Επειδή γεννήθηκα και μεγάλωσα στην ακριτική και ηρωική Φλώρινα, έχω μια αδυναμία στις καυτερές πιπεριές. Γι’ αυτό, στο μπαλκόνι μου έχω ένα σωρό διαφορετικές ποικιλίες από δαύτες σε γλάστρες. Τις ποτίζω και τις φροντίζω με πολύ μεράκι κι αυτό είναι κάτι που με ηρεμεί.
Φάρμακα δεν τους ρίχνω, αλλά προσπαθώ να καταπολεμήσω τους εχθρούς που επιβουλεύονται την παραγωγή μου με άλλα μέσα.
Δύο είναι τα πιο μεγάλα μου προβλήματα. Οι κάμπιες και η μελίγκρα. Οι τελευταία ρουφάει τους χυμούς από τα φύλα και τα κιτρινίζει. Αλλά το χειρότερο είναι που καταστρέφει τον ανθό· και χωρίς ανθό, καρπό δεν έχει. Ευτυχώς, οι μελίγκρες είναι ευαίσθητες στο σαπουνόνερο. Ψεκάζω λοιπόν με αυτό το αγνό υλικό και τις καθαρίζω. Αυτό που έπαθα όμως εφέτος, μόνο στα ντοκιμαντέρ το είχα δει.
Βλέπετε, κοντά στα άλλα τα ζουζούνια και τα μαμούνια, βρήκαν το δρόμο για το μπαλκόνι μου και οι μέρμηγκες. Κι αυτοί έχουν τη μελίγκρα, όπως έχει ο άνθρωπος το πρόβατο. Όπως αρμέγει ο κτηνοτρόφος το πρόβατο και του παίρνει το γάλα, έτσι αρμέγει κι ο μέρμηγκας τη μελίγκρα και της παίρνει τους χυμούς. Μάλιστα, σαν καλός τσοπάνης τις παίρνει και τις μετακινεί στα καλύτερα μέρη να βοσκήσουν, ήγουν στον ανθό.
Όσο και να καθάριζα τη μελίγκρα απ’ τους ανθούς της πιπεριάς ψεκάζοντας με το σαπουνόνερο, τα μυρμήγκια μέσα σε λίγες ώρες μού έφερναν νέα κοπάδια. Αυτά που είχα δει σ’ ένα ντοκιμαντέρ για τα μυρμήγκια-κτηνοτρόφους, τα είδα τώρα κι από κοντά. Πώς να τα βάλει κανείς μ’ αυτά τα επίμονα, εργατικά, ακαταπόνητα και πολυάριθμα πλάσματα, χωρίς να χρησιμοποιήσει εντομοκτόνο; Πειθαρχημένα, μεθοδικά, συστηματικά και ομαδικά τα άτιμα. Έχουν κανόνες, σχέδιο κι αρχές στην κοινωνία τους που τις ακολουθούν πιστά. Δεν είναι μόνο τροφοσυλλέκτες, αλλά και επιτήδειοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι και πολεμιστές.
Έχουν, λέει, και το δικό τους εκπαιδευτικό σύστημα. Χωρίζονται τα μικρά σε ομάδες κι εκπαιδεύονται από τους δασκάλους αποκτώντας την ειδικότητά τους∙ δηλαδή, μια δουλειά που μαθαίνουν να την κάνουν ολόσωστα.
Οι επιδόσεις τους, μάλιστα, αξιολογούνται. Στο πλαίσιο της αξιοκρατίας που υπηρετεί το συμφέρον και την ευημερία της κοινότητάς τους, αν κάποια δεν είναι αποτελεσματικά σε μια δουλειά, εκπαιδεύονται για να επιδοθούν σε κάποιαν άλλη.
