Σε μια εποχή που αν και δεν είναι, μοιάζει πολύ μακρινή, ο κόσμος διασκέδαζε αλλιώς και τα ποντιακά κέντρα ήταν πάντα γεμάτα. Ανάμεσά τους και η «Λεμόνα» στις Αχαρνές, που μαζί με το «Φάρο» και το «Κορτσόπον» ήταν για δεκαετίες τα τρία δημοφιλή σημεία συνάντησης για τη διασκέδαση των Ποντίων. Οι σύλλογοι επέλεγαν αυτούς τους χώρους για τις εκδηλώσεις τους, αλλά και πολύς κόσμος γιόρταζε εκεί γάμους και βαπτίσεις.
Τη δεκαετία του ’80 ένα ποντιακό κέντρο με το όνομα «Ρομάντικα» εμφανίζεται στην πόλη των Αχαρνών, και συγκεκριμένα στη λεωφόρο Ιωνίας.
«Μόλις το πήρα το ονόμασα “Λεμόνα”» μας αναφέρει ο πρώτος ιδιοκτήτης του κέντρου, Τάσος Χατζηδαυιτίδης. Για ένα χρόνο που το κράτησε ως ιδιοκτησία του –γύρω στο 1987 και πριν το παραδώσει στον επόμενο ιδιοκτήτη– δεν είχε καρέκλα να κάτσει ούτε ο ίδιος. «Δούλευε Παρασκευή, Σαββάτο, Κυριακή […]. Από την ημέρα που το πήρα», μας λέει, «για ένα χρόνο, δεν είχα καρέκλα να κάτσω εγώ, να φανταστείς». Ήταν μια περίοδος που ο κόσμος στήριζε τους επιχειρηματίες και αυτοί ανταπέδιδαν.
Ο Στάθης και η Σοφία Νικολαΐδη ήταν τα πρώτα ονόματα καλλιτεχνών που έφερε στο κέντρο, χωρητικότητας 600 θέσεων.
Η κάρτα της «Λεμόνας»
Τον Αύγουστο του 1987 η «Λεμόνα» αλλάζει χέρια. Νέος ιδιοκτήτης της ο Κώστας Σαξανίδης, ο οποίος εκείνη την περίοδο αφήνει την καριέρα του –ήταν επαγγελματίας πυγμάχος με ευρωπαϊκές και βαλκανικές διακρίσεις– για να ασχοληθεί με τους συμπατριώτες του, επιλέγοντας να μπει στο χώρο της διασκέδασης.
«Ζητούσα περισσότερο να εκδηλωθούν οι Πόντιοι και όχι να κρύβουν την ταυτότητά τους», μας λέει, σχολιάζοντας τον τρόπο με τον οποίον ενίοτε αντιμετωπίζονταν οι Πόντιοι από μια μερίδα ανθρώπων.
Κ. Σαξανίδης: Το κέντρο ήταν ένα μεγάλο σχολείο για τους καλλιτέχνες.
Δεν μπορούν να συγκριθούν εκείνες οι εποχές με το σήμερα, λέει στο pontos-news.gr ο Κώστας Σαξανίδης. «Τον καιρό εκείνο, ο καθένας διάλεγε στην καρδιά του τη μουσική που ήθελε. Η διασκέδαση ήταν ένα είδος ανάγκης και εκτόνωσης. […] Σήμερα οι περισσότεροι δεν αντέχουν να ακούνε τα επιτραπέζια τραγούδια. Απλά βγαίνουν για να χορέψουν».
Η άποψη του εσωτερικού από την είσοδο
Στο ίδιο μήκος κύματος απαντά και ο πρώην ιδιοκτήτης της «Λεμόνας»: «Άλλο γλέντι», λέει. «Η γενιά η δική μας ήταν εμποτισμένη με τον Πόντο. Η νεολαία η σημερινή υποφέρει από αυτό», συμπληρώνει. Προβληματίζεται για το γεγονός ότι οι νέοι δεν μιλούν ποντιακά, δεν κρατούν τα ήθη κι έθιμα. «Κοιτάζουν μόνο το θέμα του χορού, και δεν είναι μόνο ο χορός» καταλήγει.
Η «Λεμόνα» καταφέρνει και γίνεται σημείο αναφοράς στους Ποντίους, έχει όμως και πολλούς μη Πόντιους θαμώνες. Σκοπός ήταν να ανταγωνιστεί και άλλα μη ποντιακά κέντρα διασκεδάσεως, γι’ αυτό το ρεπερτόριό της ήταν πλούσιο.
Η διασκέδαση στη «Λεμόνα» τρεις δεκαετίες πίσω
«Οι καλλιτέχνες τότε έβλεπαν ποια τραγούδια άρεσαν στις παρέες κι έτσι διαμόρφωναν το πρόγραμμά τους», λέει ο Κώστας Σαξανίδης. «Παλιά διασκέδαζαν με μια λύρα και ένα νταούλι. Στο πέρασμα του χρόνου ήθελαν να προσελκύσουν περισσότερο τους νέους και να κάνουν το τραγούδι πιο ελκυστικό και πιο κοντά στον νέο ελληνικό τρόπο διασκέδασης».
Από το πάλκο της «Λεμόνας» πέρασαν τεράστια ονόματα, «ονόματα στα οποία μπορούσες να βασιστείς», όπως λέει ο Κ. Σαξανίδης. Μεταξύ άλλων: Χρύσανθος Θεοδωρίδης, Θεόδωρος Παυλίδης, Γώγος Πετρίδης, Στάθης Νικολαΐδης, Κώστας Καραπαναγιωτίδης, Χρήστος Παπαδόπουλος, Κωστίκας Τσακαλίδης, Γιώργος Ασλανίδης, Γιάννης Κουρτίδης, Γιώργος Αμαραντίδης, Γιώργος Τσιμαχίδης κ.ά.
Σήμερα, στο πάλαι ποτέ ποντιακό κέντρο βρίσκεται ιδιωτική εταιρεία (φωτ.: Βασίλης Καρυοφυλλίδης)
Η «Λεμόνα» ήταν το τελευταίο προπύργιο της ποντιακής διασκέδασης, το οποίο «έπεσε» στις 21 Μαΐου του 2013 λόγω της οικονομικής κρίσης.
Έκτοτε έχουν γίνει απόπειρες να ανοίξουν ποντιακά κέντρα, δεν έχουν όμως καρποφορήσει. Στη νυχτερινή τους διασκέδαση, οι Πόντιοι πλέον δεν έχουν κάποιο σημείο αναφοράς. Θα αργήσει να δημιουργηθεί κάποιο; Θα γίνει κάποτε; Κανείς δεν ξέρει. Το μοναδικό που δεν θα πεθάνει ποτέ όμως είναι η ελπίδα και η αγάπη για το χορό και τη μουσική. Κι αυτές επιβίωσαν σε πολύ χειρότερες καταστάσεις από μια οικονομική κρίση.
Κείμενο: Βασίλης Καρυοφυλλίδης.
- Οι φωτογραφίες είναι από το Κέντρο Διασκεδάσεως «Λεμόνα» στο Facebook.