Στον εθνικό ζόφο που ζούμε, καταφυγή και απαντοχή μας είναι τα όσα έγραψαν και είπαν οι μεγάλοι της ιστορίας μας και της λογοτεχνίας μας. Ανάμεσά τους πρωτεύουσα θέση κατέχει ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός.
Φέτος, τον Φεβρουάριο, συμπληρώθηκαν 160 χρόνια από την αναχώρησή του εκ του κόσμου τούτου. Λίγοι θυμήθηκαν την επέτειο.
Τον Σολωμό πρέπει όλοι οι Έλληνες να τον θυμόμαστε και να διαβάσουμε όλο του το έργο, όχι μόνο να ξέρουμε τις δύο ή τις τέσσερις στροφές του Εθνικού μας Ύμνου.
Οι εξουσιαστές επιχειρούν να ξεχάσουμε την ιστορία και την παράδοσή μας και επιδιώκουν να αραχνιάζουν στα ράφια των βιβλιοθηκών, ως μουσειακό είδος, οι Σολωμός, Παπαδιαμάντης, Μακρυγιάννης, Εγγονόπουλος, Σεφέρης, Ελύτης. Εμείς, αντίθετα, πρέπει να τους μελετάμε, να παίρνουμε δύναμη, να παραδειγματιζόμαστε και να διδασκόμαστε από αυτούς.
Το έργο του Σολωμού είναι όπως η ψυχή του, γεμάτο από ορθοδοξία και πατρίδα. Αυτά τα τζιβαέρια μας επιδιώκεται να καταστούν βορά στην παγκοσμιοποίηση. Σ’ ένα στοχασμό του ο Σολωμός γράφει: «Σ’ αυτό ( το ποίημα Ύμνο στην Ελευθερία) θα ενσαρκωθεί το ουσιαστικότερο και υψηλότερο περιεχόμενο της αληθινής ανθρώπινης φύσης, η Πατρίδα και η Πίστις».
Ο Μάντζαρος σημειώνει πως ο Σολωμός τροφοδοτεί συνεχώς την ψυχή του με την αγάπη του στον Θεό. Παραδομένη από αναμφισβήτητη πηγή έχουμε και μια ρήση του, που μας αποκαλύπτει πόσο βαθιά ήταν η πίστη του: «Αν δεν υπάρχει Θεός, τι υπάρχει τότε;». Για την πατρίδα είναι γνωστό το επίγραμμά του: «Κλείσε στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα αισθανθείς να λαχταρίζει μέσα σου κάθε είδους μεγαλείο».
Σήμερα που οι κεκράχτες της παγκοσμιοποίησης ωρύονται και οι ταρτούφοι του εθνισμού τους εξυπηρετούν, ο Σολωμός είναι πάντα σύγχρονος και επίκαιρος.
Δίνει το μήνυμα και το παράδειγμα ότι η αγάπη προς τον Χριστό και την πατρίδα είναι τα εχέγγυα για μια αγάπη όλου του κόσμου έξω από κάθε είδους ρατσισμό και εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον συνάνθρωπο. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Λίνος Πολίτης, σε διάλεξή του στον «Παρνασσό», είπε: «Ο Σολωμός είναι μαζί ποιητής και εθνικός και ευρωπαίος και η λάμψη του δεν μπορεί παρά να έχει την επίδρασή της σε μιαν αναγέννηση ποιητική και πνευματική, που είτε τη βλέπουμε κιόλας είτε την προσμένουμε στην μεταπολεμική Ευρώπη». Αυτή η πνευματική αναγέννηση, στα ίχνη του Σολωμού, παραμένει ζητούμενη για την Ευρώπη.
Μαύρη και αγεφύρωτη απελπισιά στις ημέρες μας. Η ίδια απελπισιά που κάνει το ένα χέρι να χτυπάει το άλλο στον ύμνο του Σολωμού. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος, σ’αυτή την απελπισιά, μας ζητάει να κατανοήσουμε πως ενώ οι πρόγονοί μας κέρδισαν την ελευθερία του υπόδουλου, εμείς δεν έχουμε κερδίσει ακόμη την ελευθερία του ελεύθερου. Γι’ αυτό απελπιζόμαστε και πονάμε, ωσότου να μπορέσουμε να ελευθερωθούμε.
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου