμόσει, κάτι που δεν μπορεί να μην κάνει αν η συμφωνία εγκριθεί από το κοινοβούλιο. Εκείνο που είπε είναι ότι δεν θα την ψηφίσει, όχι δεν θα την εφαρμόσει αν περάσει από τη Βουλή.
- Η κυβέρνηση έχει και η ίδια αντιδράσεις στο εσωτερικό της για τη συμφωνία που συνήψε. Ο κ. Μητσοτάκης με τη δήλωσή του αναγκάζει την κυβέρνηση να επιβάλλει κομματική πειθαρχία και σε περίπτωση που δεν καταφέρει να περάσει τη συμφωνία να εκθέσει το ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά τον κ. Τσίπρα προς τα κέντρα που έδωσαν υποσχέσεις.