Σε κλίμα συγκίνησης αλλά και με έναν τρόπο που επιβεβαιώνει πως Αρμένιοι, Έλληνες και Κύπριοι «δεν ξεχνούν» τους προγόνους τους –οι οποίοι σε διαφορετικές χρονικές περιόδους βρήκαν το θάνατο και υπέφεραν από το χέρι του Τούρκου δυνάστη–, και απαιτούν τη δικαίωσή τους, πραγματοποιήθηκε σήμερα η πολιτική εκδήλωση «Από τις στάχτες στην αναγέννηση» για την 103η επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων, στο θέατρο «Παλλάς» στην Αθήνα και η κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Παρόντες, μέσα από τους λόγους των ομιλητών, και οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί Άγγελος Μητρετώδης και Δημήτρης Κούκλατζης που κρατούνται από την 1η Μαρτίου και χωρίς καν να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, στις τουρκικές φυλακές της Αδριανούπολης.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης που ήταν αφιερωμένη στην 100ή επέτειο της ανεξαρτησίας της Αρμενίας, ήταν ο τέως ΥΠΕΞ της Κύπρου Ιωάννης Κασουλίδης.
Η πολιτική εκδήλωση άνοιξε με τους Εθνικούς Ύμνους Ελλάδας και Αρμενίας που έψαλλε με μοναδικό τρόπο η χορωδία «Αγκόπ Παπαζιάν» του Αρμενικού Πολιτιστικού Συλλόγου «Χαμασκαΐν» υπό τη διεύθυνση του Μικιρδίτς Κρικοριάν.
Ο Άρτο Σεμμάς, αφού καλωσόρισε εκ μέρους της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδας, τους επισήμους και το κοινό στην κατάμεστη αίθουσα του θεάτρου, έκανε μια σύντομη ιστορική αναδρομή σε όλα όσα έγιναν σε βάρος των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους στις αρχές του 20ού αιώνα αλλά και στο πώς γεννήθηκε η ανεξάρτητη δημοκρατία της Αρμενίας και το Αρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ).
Τον εναρκτήριο λόγο εκ μέρους της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδας εκφώνησε ο Άρτο Σεμμάς
Παράλληλα επισήμανε τη σημασία του συμφώνου συναντίληψης που έχουν υπογράψει Ελλάδα, Αρμενία. «Καλούμε την Τουρκία, έστω και τώρα, να σταματήσει τον αποκλεισμό της Αρμενίας, να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία που διέπραξε και να προχωρήσει στην αποκατάσταση των συνεπειών αυτής προς τον αρμενικό λαό. Είμαστε βέβαιοι ότι η αναγνώριση θα φέρει τους δύο λαούς πιο κοντά και θα συμβάλλει στην ειρηνική συνύπαρξη και συμπόρευσή τους» είπε ο Άρτο Σεμμάς.
Παίρνοντας το λόγο ο υφυπουργός Εξωτερικών και αρμόδιος για τον Απόδημο Ελληνισμό Τέρενς Κουίκ μίλησε για το σύμφωνο συναντίληψης και συνεργασίας Αρμενίας-Ελλάδας που θα ενδυναμώσει τις διμερείς σχέσεις, ενώ υπογράμμισε το σημαντικό ρόλο της διασποράς σε κάθε γωνιά του πλανήτη στη διατήρηση της παράδοσης των δύο λαών.
