Το τελευταίο διάστημα, σαν να έκανε κάποιο κέντρο ένα νεύμα, άρχισε μια βιομηχανία δημοσιευμάτων και φημών για επικείμενο θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας.
Ποιο όμως, το σενάριο που διακινείται και το «σκεπτικό» με το οποίο περιτυλίγεται;
«Ο Ερντογάν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στο Κουρδικό και στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας κυρίως με τις χώρες της Δύσης. Επίσης, όπως αποδείχτηκε από την πρόσφατη μεγαλειώδη συγκέντρωση της αντιπολίτευσης στην Κωνσταντινούπολη, είναι αντιμέτωπος με έναν εσωτερικό διχασμό, που τον αποδυναμώνει και δημιουργεί ερωτήματα στο κατά πόσο θα καταφέρει να εκλεγεί το 2019. Για όλους τους παραπάνω λόγους και για να ενώσει τον λαό γύρω από το πρόσωπό του, θα επιδιώξει ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα, το οποίο προεξοφλεί ότι θα είναι νικηφόρο για την Τουρκία, άρα με την εθνική νίκη θα πετύχει να δημιουργήσει ένα εθνικό μέτωπο».
Ασφαλώς όχι μόνο δεν είναι κακό, αλλά επιβάλλεται να εργαζόμαστε πάνω σε σενάρια και εναλλακτικές και να είμαστε έτοιμοι για όλα, πολίτες, δημοσιολογούντες, πολιτικοί και κρατικοί αξιωματούχοι. Όμως, κάθε σενάριο θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα γόνιμου διαλόγου και προβληματισμού και να στηρίζεται σε στέρεα δεδομένα, τα οποία, συνδυαζόμενα μεταξύ τους και προβαλλόμενα στο μέλλον, να δημιουργούν μια πιθανή κατάσταση, την οποία προετοιμάζεσαι να αντιμετωπίσεις αναλόγως.
Εδώ, όμως, τα δεδομένα είναι λίγα, ελλιπή και αυθαίρετα, ενώ λείπει μια εξαιρετικά σημαντική προϋπόθεση.
Το έχουμε ξαναγράψει. Η Τουρκία, από το 1923 μέχρι σήμερα, δεν έχει τολμήσει να κάνει οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση εκτός των συνόρων της, αν δεν είχε την υποστήριξη ή τουλάχιστον την άδεια-ανοχή μιας μεγάλης δύναμης, τις πιο πολλές φορές των ΗΠΑ και ελάχιστες της Ρωσίας. Ποτέ, το ξαναγράφουμε, ποτέ η Τουρκία δεν διεξήγαγε στρατιωτική επιχείρηση εκτός των συνόρων της, χωρίς τη στήριξη μιας μεγάλης δύναμης, και συμπεριλαμβάνουμε στις επιχειρήσεις ακόμα κι εκείνες που έγιναν εναντίον του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ, ακόμα και τις αεροπορικές επιχειρήσεις εναντίον των Κούρδων μαχητών. Για όλες υπάρχει άδεια και έγκαιρη προειδοποίηση των ΗΠΑ. Άρα, σημειώνουμε αυτήν την παράμετρο. Πάμε να δούμε τώρα το υπόλοιπο σενάριο.
Ο Ερντογάν το διάστημα αυτό είναι σε δεινή θέση διπλωματικά και οι σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές χώρες είναι στο χειρότερο σημείο της ιστορίας τους. Ακόμα και οι σχέσεις της με τη με τη Ρωσία, παρά τη συμπόρευση σε ορισμένα όντως σοβαρά ζητήματα, δεν είναι χωρίς προβλήματα, τα οποία θα δούμε να ανακύπτουν όταν έλθει προς συζήτηση το νέο Σύνταγμα της Συρίας.
Άρα, ακόμα κι εάν δεχτούμε το «σκεπτικό» του σεναρίου, ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να προκαλέσει ένα θερμό επεισόδιο με μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, καταστρέφοντας στην ουσία τις σχέσεις της Τουρκίας με τους δύο αυτούς θεσμούς και επιδεινώνοντας ακόμα περισσότερο τη θέση της χώρας του. Επίσης, το «σκεπτικό» δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του την κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό των ενόπλων δυνάμεων της Τουρκίας. Υπάρχει έρευνα –διενεργήθηκε πρόσφατα και δημοσιεύτηκε–, που λέει ότι σε επίπεδο στελεχών των ενόπλων δυνάμεων εκείνοι οι οποίοι στηρίζουν τον Ερντογάν και το ΑΚΡ ανέρχονται στο ποσοστό –κρατηθείτε–, 1,5%!
Μπορεί να έχουμε κατηγορήσει για πολλά τον Ερντογάν, αλλά χαζός δεν είναι και δεν θα έδινε ποτέ την ευκαιρία στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις να απαλλαγούν απ’ αυτόν με ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα.
Εκτός κι αν κάποιοι στο βαθύ παρασκήνιο αυτό επιδιώκουν και έδωσαν το νεύμα να διακινούνται τέτοια σενάρια στην Ελλάδα, για να λειτουργήσουν ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Καλό είναι να συνέλθουμε σ’ αυτή τη χώρα, γιατί αρκετά έχουμε δει κι ακούσει τα τελευταία χρόνια. Μας είπαν ότι «λεφτά υπάρχουν» και χρεοκοπήσαμε. Μας είπαν ότι θα «σκίσουμε τα Μνημόνια» και φορτωθήκαμε το τρίτο το…, υποθηκεύοντας το σύνολο της εθνικής μας περιουσίας. Μας είπαν ότι θα φέρουν «κανονικό κράτος» στην Κύπρο και λίγο έλειψε να χαθεί για πάντα η Κύπρος. Τώρα, ας είμαστε καχύποπτοι με τα σενάρια που κυκλοφορούν για να φέρουν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
Σάββας Καλεντερίδης
- Αναδημοσίευση εφ. δημοκρατία.