Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Cambridge, με επικεφαλής τον νευροεπιστήμονα δρ Εμμανουήλ Σταματάκη του Τμήματος Ιατρικής, δημοσίευσαν έρευνα στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS) για την ύπαρξη ενός «αυτόματου πιλότου» στη λειτουργεία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ένα εγκεφαλικό κύκλωμα, που σχετίζεται με την ονειροπόληση, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο να επιτρέπει σε έναν άνθρωπο να εκτελεί εργασίες ρουτίνας στον «αυτόματο πιλότο», χωρίς δηλαδή να σκέφτεται.
Μελέτησαν τους εγκεφάλους 28 εθελοντών με λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) με τη βοήθεια ενός παιχνιδιού σε υπολογιστή.
Όταν ένας άνθρωπος έχει εξοικειωθεί με μια εργασία, το «δίκτυο αυτόματης λειτουργίας», το οποίο για πρώτη φορά είχε ανακαλυφθεί από Αμερικανούς επιστήμονες το 2001, παίζει σημαντικό ρόλο ως αυτόματος πιλότος. Το συγκεκριμένο δίκτυο είχε διαπιστωθεί στο παρελθόν ότι είναι πιο ενεργό όταν ο άνθρωπος δεν κάνει τίποτα και αναπαύεται, γι’ αυτό ονομάστηκε και «δίκτυο ονειροπόλησης».
Σε διάφορες έρευνες οι επιστήμονες συσχέτισαν αυτό το εγκεφαλικό δίκτυο και με άλλα πράγματα, όπως την αναδρομή στο παρελθόν, το σχεδιασμό του μέλλοντος και τη δημιουργικότητα. Η διαταραχή στο «δίκτυο αυτόματης λειτουργίας» έχει συσχετισθεί με τη νόσο Αλτσχάιμερ, τη σχιζοφρένεια, τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) κ.ά.
Για πρώτη φορά η έρευνα του Πανεπιστημίου του Cambridge ανακάλυψε ότι αυτό το δίκτυο αναλαμβάνει συχνά πρωταγωνιστικό ρόλο, όταν ο άνθρωπος εκτελεί εργασίες ρουτίνας.
Αποτελεί στην ουσία τον αυτόματο πιλότο, που επιτρέπει στον άνθρωπο να λαμβάνει γρήγορες και σωστές αποφάσεις, όταν π.χ. περπατά από το σταθμό του μετρό έως το σπίτι ή τη δουλειά του σχεδόν αυτόματα, χωρίς να σκέφτεται συνειδητά τη γνώριμη πια διαδρομή. Με τον τρόπο αυτό, ο εγκέφαλος εξοικονομεί χρόνο και ενέργεια. Οι ερευνητές θεωρούν πιθανό ότι είναι εφικτό να εκπαιδεύσει κανείς τον «αυτόματο πιλότο» του, π.χ. μέσω νευροανάδρασης. Αυτή η έρευνα θα ρίξει περισσότερο φως σε διάφορα πράγματα, από τις συνέπειες των τραυματισμών στον εγκέφαλο έως τις ψυχικές διαταραχές (κατάθλιψη, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, εθισμοί) και την επίδραση των αναισθητικών φαρμάκων στον εγκέφαλο.
Ο Εμμανουήλ Σταματάκης είναι επικεφαλής της διεπιστημονικής ερευνητικής Ομάδας Απεικόνισης Γνωστικών Λειτουργιών και Συνείδησης, στο Τμήμα Αναισθησιολογίας της Σχολής Κλινικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Cambridge, έχοντας ειδικευθεί στο πεδίο της γνωστικής και κλινικής νευροαπεικόνισης.
- ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ.