Το πανηγύρι των άστρων

Θέλουμε – δεν θέλουμε, ακόμη και μέσα από την καθημερινή μας μιζέρια, αποτέλεσμα της καθηλωτικής πολιτικής των κυβερνήσεων, πρέπει να δούμε την εβδομάδα που αρχίζει από σήμερα ως Πανηγύρι της Θεσσαλονίκης.

Κάποτε υπήρξε. Τότε που το φανταχτερό έδινε τη θέση του στην ουσία.

Η Διεθνής Έκθεση, στον μακρύ σχετικά βίο της, έπαιξε κάποιο ρόλο και βοήθησε και την ελληνική οικονομία και τη Θεσσαλονίκη και τη βόρεια Ελλάδα. Μέχρι που αναδύθηκε το αθηναϊκό τέρας και τα θέλει όλα δικά του.

Εδώ και αρκετά χρόνια ο ρόλος της μειώθηκε. Οι κατά καιρούς διοικήσεις της με καλή διάθεση προσπαθούν να τον αναβαθμίσουν, αλλά μάταια. Ό,τι και να σας λένε, δεν θέλει το κέντρο. Ένα κέντρο χωρίς πολιτική, ιστορική και κοινωνική παιδεία, που ηδονίζεται στην εξουσία και την οσμή του χρήματος. Ένα κέντρο που ενδεχομένως να λυγούσε σε μια ισχυρή οικονομική εξουσία εκτός των τειχών του, αλλά αυτή δεν υπάρχει.

Με τη Διεθνή Έκθεση μεγαλώσαμε, την αγαπάμε και την πονάμε. Είναι στοιχείο του μικρού βίου μας. Την θέλουμε ισχυρή, αλλά μάταια. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν δυνάμεις στη Θεσσαλονίκη που να της δώσουν το παλιό μεγαλείο της. Μέχρι χθες η πόλη δεν διέθετε ούτε καν εφημερίδα. Η ιστορική Μακεδονία θα αρχίσει να επανακυκλοφορεί, κάθε Κυριακή, από τις 9 Σεπτεμβρίου.

Οι αστοί της πόλης, λένε, δεν άντεχαν να μην διαθέτει η Θεσσαλονίκη εφημερίδα. Βοήθησαν και την επανεξέδωσαν. Να δούμε την τύχη της.

Πέρασα από την Έκθεση για να πάρω τη διαπίστευσή μου. Από τα εντυπωσιακά περίπτερα είναι των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα μάθουμε αρκετά και ενδιαφέροντα στο περίπτερο του στρατού, αλλά τι σχέση έχει η επίδειξη των στρατιωτικών μέσων με μια Διεθνή Έκθεση, υποτίθεται οικονομικού χαρακτήρα; Αν υπήρχε αμυντική βιομηχανία και παρήγε συστήματα προς πώληση, είναι κατανοητό να θέλει να τα επιδείξει. Αλλά να πάμε στην Έκθεση να δούμε, και ενδεχομένως να παίξουμε, με κάποιον εξομοιωτή πτήσης, μάλλον ως διασκέδαση θα μπορούσαμε να το εκλάβουμε.

Είναι αυτός ρόλος στρατού; Όταν για την προστασία των ψαράδων στο Αιγαίο καταφεύγουμε γονυκλινείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι δυνατόν να αποδίδεις έναν τέτοιο ρόλο στο στράτευμα;

Μια εκδήλωση του Συλλόγου Αποφοίτων ΑΠΘ, στο πλαίσιο της ΔΕΘ, που επιδιώκει να φέρει την τεχνογνωσία του πανεπιστημίου εις γνώσιν του στρατεύματος, θα δούμε ποια τύχη θα έχει.

Πάντως, προς το παρόν ο στρατός αγοράζει τα περίφημα UAV (Unmanned Aerial Vehicle, ή Drones αν προτιμάτε) από χώρα του εξωτερικού και δεν ενθαρρύνεται μια αντίστοιχη ελληνική προσπάθεια. Θέλουμε σιγά-σιγά να αναπτύξουμε αμυντική βιομηχανία και τεχνογνωσία ή αποδεχθήκαμε το ρόλο των γκαρσονιών της Ευρώπης;

Στη ΔΕΘ θα ανέβει και φέτος και ο κυβερνητικός και ο αντιπολιτευόμενος θίασος. Θα μεταφέρουν, απλώς, τις παθογένειές τους, που έχουν καταστεί παθογένειες της Ελλάδας. Κανείς δεν τους πιστεύει, κανείς δεν τους δίνει σημασία. Πέραν των διαδηλωτών που –ακόμη– πιστεύουν πως η διαμαρτυρία τους μπορεί να φέρει αποτελέσματα.