Δεν είναι μόνον ότι ο εχθρός μου έχει εκπαίδευση με αξιοκρατία, αξιολόγηση και σύστημα επαγγελματικού προσανατολισμού. Έχει κι ένα σύστημα μετάδοσης της πληροφορίας κι επικοινωνίας αξιοθαύμαστο. Όλα αυτά μαζί, του εξασφαλίζουν ομοθυμία, συλλογική μνήμη κι οργάνωση. Σκούρα τα πράγματα… Να φροντίζω τα καημένα μου τα φυτά για να έχουν οι ανελέητοι μέρμηγκες βοσκοτόπια για τα πρόβατά τους; Έτσι τ’ αποφάσισα κι εγώ να καταφύγω στο παλιό καλό τέχνασμα του εκμαυλισμού.
Ρίξε άφθονο μέλι σε μια κοινωνία, για να βουτάει άκοπα ο κόσμος τα χέρια του μέσα και να παίρνει. Ποιος κόπος, ποια προσπάθεια και ποιος ιδρώτας; Τότε ευδοκιμούν οι πολιτικοί που αν και οι πολίτες τούς τιμούν στον ύψιστο βαθμό με ψήφο, αυτοί αντί να φροντίζουν την πατρίδα, την ξεπουλάν για ν’ αυγαταίνουν τις κρυφές περιουσίες τους. Οι καθηγητές του πανεπιστημίου που αντί να είναι προσηλωμένοι στις καλές πρακτικές της έρευνας, να θεραπεύουν την επιστήμη και να φροντίζουν τους φοιτητές τους, ξιπάζονται και κάνουν κάθε είδους ανοησίες. Οι γιατροί που αντί να γιατρεύουν, κοιτάν πώς να εκμεταλλευτούν τον πόνο του ασθενούς, για να τον γδύσουν. Οι αστυνομικοί, οι δικαστές και οι δημοσιογράφοι που δεν υπηρετούν τη δικαιοσύνη, αλλά την αδικία με το αζημίωτο. Οι θεολόγοι και οι ιερείς που ’χουν γίνει σαν τους φαρισαίους.
Ό,τι πάθαμε κι εμείς στην έρμη πατρίδα μας, αυτό αποφάσισα να κάνω κι εγώ στα μυρμήγκια, για να αφήσουν ήσυχα τα φυτά μου.
Τους έβαλα λοιπόν δυο πιατάκια με μπόλικο μέλι. Μόλις το πήρανε χαμπάρι και το επικοινώνησαν το ένα με το άλλο με τις κεραίες τους, κάνανε γραμμή∙ καρφί στο μέλι. Τρώγανε μέχρι να σκάσουν, κι ύστερα με την κοιλιά φορτωμένη το κόβανε πίσω στη φωλιά τους, όπου κι αν είναι αυτή. Εύκολα πράγματα… Πού καιρός πια για κτηνοτροφία και για κοπιώδη πρωτογενή παραγωγή γενικώς;
Σε όλη τη φύση, τα ζωντανά ρέπουν προς την ευκολία τους. Ακόμα και οι εργατικοί μέρμηγκες. Η δίποδη κορωνίδα όμως της δημιουργίας, που έχει λογική κι εξυπνάδα, είναι φορές που πρέπει ν’ αποφεύγει τον εύκολο δρόμο. Αλλιώς γίνεται αλήθεια αυτό που είπε ο Προφητάνακτας Δαβίδ για τον άνθρωπο: «εν τιμή ων, ου συνήκεν, παρά συνεβλήθη τοις κτήνεσιν τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς».
Τώρα που καλόμαθαν στο μέλι τα μυρμήγκια στο μπαλκόνι μου, σκέφτομαι να περάσω στη δεύτερη φάση. Μπορώ ν’ ανακατέψω στο μέλι που θα τους βάλω και λίγο βορικό οξύ. Αυτό είναι ένα αργό δηλητήριο που, όπως το πάνε πίσω στη φωλιά, δηλητηριάζει και τα υπόλοιπα, μέχρι να φτάσει και στη βασίλισσα. Για να τα ξεπαστρέψω τελείως, θα δηλητηριάσω αργά και ύπουλα το κύτταρο της κοινωνίας τους. Πώς λέμε για εμάς τους ανθρώπους ότι η οικογένεια είναι το κύτταρο της κοινωνίας; Ε… αυτό το αντίστοιχο θα κοιτάξω να καταστρέψω. Καταλάβατε…;