Σεπτεμβριανά 1955: «Eπετέθησαν κατά των τάφων…»

Λίγες ημέρες μετά τα Σεπτεμβριανά, ο Αλέξανδρος Χατζόπουλος, βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος, είχε το θάρρος να καταγγείλει τους υπεύθυνους των γεγονότων στο τουρκικό Κοινοβούλιο.

Απόσπασμα της ομιλίας αυτής είναι το κείμενο που αναδημοσιεύουμε από την ημερήσια εφημερίδα της Πόλης Εμπρός της 15ης Σεπτεμβρίου 1955:

«Όχι ως Χριστιανός, αλλά ως Τούρκος πολίτης και ως αντιπρόσωπος του Έθνους αυτού εκφράζω την λύπην μου δια τα γεγονότα, τα οποία αποτελούν μίαν κηλίδα δια την ιστορίαν μας. Όλος ο κόσμος οφείλει να γνωρίζη ότι ουδείς συμπατριώτης μας εις την χώραν ταύτην είναι σκλάβος ή όμηρος. H εξέλιξις των γεγονότων αποκαλύπτει ότι το επεισόδιον ήτο διοργανωμένον.

»Κυρίως με θλίβει το εξής σημείον επί του οποίου και θα σταθώ ιδιαιτέρως. Είναι η επιδειχθείσα κατά τα γεγονότα ανοχή των οργάνων ασφαλείας. H ασφάλεια αδιαφόρησεν προς τα γεγονότα. Aπόδειξις ότι κατά την νύκτα των γεγονότων απεβιβάσθησαν εις Πρίγκηπον 200-300 άτομα με βενζινόπλοια και ενώπιον των αστυνομικών οργάνων προέβησαν εις τας καταστρεπτικάς των ενεργείας. Eις Tαξείμ εδέχθη επίθεσιν καταστροφέων το Zάππειον Παρθεναγωγείον και επυρπολήθη η Εκκλησία (Αγία Tριάς) ενώπιον των αστυνομικών οργάνων, τα οποία εθεώντο τα διατρέχοντα. Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα. Εις την οικίαν μου εισήλθον πλείστα όσα άτομα. Πέριξ της οικίας μου υπήρχον αστυνομικοί και χωροφύλακες. Αυτοί δεν προεφύλαξαν τους οικείους μου αλλά μάλλον τους επιτεθέντας. Αυτήν την εντύπωσιν αφήκεν η στάσις και η αδιαφορία των. Οι επιδρομείς ανεστάτωσαν την κατοικίαν μου, ανήλθον εις τα υπνοδωμάτια, εξύπνησαν την 80τούτιδα γραίαν μητέρα μου και τον πατέρα μου και έσπασαν μπροστά των τας κλίνας των. Και ακομη, οι επιδρομείς επετέθησαν κατά των τάφων και των Ρωμαίικων κοιμητηρίων, εξέθαψαν πτώματα και εθρυμμάτισαν και έκαυσαν τα οστά των.

»Όταν εισήλθον εις την οικίαν μου εδήλωσαν “μη φοβείσθε, δεν κινδυνεύει η ζωή σας, μόνον την περιουσίαν σας θα καταστρέψωμεν. Αυτήν την διαταγήν εκτελούμεν”. Κατόπιν διεπίστωσα ότι και εις άλλας περιοχάς τα ίδια είπον.

»Αξιότιμοι συνάδελφοι. Εις την χιλιάδων ετών ιστορίαν της Τουρκίας, δεν αναφέρονται τοιαύτα γεγονότα. Ουδέποτε οι Τούρκοι επυρπόλησαν ευκτηρίους οίκους ανήκοντας εις άλλα στοιχεία. Είναι περιττόν να επισημάνωμεν περαιτέρω την σημασίαν των γεγονότων. Εφελκύω την προσοχήν σας επί ενός σημείου μόνον: Λαμβάνοντες μέτρα, ας έχομεν υπ’ όψιν ότι αυτοί που κατέστρεψαν σήμερον την κατοικίαν μου, αύριον είναι δυνατόν να στρέψουν καθ’ ημών την καταστρεπτικήν των δράσιν, να απειλήσουν Υμάς τους ιδίους».

• Πηγή: Επτά Ημέρες (Καθημερινή, 10/9/1995)