Ο τέως υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Ιωάννης Κασουλίδης με τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιου για τον Απόδημο Ελληνισμό Τέρενς Κουίκ στη σημερινή πορεία
Ανεβαίνοντας στο βήμα ο «ισόβιος φίλος των Αρμενίων», όπως τον χαρακτήρισε ο Άρτο Σεμμάς, και κεντρικός ομιλητής Ιωάννης Κασουλίδης μίλησε για το ατιμώρητο έγκλημα της Γενοκτονίας των Αρμενίων που τεκμηριώνεται όχι μόνο από τους επιζώντες αλλά και από ανεξάρτητες πηγές εκείνης της εποχής. «Η Γενοκτονία κατέστη μαζί με τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, το απόλυτο εργαλείο της μετατροπής μιας πολυθρησκευτικής και πολυπολιτισμικής κοινωνίας σε μια μονολιθική οντότητα καθώς και μέσο διευθέτησης του Αρμενικού ζητήματος για πάντα» είπε μεταξύ άλλων. Όσο για το ότι ο τουρκικός λαός δεν γνωρίζει τι ακριβώς έχει γίνει εκείνη τη σκοτεινή περίοδο των αρχών του 20ού αιώνα, ο τέως ΥΠΕΞ της Κύπρου τόνισε πως τα οθωμανικά αρχεία διατίθενται επιλεκτικά προς έρευνα ενώ υπάρχει κυριολεκτικά αδυναμία ανάγνωσής τους από την πλειοψηφία των Τούρκων λόγω της καθιέρωσης νέου αλφαβήτου. «Μπορεί η Γενοκτονία να αποτελεί τη σκοτεινότερη σελίδα στην ιστορία των Αρμενίων, εντούτοις η 24η Απριλίου 1915 δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως μέρα πένθους αλλά ως ημέρα αδυναμίας της Τουρκίας να εξολοθρεύσει το αρμενικό έθνος» πρόσθεσε ο Ιωάννης Κασουλίδης.
Το μαρτύριο των Αρμενίων δεν παραγράφεται
Η βουλευτής Ελένη Σταματάκη, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση, μίλησε για τα παιδικά της χρόνια στην προσφυγική γειτονιά των «αρμένικων» της Νέας Σμύρνης όπου έμαθε την αλληλεγγύη και να σέβεται τη διαφορετικότητα. Όπως τόνισε, η Ελλάδα εκτός από το να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων είναι και μία από τις ελάχιστες χώρες που έχει ποινικοποιήσει την άρνησή της. Για να μην επαναληφθεί αυτό το έγκλημα, κάλεσε τη νέα γενιά αφενός να διατηρήσει τη μνήμη αφετέρου να τη μετατρέψει σε κινητήρια δύναμη ώστε οι λαοί να συνυπάρχουν ειρηνικά.
Την Περιφέρεια Αττικής και την περιφερειάρχη Ρένα Δούρου που συνδιοργάνωσε την εκδήλωση εκπροσώπησε η Μαρία Χρηστάκη, η οποία μίλησε και για τις ποντιακές της ρίζες.
«Η αναγνώριση του μαρτυρίου των Αρμενίων προχωρά μεν αργά αλλά σταδιακά σε διεθνές επίπεδο. Δεν διαγράφεται, ούτε παραγράφεται, ούτε ξεχνιέται και δεν περνά στα ψιλά και τα αζήτητα της ιστορίας» είπε.
Με ιδιαίτερο δυναμισμό ο εκπρόσωπος της Αρμενικής Νεολαίας Ελλάδας Βαζκέν Σαβουλιάν τίμησε τους προγόνους του μέσα από μια προσωπική εμπειρία.
Ο Βαζκέν Σαβουλιάν (φωτ.: Facebook /Αρμενική Εθνική Επιτροπή Ελλάδος)
Στις 17 Φεβρουαρίου 2017, όπως είπε, υπηρετούσε τη θητεία του στην κανονιοφόρο «Νικηφόρος» που περιπολούσε στο Αιγαίο όταν περιπολικό του τουρκικού ναυτικού παραβιάζει τα ελληνικά χωρικά ύδατα και επί δέκα λεπτά πραγματοποιεί βολές δύο μίλια ανατολικά του Φαρμακονησίου. Οι βολές ξυπνούν μνήμες στο μυαλό μου, εξήγησε, «βλέπω την προγιαγιά μου να μου διηγείται για το 1915, που ήταν μια ματωμένη χρονιά για όλους τους Αρμένιους. Βλέπω τον δάσκαλό μου στο αρμενικό σχολείο να προσπαθεί να μας εξηγήσει τι συνέβη εκείνο τον Απρίλιο. Σκέφτομαι το Αρτσάχ που με βία αποσπάστηκε από την Αρμενία». Με τη συμπλήρωση των 103 χρόνων από τη Γενοκτονία των Αρμενίων πρόσθεσε, «συνεχίζουμε να διεκδικούμε από την Τουρκία των σουλτάνων, των Γκρίζων Λύκων, την Τουρκία που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να διαπράττει θηριωδίες και εκμεταλλεύεται ανήθικα τη γεωπολιτική της θέση».
