Σε κάθε μεταβατική φάση, σε οποιονδήποτε τομέα, υπάρχει μια ρευστή και χαοτική κατάσταση. Το παλιό αμφισβητείται και αργοπεθαίνει, το νέο αναδύεται, αναζητά την αποδοχή και την εμπιστοσύνη αλλά, ακόμη, δεν τα έχει κατακτήσει. Η γενικότερη κρίση που κυριαρχεί επιτείνει το πρόβλημα.
Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ σαφές στο χώρο της ενημέρωσης τον οποίο οι κάθε λογής πολιτικές και άλλες σκοπιμότητες, αφού τον χειραγώγησαν, τον απαξίωσαν και τον πέταξαν βορά στον λαϊκό θυμό κατά του πεπαλαιωμένου συστήματος γενικώς.
Όχι πως δεν έχουν τις ευθύνες τους οι συντελεστές της ενημέρωσης. Έχουν και, μάλιστα, βαριές. Ο χώρος αποδομήθηκε εντελώς. Σε σημείο που τόσο οι διάφοροι δημόσιοι παράγοντες όσο και η κοινή γνώμη αρχίζει να εισπράττει τα αποτελέσματα αυτής της αποδόμησης. Καλό είναι να βγάζουμε το θυμό μας κατά των Μέσων Ενημέρωσης και των ανθρώπων που τα υπηρετούν.
Θα πρέπει, όμως, να βρούμε και κάποιον τρόπο να ενημερωνόμαστε έγκυρα. Διαφορετικά θα ζούμε σε ένα διαρκές ψέμα, σε μια ψευδή «πραγματικότητα». Αυτό μπορεί να εξυπηρετεί το παιχνίδια της εικονικής πραγματικότητας, υπονομεύει όμως την πραγματική ζωή και τις ανθρώπινες ανάγκες.
Η σύγχρονη, λεκτική έκφραση αυτής της νέας «ενημερωτικής» πραγματικότητας (του ψεύδους, δηλαδή) πήρε το διεθνές όνομα post- truth, που μεταφραζόμενο στα ελληνικά σημαίνει «μετα-αλήθεια». Αλλά, ένα γεγονός ή είναι αληθές ή είναι ψευδές. Και όταν δεν είναι αληθές, είναι ψευδές. Αυτά λέει η μαθηματική λογική αλλά και κάθε λογική.
Το ζήτημα, τώρα, είναι πως αντιμετωπίζεται η «μετα-αλήθεια». Οι ψευδείς ειδήσεις, δηλαδή, και μάλιστα σε ένα χώρο, το διαδίκτυο, στον οποίο ο καθένας γράφει ό,τι θέλει και όπως θέλει, εξυπηρετώντας όποια σκοπιμότητα θέλει.
Ο μόνος τρόπος με τον οποίο προς στιγμή, τουλάχιστον, μπορεί να αντιμετωπιστεί το αρρωστημένο αυτό φαινόμενο, είναι πρωτίστως η εμπιστοσύνη που θα πρέπει να δείξει τόσο η πολιτεία όσο και η κοινωνία στους επαγγελματίες του χώρου της ενημέρωσης. Σε έναν διάλογο που θα πρέπει να αρχίσει άμεσα, η εμπιστοσύνη αυτή θα πρέπει να αποκατασταθεί. Η υπάρχουσα κατάσταση μπορεί να εξυπηρετεί μικροπολιτικές σκοπιμότητες, έχει όμως βαριές συνέπειες στο κοινωνικό επίπεδο.
Και τα πολιτικά κόμματα τα οποία ωφελούνται από την υπάρχουσα χαοτική κατάσταση θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως σε βάθος χρόνου θα αποτελέσουν θύματά της.
Το δεύτερο βήμα θα πρέπει να είναι η διαμόρφωση ενός αυστηρού κώδικα επαγγελματικής και δεοντολογικής συμπεριφοράς του επαγγελματικού χώρου των εργαζομένων στην ενημέρωση ·κώδικα που θα πρέπει να συνταχθεί από τους ίδιους, με τη συμμετοχή της πολιτείας και κοινωνικών φορέων.
Το τρίτο βήμα, η εφαρμογή αυτού του κώδικα και οι αυστηρές ποινές σε όποιον τον παραβαίνει. Η αυστηρότερη ποινή που θα μπορούσε να επιβληθεί θα είναι η περιορισμένη χρονικά ή οριστική, αναλόγως του παραπτώματος, διαγραφή του υποπίπτοντος σε παράπτωμα εργαζομένου της ενημέρωσης από ένα όργανο το οποίο δεν θα συνεκροτείτο μόνο από μέλη του επαγγελματικού τους οργάνου αλλά και από δικαστές και κοινωνικούς φορείς.
Το τέταρτο βήμα, η ενημέρωση της κοινής γνώμης για τα Μέσα που απασχολούν επαγγελματίες του ενημερωτικού χώρου τα οποία ως εκ τούτου υπόκεινται στις παραπάνω προϋποθέσεις και παρέχουν τη δυνατή διασφάλιση αντικειμενικότητας και τελούν, για τα παραπτώματά τους, υπο κοινωνικό έλεγχο όπως περιγράφηκε παραπάνω. Τα υπόλοιπα ΜΜΕ δεν θα τεθούν υπο διωγμό αλλά η κοινή γνώμη, αφού θα ενημερωθεί, θα αναλάβει η ίδια την ευθύνη για την επιλογή της ενημέρωσής της.
Μια τέτοια ρύθμιση, θα βοηθούσε όλους για την αντιμετώπιση του χάους που επικρατεί αυτήν τη στιγμή.
Η κοινή γνώμη θα είχε διασφαλίσει μια –κατά το δυνατόν– έγκυρη ενημέρωση. Η πολιτεία και οι κοινωνικοί φορείς θα μπορούσαν να εμπιστευθούν τους επαγγελματίες της ενημέρωσης για τη διάχυση των απόψεων και των ειδήσεών τους στην κοινωνία, με στοιχειώδεις όρους αλήθειας και εγκυρότητας.
Και οι επαγγελματίες του χώρου θα ανακτούσαν την απαξιωμένη εργασία τους με όρους που θα τους παρείχε τη δυνατότητα επιβίωσης. Χωρίς επαγγελματική άσκηση της ενημέρωσης και κανόνες στη λειτουργία της δεν μπορεί να αποκατασταθεί αξιοπιστία. Ας ελπίσουμε πως έχει γίνει κατανοητό και πως η εποχή της μηδενιστικής αντιμετώπισης του φαινομένου έχει παρέλθει.