Πολύς αγώνας γίνεται τις τελευταίες δεκαετίες, από φορείς του ποντιακού ελληνισμού, επισήμους, ανεπισήμους, ιδιώτες, μη Πόντιους Έλληνες ή και απλώς φιλέλληνες, για την περίφημη αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Βιβλία, μονογραφίες, εκθέσεις, έρευνες, μαρτυρίες, εκπομπές, εκδηλώσεις, συνέδρια, πορείες. Μέγας όγκος μελάνης, ιδρώτα και χρήματος καταβάλλεται στον αγώνα για τη γνωστοποίηση, το στιγματισμό και την αναγνώριση του γεγονότος της ποικιλότροπης εξόντωσης άνω των 353.000 Ελλήνων της Μαύρης Θάλασσας, κατά τα έτη 1916 – 1923.
Σύλλογοι, φορείς και οργανώσεις αγωνίζονται για τι; Ποιος ο ουσιαστικός σκοπός (πέραν της μνήμης) της διεθνούς αναγνώρισης και πόσο μάλλον από το επίσημο Τουρκικό κράτος;
Άνω των 353.000 θυμάτων ζητούν(;)…δικαίωση. Από ποιόν; Από τον σημερινό νομικό διάδοχο του εγκληματικού κεμαλικού καθεστώτος;
Αναμφιβόλως χάσαμε τους ανθρώπους μας, το γνωρίζουμε. Είναι για μας μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα. Σαφώς και το γνωρίζει το Τουρκικό κράτος, άσχετα με το ότι η σημερινή γενιά του τουρκικού λαού το αγνοεί ή και δεν το πιστεύει. Είναι η ίδια γενιά που μαθαίνει στα σχολικά θρανία ότι ο Όμηρος είναι Τούρκος, ότι είναι απόγονοι Σουμερίων κ.τ.λ., κ.τ.λ. … Η επίσημη Τουρκία αρνείται επιμόνως το έγκλημα για πολλούς και ποικίλους λόγους. Ένας εξ αυτών είναι το γεγονός ότι η γενοκτονία ακόμα συνεχίζει να διαπράττεται ως πολιτική και θρησκευτική καταπίεση των ελληνόφωνων και ελληνόφρονων πολιτών της Τουρκίας, καθώς και με την καταστροφή, απόκρυψη και παραμέληση των μνημείων του πολιτισμού μας. Θρησκευτικοί χώροι-μνημεία αποτελούν σήμερα αποθήκες και στάβλους.
Ουσιαστικά, ζητούμε ή, αν θέλετε, απαιτούμε από τον εγκληματία να παραδεχθεί τα εγκλήματά του, μέρος των οποίων συνεχίζει να διαπράττει.
Ειλικρινά, κάποιος εξ ημών πιστεύει ότι στ’ αλήθεια το παρόν κρατικό καθεστώς της γείτονος θα αναγνωρίσει τις γενοκτονίες; Μάλιστα σήμερα, που μετατρέπεται σε ισχυρό οικονομικοστρατιωτικό παράγοντα της περιοχής, στα πλαίσια του νεοοθωμανισμού; Εκ των γεγονότων συμπεραίνω ότι η Τουρκία διέπραξε τη γενοκτονία του λαού μου νηφάλια, συστηματικά, μεθοδευμένα και ουδέποτε μετανόησε. Πολλές δε χιλιάδες Ελλήνων εξοντώθηκαν δια του φόνου, των ακρωτηριασμών και του παιδομαζώματος, καθ’ όλη τη διάρκεια της αρμονικής μας συμβίωσης για 400 περίπου χρόνια, πολύ πριν τον 20ό αι. Πρόσφατα είναι τα γεγονότα της Κύπρου και των Σεπτεμβριανών. Επίκαιρα είναι και τα εγκλήματα σε βάρος Κούρδων και άλλων μειονοτήτων.
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη σημερινή προπαγάνδα και τις γνωστές τάσεις της τουρκικής κοινωνίας και κράτους, μου δημιουργούν την πεποίθηση ότι όχι μόνο δεν προτίθεται να ζητήσει συγγνώμη για τα διαπραχθέντα, αλλά… ανενδοίαστα θα τα επαναλάμβανε…Γιατί, λοιπόν, να θέλει η Τουρκία να εξιλεωθεί για κάτι για το οποίο δεν μετανόησε ποτέ;
Συγχωρέσατέ μου την αυθαίρετη μεταφυσική θεώρηση αλλά… όντως οι 353.000 ψυχές ζητούν αυτήν τη δικαίωση;
Μου είναι αδιάφορο για το αν θα αναγνωρισθεί η γενοκτονία. Καμία συγγνώμη δεν θα φέρει πίσω τους ανθρώπους μας. Επίσης απορώ, γιατί διαχωρίζουμε τους εαυτούς μας από τους λοιπούς Έλληνες της Μικρασίας; Η συνολική απώλεια αριθμεί άνω των 1,5 εκατομμυρίων Ρωμηών της Ανατολής. Και αν θέλουμε να είμαστε ανθρωπιστές, να αναφερόμαστε στην εξόντωση των Χριστιανών της Ανατολής (Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων κ.λπ.), η οποία ανεβάζει τον αριθμό σε άνω των 3,5 εκατομμυρίων ψυχών. Σκεφτείτε, πώς χτυπά στ’ αυτιά του μέσου αδαή πολίτη του δυτικού (ή και ανατολικού) κόσμου το ολοκαύτωμα εκατομμυρίων Χριστιανών της Τουρκίας και πώς η γενοκτονία 353.000 Ποντίων (και πρέπει μετά να τους εξηγείς τι θα πει Πόντιοι κ.τ.λ.). Ας πρωτοστατήσουμε οι Έλληνες και σε αυτό.
Τα τελευταία χρόνια, οι Πόντιοι, γινόμαστε πανελλαδικά διάσημοι για τη Γενοκτονία και τα χορευτικά μας. Ευτυχώς τα άθλια ρατσιστικά χαμηλού επιπέδου ανέκδοτα εκλείπουν. Καλά τα χορευτικά, η γενοκτονία ήδη αναγνωρίζεται από κάποιες χώρες… Πέραν αυτού, τι; Όλες, σχεδόν, οι προσπάθειες των οργανωμένων σωματείων σκοπεύουν σε εκδηλώσεις μνήμης, χορευτικά, αναπαραστάσεις του παλαιού βίου της Πατρίδας, δρώμενων, φορεσιών, φαγητού… Χρειάζονται όλα αυτά.
Μήπως όμως θα έπρεπε να αναβαθμιστούν ποιοτικά και προς άλλες κατευθύνσεις οι σύλλογοι;
Χρόνια, από παιδί σε σύλλογο έχω μάθει τη Σέρα, τα βαρένικα, τον Κεμάλ, τον βαρκάρη της Κερασούντος Τοπάλ Οσμάν, πώς λέγανε το πρωτοπαλλήκαρό του, πώς και πόσους έσφαξε κ.τ.λ., κ.τ.λ… Για την τρισχιλιετή πολιτισμική και πολιτική παρουσία των προγόνων μου στα ευλογημένα εκείνα χώματα έμαθα ελάχιστα. Μόνο χοροί και γενοκτονίες είμαστε οι Πόντιοι; Πόσα μαθαίνουμε εντός των συλλόγων για την ένδοξη μεσαιωνική Αυτοκρατορία μας (1204-1461); Πόσους βασιλείς μας γνωρίζουμε; Ποιες πράξεις τους; Τι ήταν οι Γαβράδες, οι Καβαζίτες, οι Σχολάριοι, ο Βησσαρίων, το Λεοντόκαστρον; Τι γνωρίζουμε για το αστεροσκοπείον Τραπεζούντος, τα επιστημονικά εργαστήρια, τα περιζήτητα, για την εποχή, όπλα που κατασκεύαζαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι; Να πάμε πιο πίσω; Μόνο κάτι λίγα για τον Διογένη και τον Στράβωνα έμαθα… φυσικά εκτός συλλόγου!
