Η Συνθήκη της Λοζάνης σηματοδοτεί το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη γέννηση του κοσμικού, κεμαλικού, στρατοκρατούμενου, φιλοδυτικού και παραχαϊδεμένου κράτους της Τουρκίας. Παρά το ότι με τη Λοζάνη η Τουρκία ανακτούσε πολλά από τα χαμένα της εδάφη, ήταν πολύ μακριά από αυτό που έθετε σαν έσχατη υποχώρησή του ο «Εθνικός Όρκος» της τελευταίας οθωμανικής Βουλής.
Στην τελευταία συνεδρία της η οθωμανική Βουλή όρκισε τον όποιον θα διαπραγματευόταν την συνθήκη ειρήνης τής (ηττημένης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) Οθωμανικής Αυτοκρατορίας να μην δώσει τίποτα περισσότερο από ό,τι περιλάμβανε ο «Εθνικός Όρκος», ο οποίος αποτελούνταν από 6 άρθρα και έναν χάρτη.
Ο ίδιος ο Κεμάλ, αναφερόμενος στον «Εθνικό Όρκο», είπε: «Με τη βοήθεια του Αλλάχ θα πάρω πίσω τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και τα νησιά [σ.σ.: τα νησιά του Αιγαίου και την Κύπρο], καθώς επίσης θα ενσωματώσω εντός των συνόρων της Τουρκίας τη Θεσσαλονίκη και τη Θράκη».
Ο Κεμάλ, αν και νικητής, υποχρεώθηκε σε μια πολύ χειρότερη συνθηκολόγηση.
Ο Ερντογάν, που παρουσιάζεται σαν ο συνεχιστής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, θεωρεί ότι ο Κεμάλ και ο Ινονού είναι επίορκοι, αφού υποχώρησαν πέραν του «Εθνικού Όρκου», και άρα δεν τον δεσμεύει η Συνθήκη της Λοζάνης και έχει κάθε δικαίωμα να την επαναδιαπραγματευτεί. Τι μας λέει;
«Η Συνθήκη της Λοζάνης […] δεν είναι το Κοράνι για να μην μπορούμε να το κρίνουμε. Έχει θετικά στοιχεία αλλά έχει και αρνητικά και τα αρνητικά θα επιδιώξουμε να τα αλλάξουμε».
«Αναγκαστήκαμε να αποδεχθούμε λιγότερα εδάφη από αυτά που είχαμε διακηρύξει στον Εθνικό Όρκο. Εμείς απορρίπτουμε την αντίληψη να εγκλωβίσουμε την αρχαία ιστορία μας σε μια περίοδο μικρότερη των 100 ετών».
Η ριζοσπαστικοποίηση της ρητορικής του Ερντογάν δεν είναι λόγια για εσωτερική κατανάλωση, αλλά έχει σαφές πολιτικό και στρατηγικό περιεχόμενο. Εσωτερικά έχει καταστεί παντοκράτωρ, συγκεντρώνοντας όλες τις εξουσίες στα χέρια του και εξαφανίζοντας κάθε μορφή αντίστασης ή αντίθετης γνώμης. Στο Αιγαίο έχει καταργήσει την ελληνική κυριαρχία επί της θάλασσας και των βραχονησίδων. Στην Κύπρο έχει εκτουρκίσει και εμπράκτως προσαρτήσει τα Κατεχόμενα, καθώς και αναστείλει τη γεώτρηση στο Οικόπεδο 3 και όχι μόνο. Πλέον, ο ένας μετά τον άλλον οι εταίροι μας λένε να τα βρούμε με τους Τ/Κ στο διαμερισμό και τη διαχείριση του φυσικού αερίου. Στην Συρία έχει εισβάλει ανενόχλητος, και αλαζονικά διαλαλεί τις επεκτατικές, αιμοβόρες διαθέσεις του: «Τη μεγάλη Τουρκία οπωσδήποτε θα την οικοδομήσουμε. Αν χρειαστεί θα δώσουμε τις ζωές μας. Αν χρειαστεί θα πάρουμε ζωές!»
«Δεν θα ξεχάσουμε τις πληγές που άνοιξαν στην καρδιά μας τα τεχνητά σύνορα που χάραξαν. Μετά το Αφρίν ξεκινά η ανάσταση».
«Αυτοί που πιστεύουν πως οι παρατηρήσεις μου είναι μπλόφες ή άδεια ρητορική θα δουν πως το λάθος τους είναι θανάσιμο. Οι δηλώσεις μου αντικατοπτρίζουν την αποφασιστικότητα της Τουρκίας, τις πολιτικές του κράτους και τα αισθήματα του λαού. Θα τα καταφέρουμε ή θα σκοτωθούμε».
Είναι καθαρό ότι ο Ερντογάν βήμα-βήμα αναγεννά την Οθωμανική Τουρκία. Στόχο έχει στην επέτειο των 100 χρόνων της Τουρκικής Δημοκρατίας, δηλαδή το 2022, στην κυριολεξία να ανακηρυχτεί σουλτάνος, σε μία Οθωμανική Αυτοκρατορία όπου τα «σύνορα της καρδιάς του» θα είναι αυτά τα οποία έθεσε ο «Εθνικός Όρκος».
Ο χάρτης που υπάρχει συνημμένος στον «Εθνικό Όρκο» περιλαμβάνει: Τα νησιά του βόρειου Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, τη Θεσσαλονίκη, τη Δυτική Θράκη μέχρι τον Νέστο ποταμό, την Κύπρο, την Αντιόχεια, το Χαλέπι, την Τζαραμπλούζ, την Ντερ αλ Ζορ, τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και τη Σουλεϊμανγία.
Τόσο οι εν Ελλάδι όσο και οι εν Κύπρω φωστήρες άργησαν να ξυπνήσουν και να μυριστούν τον καφέ. Δυστυχώς, όμως, συνεχίζουν να ελπίζουν ότι με ανταλλάγματα μπορεί να συνετιστεί.
Αντώνης Κ. Σιβιτανίδης, M.Sc., B.Sc.
Εκπρόσωπος Τύπου, ΕΕ ΔΗΚΟ Πάφου.