Ο πρόεδρος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος Σέρκο Κουγιουμτζιάν
Ο αρμενικός λαός δεν μπορεί παρά να έχει συνέχεια
Ο πρόεδρος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδας Σέρκο Κουγιουμτζιάν μιλώντας στο pontos-news.gr είπε πως «Ο αρμενικός λαός συνεχίζει να αγωνίζεται παρά τα 103 χρόνια που έχουν περάσει από τη Γενοκτονία, μέχρι την τελική του δικαίωση. Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται τη Δευτέρα, με την πρωινή δοξολογία στο μνημείο της Γενοκτονίας στην πλατεία Χρυσοστόμου στη Νέα Σμύρνη και θα ακολουθήσει το απόγευμα στις 18:00 η πορεία από την πλατεία Συντάγματος προς την τουρκική πρεσβεία και έτσι θα κορυφωθούν οι εκδηλώσεις».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΠΟΣ Ν. Ελλάδος και Νήσων Γιώργος Βαρυθυμιάδης εξέφρασε τη στήριξη των Ποντίων στον αδελφό αρμενικό λαό και υπογράμμισε τους ισχυρούς δεσμούς Ποντίων, Αρμενίων και Ασσυρίων.
Ο Γιώργος Βαρυθυμιάδης για ακόμα μία φορά επανέλαβε πως η αναγνώριση της τριάδας των γενοκτονιών είναι υπόθεση που αφορά την Ελλάδα και όχι μόνο Αρμενίους, Ποντίους και Ασσυρίους.
Και για αυτό κάλεσε τον ελληνικό λαό να στηρίξει τις προσπάθειες των απογόνων των θυμάτων να αναγνωριστούν οι γενοκτονίες όχι μόνο από τη διεθνή κοινότητα αλλά και από την Τουρκία, διάδοχο χώρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αφού όπως δήλωσε στο pontos-news.gr «μόνο τότε θα συμφιλιωθεί με το ματωμένο παρελθόν της και θα μπορέσει να προχωρήσει».
Την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδας εκπροσώπησε ο πρόεδρος του ΣΠΟΣ Ν. Ελλάδας και Νήσων Γιώργος Βαρυθυμιάδης. Δίπλα του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων Κυριάκος Μπατσάρας και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών Αντώνης Παυλίδης
Το παρών στην πολιτική εκδήλωση και την πορεία έδωσε επίσης ο Αλεξάντερ Σαρκισιάν, επιτετραμμένος της πρεσβείας της Αρμενίας και εκπρόσωπος του πρέσβη της Αρμενίας στην Ελλάδα Φατέι Τσαρτσογλιάν, η ηγεσία της Αρμενικής Εκκλησίας Ελλάδας, υπουργοί, βουλευτές, εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, ευρωβουλευτές, πρέσβεις, μέλη του ΔΣ, μέλη ενόπλων δυνάμεων και σωμάτων ασφαλείας, εκπρόσωποι Δήμου Αθηναίων και της τοπικής αυτοδιοίκησης και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων Κυριάκος Μπατσάρας.
Εξαιρετική εντύπωση έκανε η χορωδία του «Αγκόπ Παπαζιάν» που ερμήνευσε με μοναδικό τρόπο τα τραγούδια «Ω, πατρίδα Αρμενίων» και «Ντερ Ζορ» των Μαγκάρ Γιεγκμαλιάν/Σαρκίς Νταροντσί και Κρικόρ Πιτετζιάν/ Κεβόρκ Εμίν αντίστοιχα.
Θρησκευτικοί ηγέτες διαφόρων χριστιανικών δογμάτων μπροστά από το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη κατά την κατάθεση στεφάνων
Ιδιαίτερα συζητήθηκε και παρουσία του συγκροτήματος Ναΐρι του Αρμενικού Πολιτιστικού Συλλόγου «Χαμασκαΐν». Ο τρόπος που παρουσίασαν στο κοινό παραδοσιακούς χορούς έκαναν όλους να νιώσουν ότι αυτή η νέα γενιά των Αρμενίων κρατάει ψηλά την παράδοση και είναι αποφασισμένη να μην την αφήσει να χαθεί.
Η πολιτική εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την πορεία προς το Σύνταγμα και το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη όπου έγινε κατάθεση στεφάνων στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Το μήνυμα που περνά σε όλους εμάς είναι πως ο ιστορικός λαός των Αρμενίων δεν μπορεί παρά να έχει συνέχεια!
Κείμενο, φωτογραφίες: Πόπη Παπαγεωργίου.