Το ημερολόγιο έγραφε 1 Σεπτεμβρίου 1877. Στο χωριό Φαργανάντων της επαρχίας Ροδοπόλεως του νομού Τραπεζούντας έρχεται στη ζωή ένας σπουδαίος Πόντιος ποιμενάρχης, ο αρχιμανδρίτης Πανάρετος Τοπαλίδης.
Ηγούμενος του Βαζελώνα, συνέγραψε την ιστορία της μονής, ένα έργο που εκδόθηκε στην Τραπεζούντα το 1909.
Το εθνικό του έργο περιλάμβανε ταξίδια στη Ρωσία την περίοδο 1914-1916, όπου συγκέντρωνε πληροφορίες για τα σχέδια των Ρώσων και τις προωθούσε εμπιστευτικά στην Ελλάδα. Μεταξύ άλλων, έλαβε μέρος στη Ρωσία στο κίνημα για την απελευθέρωση του Πόντου, ενώ ετέθη επικεφαλής της Υπηρεσίας Περιθάλψεως Προσφύγων βοηθώντας πάνω από 100.000 Έλληνες από τον Καύκασο και τον Πόντο.
Ο ίδιος έφθασε στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1922 μαζί με τον μετατεθέντα στη μητρόπολη Δράμας μητροπολίτη Χαλδίας-Κερασούντας Λαυρέντιο. Στην Ελλάδα το έργο του ήταν σε μέρη της προσφυγιάς – Νέα, Παλιά Κοκκινιά και Κορυδαλλός. Έγινε επίσης επόπτης του συνοικισμού Λιπασμάτων και εφημέριος του Αγίου Νικολάου Νέας Κοκκινιάς.
Στη Δράμα, όπου ήταν πρωτοσύγκελλος και τοποτηρητής της μητρόπολης, πρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Μεγάρου Μουσών Παιδείας Μέσης» (Γυμνάσιο Αρρένων Δράμας).
Τιμώντας τα 140 χρόνια από την εκδημία του αρχιμανδρίτη Πανάρετου Τοπαλίδη, η μητρόπολη Δράμας επανεξέδωσε δύο μνημειώδη έργα του: Ἱστορία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βαζελῶνος (Τραπεζούντα, 1909) το ένα, και Ὁ Πόντος ἀνά τούς αἰῶνας (Δράμα, 1929) το άλλο.
Και τα δύο βιβλία θα διατίθενται δωρεάν από τη μητρόπολη στους ποντιακούς συλλόγους.