Την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου στην Κέρκυρα δεκάδες είναι οι λιτανείες των επιταφίων της Παναγιάς, που το ιδιαίτερο και μοναδικό χαρακτηριστικό τους, σε όλη την ελληνική επικράτεια, είναι ο στολισμός τους με χιλιάδες πολύχρωμες κορδέλες που συμβολίζουν την Τίμια Ζώνη που έδωσε η Παναγία στους Αποστόλους.
Το χαρακτηριστικό αυτό έθιμο χάνεται στα βάθη των αιώνων, με τους τοπικούς λαογράφους να υποστηρίζουν πως οι κορδέλες αντικαθιστούν τα λουλούδια που μοιράζονται το Πάσχα στους πιστούς και δίνονται στους προσκυνητές μετά τη Θεία Λειτουργία.
Σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση οι «ευλογημένες κορδέλες της Παναγιάς» φυλάσσονται στο εικονοστάσι προκειμένου να φέρνουν υγεία και καλοτυχία σε κάθε σπιτικό.
Το χρέος να στολίσουν τους επιταφίους με τις πολύχρωμες κορδέλες αναλαμβάνουν κάθε χρόνο οι γυναίκες των πολιτιστικών συλλόγων, που ξεκινούν τη διαδικασία από τον Ιούλιο προκειμένου οι επιτάφιοι να είναι έτοιμοι την παραμονή της μεγάλης γιορτής. Η περιφορά των επιταφίων, που συνοδεύονται από τις φιλαρμονικές του τόπου, ξεκινά με τη δύση του ήλιου. Πολλοί δε είναι οι πιστοί που σηκώνουν τα πανύψηλα και βαριά λάβαρα των Αγίων της εκκλησίας, για να ακολουθήσουν την πομπή και να τιμήσουν έτσι την Παναγία.
Στην Κέρκυρα ο Δεκαπενταύγουστος, τιμάται σε δεκάδες εκκλησίες και μοναστήρια του νησιού, που φέρουν το όνομα της Παναγιάς πάντα ως «Ελεούσα» και «Οδηγήτρια», αλλά και συνοδευόμενη από κάθε τοπωνυμία. Στην πόλη της Κέρκυρας η μεγαλύτερη λιτανεία του επιταφίου γίνεται από τον ιερό ναό της Παναγίας της Ελεούσας, στην περιοχή Μαντούκι. Η λιτανεία διαρκεί περισσότερο από τρεις ώρες. Ακολουθούν οι λιτανείες των Μαμάλων, του Ποταμού, των Κοινοπιαστών, της Παναγίας της Μανδρακίνας, της Ιεράς Μονής της Παναγίας της Πλατυτέρας και της γνωστής σε όλους, από το Ποντικονήσι, της Παναγίας των Βλαχερνών.
(Φωτ.: corfuland.gr)
Στην επαρχία του νησιού γιορτάζει σχεδόν κάθε χωριό καθώς στην Κέρκυρα δεν υπάρχει δημοτικό διαμέρισμα που να μην έχει τη δική του Παναγιά, όπως είναι η Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου Ευαγγελίστριας, στο χωριό Εβρωπούλοι, και τα μοναστήρια Υψηλή και η Μυρτιώτισσα.
Στο ορεινό χωριό του Σταυρού, 13 χλμ από την Κέρκυρα, στον Ιερό Ναό της Kοιμήσεως της Θεοτόκου Παναγιάς Μαρίας, οι καμπάνες χτυπούν από πολύ νωρίς το πρωί της παραμονής του Δεκαπενταύγουστου, καθώς τα μέλη του συλλόγου θα μαγειρέψουν υπαίθρια την «ορφανή» μακαρονάδα και θα προσκαλέσουν κάθε επισκέπτη του νησιού.
Την τιμητική της έχει και η Ιερά Μονή της Παναγίας της Παλαιοκαστρίτσας, ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια καθώς εκτιμάται ότι ανοικοδομήθηκε μέσα του 13ου αιώνα.
Βορειοανατολικά του νησιού, στην Κασσιόπη, πλήθος κόσμου συρρέει στην «Παναγιά Κασσωπίτρα», καθώς από τον 16ο αιώνα μέχρι και σήμερα θεωρείται από τους πιο ξακουστούς ναούς του νησιού. Σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση, η ιερή εικόνα της Παναγίας είναι θαυματουργή και προστάτιδα για τους ναυτικούς, ενώ όπως αναφέρεται στο βιβλίο Κασσιόπη – Ένας μικρός τόπος, μια μεγάλη ιστορία της Ελένης Σαρακηνού, η ιερά μονή είναι γνωστή από τα ενετικά χρόνια.
Η εικόνα της Παναγιάς της Κασσωπίτρας (φωτ.: facebook / Ιερά Μονή Παναγίας Κασσωπίτρας)
Σύμφωνα με το θρύλο, όταν ένας νεαρός κατηγορήθηκε για κλοπή αλευριού, οι Ενετοί του αφαίρεσαν τους βολβούς των ματιών του. Η πίστη του όμως έκανε το θαύμα της και η Παναγιά Κασσωπίτρα του ξανάδωσε το φως του. Το θαύμα έγινε γνωστό και ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα αλλά και στη γειτονική Ιταλία, όπου από τότε δημιουργήθηκε χριστιανική αδελφότητα μοναχών με το όνομα Santa Maria di Cassopo. Αυτή η αδελφότητα στεγάζεται και σήμερα στο ναό του St. Francesco da Paola στην Καλλίπολη της Απουλίας.
Στον Νότο της Κέρκυρας, στη Λευκίμμη, γιορτάζει με ιδιαίτερη λαμπρότητα η Παναγία της Κυράς των Αγγέλων.
- ΑΠΕ-ΜΠΕ / Α. Ταπάσκου.