Θεωρώ ότι πρέπει να βάλουμε περισσότερο μεγαλείο και να εμπλουτίσουμε την συνείδησή μας με ανιστόρηση ηρωικών πράξεων και πνευματικών επιτευγμάτων μας. Να δούμε ποιοι πραγματικά είμαστε. Να ξαναβρούμε το χαμένο αγωνιστικό φρόνημα.
Με στείρες κλάψες για σφαγές δεν γράφεται ιστορία. Πρέπει να αναθρέψουμε νέα γενιά Ποντίων υπερήφανων όχι μόνο για το πρόσφατο αλλά και το μεσαιωνικό και το αρχαίο παρελθόν τους. Να μαθαίνουν για τις ένδοξες εκείνες προσωπικότητες ώστε να θέλουν να τις μιμηθούν. Ναι, υπήρξαμε ακρίτες και αντάρτες, αλλά και επιστήμονες, διδάσκαλοι, ιερείς, πολιτικοί, ιδεολόγοι. Καλές οι ημερίδες για τα φέσια και τις ζίπκες. Καλή η τανέα και τα λοιπά όξινα γαλακτοκομικά. Με την ευρεία διάδοση των έργων του Γεωργίου Κανδηλάπτου Κάνεως και της υπόλοιπης ποντιακής διανόησης, τι γίνεται;
Από δυναμικότερη ράτσα του Ελληνισμού τείνουμε να καταντήσουμε οικουμενικοί κλαψιάρηδες ενώπιον των λαών. Δεν διεκδικούμε εδαφικά, δεν ασκούμε προπαγάνδα στη Μαύρη Θάλασσα ανάλογη της των Τούρκων και Σκοπιανών εις βάρος μας. Δεν ευρίσκουμε επενδυτές τύπου Σόρος να περάσουμε τις δικές μας θέσεις και διεκδικήσεις επί του Ποντιακού θέματος. Η ιδέα του Ποντιακού κράτους θάφτηκε με την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης, την οποία οι άσπονδοι φίλοι μας παραβιάζουν διαχρονικά.
Η πρόσκαιρη αποτυχία της Μεγάλης Ιδέας έχει ευνουχίσει τον άλλοτε δυναμικό Ελληνισμό, που από τη μία έφτασε στο Σαγγάριο και από την άλλη εξευτέλισε έναν τακτικό στρατό στα βουνά της Μπάφρας και της Σάντας. Λέω «πρόσκαιρη», λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη χρονολογική παρουσία της Φυλής μας στον ευρύ μεσογειακό και ανατολικό χώρο.
Σε μία εποχή που όλοι διεκδικούν από όλους, πρέπει οι σύλλογοι εκτός από χοροδιδασκαλεία να γίνουν εκκολαπτήρια της γνήσιας πάλαι ποτέ μαχητικής ποντιακής συνείδησης. Έτσι θα δικαιωθούν τα θύματα της γενοκτονίας.
Οι ελληνόφωνοι και εν μέρει ελληνόψυχοι αδελφοί μας είναι ακόμα, ίσως για λίγο, εκεί. Οι εκκλησίες και τα ιερά μας είναι εκεί. Τα αρχοντικά μας και η Γη μας είναι εκεί και αναμένουν.
Κυκλοφορεί σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης το σύνθημα «Θέλω την πατρίδα μ’ οπίσ’». Ονειρεύομαι ένα αύριο στο οποίο ο λαός μου, πρωτοστατούντων των συλλόγων, θα στραφεί σταδιακά στη νέα Μεγάλη Ιδέα. Δεν το κρύβω, είναι προσωπικός πόθος που βασίζεται στο συναισθηματισμό αλλά και στη λογική. «Ακραίος ουτοπιστής» θα πουν οι πολλοί νεοέλληνες. Υπόκειμαι στην κρίση σας. Εκφράζω πάντως πολιτική γνώμη.
Σπάρτακος Τανασίδης
Φοιτητής