Μετά τη Ρωσία και την Κίνα, τιμώμενη χώρα φέτος θα είναι οι ΗΠΑ. Το κλίμα έχει καλλιεργηθεί καλά ώστε η σχετική προσέγγιση να αποβεί θετική. Δεν μπορείς να καταλάβεις τι θέλουν οι Αμερικανοί. Δεν είναι άλλωστε σαφές αν ξέρουν και οι ίδιοι τι θέλουν. Το δημοσίευμα των New York Times την Τετάρτη με το οποίο άτομο της στενής προεδρικής ομάδας στον Λευκό Οίκο δηλώνει πως μετέχει μιας προσπάθειας αντίστασης κατά των αποφάσεων του προέδρου που θα προκαλούσαν βλάβη στα αμερικανικά συμφέροντα, είναι ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί στα ανώτατα κλιμάκια της αμερικανικής πολιτικής ηγεσίας.

Όταν η υπερδύναμη περιέρχεται σε μια τέτοια κατάσταση, τα πράγματα γίνονται σοβαρά για τον κόσμο.

Πάντως, διακρίνεται μια προσέγγιση Ελλάδας- ΗΠΑ που δεν μπορεί να πει κανείς αν έχει ευκαιριακά χαρακτηριστικά ή όχι. Είναι μια προσέγγιση που την επιβάλλει η συγκυρία των κακών αμερικανοτουρκικών σχέσεων ή ένας σταθερός επαναπροσδιορισμός της αμερικανικής πολιτικής και των pivotal states στην περιοχή;

Ακόμη και οι υπερδυνάμεις δεν μπορούν να ασκήσουν τον παγκόσμιο ρόλο τους με έντονη διχόνοια στο εσωτερικό τους. Και οι ΗΠΑ έχουν αυτήν τη στιγμή ακραίας μορφής αντιπαραθέσεις.

Στην Ελλάδα βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες ο αρχηγός του αμερικανικού στρατού, και οι δηλώσεις που έκανε ήταν σαφείς. Εξύμνησε τη Σούδα και εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για μικρές βάσεις στον ελληνικό χώρο που θα χρησιμοποιούνται για τη διέλευση και την εκπαίδευση του αμερικανικού στρατού. Μόλις αναχώρησε έφθασαν στη χώρα ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ –ενός θεσμού που για τον Τραμπ υπάρχει μόνο για τους Ευρωπαίους– και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών. Ο τελευταίος, κατά δημοσιεύματα, συνομίλησε με τον Τσίπρα και για την αγορά εκ μέρους της Ελλάδας γαλλικών φρεγατών.

Οι επισκέψεις σημαντικών διεθνών προσωπικοτήτων στην Αθήνα δημιουργούν υπόνοιες ότι κάτι πρόκειται να συμβεί στην περιοχή και γίνονται οι σχετικές προετοιμασίες.

Εκείνο που είναι ορατό και αναμένεται ως εξέλιξη είναι η απειλή της Τουρκίας να προβεί σε εξόρυξη υδρογονανθράκων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, και η δήλωση της Άγκυρας ότι θα παρεμποδίσει ανάλογη ενέργεια της αμερικανικής EXXON και της γαλλικής Total. Αναμένεται να αντιδράσουν οι χώρες στις οποίες ανήκουν οι εταιρείες αυτές, αλλά αυτό πρέπει να το δούμε. Πάντως, τα ενδεχόμενα δημιουργούν εντάσεις.

Ανησυχητικό του κλίματος που δημιουργείται στην Ανατολική Μεσόγειο είναι και η μεγάλη συγκέντρωση ρωσικών ναυτικών δυνάμεων και οι ασκήσεις που διεξάγουν. Τέτοια συγκέντρωση είχε να συμβεί από το 1980, κατά δήλωση του αμερικανού ΓΕΕΘΑ.

Στην εικόνα αυτήν πρέπει να προστεθούν οι συνομιλίες Κοσόβου-Σερβίας για τη «διόρθωση» των συνόρων τους, αλλά και το αναμενόμενο δημοψήφισμα στα Σκόπια για την αποδοχή της ονομασίας που συμφωνήθηκε στις Πρέσπες.

Η ελληνοσκοπιανή διαφορά, στη χειρότερη περίπτωση, δεν πρόκειται να δημιουργήσει παρά εσωτερικές εντάσεις, αλλά η υπόθεση του Κοσόβου μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στα Βαλκάνια.