Ένα ατμοσφαιρικό πλάνο με ομίχλη και τον φυσικό ήχο του αέρα, με χιονισμένα βουνά και βαριά σύννεφα, και στη συνέχεια ένα πέτρινο σπίτι. Η υποβλητική πρωτότυπη μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα ντύνει το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Δεμίρ που κάνει σήμερα παγκόσμια πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη, στο 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, και φέρνει στη μεγάλη οθόνη το Ποντιακό Ζήτημα, σε μια προσπάθεια κινητοποίησης της κοινής γνώμης.
Το Πόντος: Μνήμες στην ομίχλη του παρελθόντος (Pontos: Memories in the mist of the past) έχει βασικό σκοπό την αντικειμενική και επιστημονική προσέγγιση αποφεύγοντας τις εθνικιστικές προκαταλήψεις και τους σοβινιστικούς χαρακτηρισμούς, όπως λέει στο pontos-news.gr ο Γιώργος Δεμίρ.
«Θέλαμε να διασταυρώσουμε τις επιστημονικές αναφορές με τις μαρτυρίες της τρίτης ή και των μετέπειτα γενεών. Με άξονα τις ακαδημαϊκές πηγές ήταν σημαντικό να δημιουργήσουμε κάποια αιτιότητα σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα», αναφέρει ο ντοκιμαντερίστας. Γι’ αυτό και απευθύνθηκε σε δύο διακεκριμένους ακαδημαϊκούς, τον Θεοδόση Κυριακίδη από την Ελλάδα και την Ζεϊνέπ Τουρκγιλμάζ από την Τουρκία. Μεταξύ άλλων, η Σοφία Νυμφοπούλου μιλά για τους γονείς της που ήθελαν να ταξιδέψουν για να δουν την πατρίδα τους αλλά δεν τα κατάφεραν, ενώ ο Μερτ Καγιά αναφέρεται στον προπάππο του που γεννήθηκε ορθόδοξος στον Πόντο και πέθανε ως μουσουλμάνος στη Σμύρνη.
Σκοπός του δημιουργού ήταν να φτιάξει έναν περιεκτικό πυρήνα ώστε ο θεατής να έχει τη δυνατότητα να απαντήσει μόνος του στα καίρια ερωτήματα που αφορούν τα ιστορικά γεγονότα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. «Το ντοκιμαντέρ έχει έναν σαφή ανθρώπινο χαρακτήρα, γι’ αυτό στο τέλος του υιοθετήσαμε μια κινηματογραφική προσέγγιση ώστε ν’ αναδειχθεί ακόμα καλύτερα το ανθρώπινο βίωμα», εξηγεί.
Για να ολοκληρωθεί το φιλμ, μαζί με την περίοδο της έρευνας, χρειάστηκαν περίπου 8 μήνες. Στο μυαλό του Γιώργου Δεμίρ, όμως, η ιδέα ξεκίνησε να διαμορφώνεται μετά την πρώτη του επίσκεψη στην Τραπεζούντα, διότι εκεί, σημειώνει, είδε ανθρώπους από την Ελλάδα και την Τουρκία να μιλούν μια διάλεκτο που δεν του ήταν οικεία ούτε στα τουρκικά, ούτε στα ελληνικά. «Ήταν κάτι που δεν κατανοούσα, κάτι περίεργο. Απέχουν 2.000 χλμ. ο ένας από τον άλλο και έχουν μια κοινή λαλιά. Όταν έψαξα, λοιπόν, το θέμα είδα πως είναι καθαρά ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και πίστεψα ότι αν στο παρελθόν υπήρξε κάποια αδικία έπρεπε να αναδειχθεί μέσα από ένα ντοκιμαντέρ», τονίζει.
Γιώργος Δεμίρ: Πιστεύω ότι η ανθρώπινη συνείδηση προηγείται από κάθε κρατικό Δίκαιο.
Μετά τις δύο προβολές που θα γίνουν στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, το Πόντος: Μνήμες στην ομίχλη του παρελθόντος θα ταξιδέψει στην Αθήνα αλλά και στην Τουρκία για προβολές κυρίως σε ΜΚΟ και πανεπιστήμια. «Θα συμμετάσχουμε σε διάφορα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ και σκεφτόμαστε να ανταποκριθούμε σε προσκλήσεις που ήδη μας έχουν γίνει από διάφορους οργανισμούς, κυρίως από χώρες τις Ευρώπης», καταλήγει.