Γράφει ο Μουράτ Γετκίν* – Μετάφραση: Παναγιώτης Μπαλακτάρης
Γνώριζα τον Αντρέι Καρλόφ προσωπικά. Ο Ρώσος πρέσβης στην Άγκυρα ήταν της παλιάς σχολής, ένας μαχητής του Ψυχρού Πολέμου ο οποίος υπηρέτησε στη Βόρεια Κορέα. Στις χειρότερες στιγμές της τουρκορωσικής κρίσης, αφότου η Τουρκία κατέρριψε το ρωσικό αεροσκάφος στα συριακά σύνορα, ο Καρλόφ δεν έχασε την ψυχραιμία του.
Τα τελευταία του λόγια, προτού πυροβοληθεί από το στέλεχος της τουρκικής Αστυνομίας Μεβλούτ Μερτ Αλτιντάς, ήταν: «Είναι πάντοτε εύκολο να καταστρέφουμε, αλλά δύσκολο να χτίζουμε».
Πριν πυροβολήσει ο δράστης τού φώναξε συνθήματα στα τουρκικά για τα παιδιά που πεθαίνουν στο Χαλέπι εξαιτίας της Ρωσίας, και σε σπαστά αραβικά –που ακούστηκαν παρόμοια με τη ρητορική της Αλ Νούσρα, αλλά όχι ακριβώς, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές ασφαλείας–, είπε: «Ούτε εσύ ούτε εγώ πρόκειται να φύγουμε από εδώ ζωντανοί».
Η Αστυνομία αμέσως σφράγισε το κτήριο του Κέντρου Τεχνών και Πολιτισμού που ανήκει στο Δήμο Τσάνκαγια της Άγκυρας, και το εκκένωσε από τους πολίτες. Αυτό υποτίθεται ότι είναι ένα από τα μέρη με τη μεγαλύτερη ασφάλεια στην Τουρκία. Σε μια ακτίνα 50 μέτρων υπάρχουν οι πρεσβείες των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Αυστρίας, το Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Άγκυρας, ο Οργανισμός Τραπεζικών Κανονισμών και Εποπτείας (BDDK), το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα του Εφετείου και το Γραφείο Ρωσικού Εμπορίου. Είναι κοντά στην λεωφόρο Ατατούρκ από την οποία ο Τούρκος πρωθυπουργός περνά για να πάει στο γραφείο του κάθε ημέρα, και κάποιες φορές περισσότερες από μία φορά την ημέρα.
Οπλισμένοι άνδρες περιπολούν έξω από το ρωσικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη (φωτ.: EPA / Tolga Bozoglu)
Αλλά εάν έχεις ένα σήμα αστυνομικού, όπως είχε ο νεαρός αστυνομικός, δεν έχεις καμιά δυσκολία να εισέλθεις σε περιοχές ασφαλείας. Υπάρχουν ισχυρισμοί ότι μπορεί να ήταν μέλος του μυστικού δικτύου του Φετουλάχ Γκιουλέν, του κήρυκα που ζει στις ΗΠΑ και ο οποίος κατηγορείται για την οργάνωση της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου.
Αλλά τότε, την επομένη του πραξικοπήματος πώς διέσωσε τον εαυτό του από τις μαζικές αποτάξεις;
Όταν ο δράστης πυροβόλησε και σκότωσε τον Ρώσο πρέσβη ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε ήδη επιβιβαστεί στο αεροπλάνο για τη Μόσχα προκειμένου να λάβει μέρος σε μια συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ιράν για την κατάσταση στη Συρία. Η επίθεση έγινε αμέσως πριν από την πτήση, αλλά η Ρωσία είπε ότι η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί όπως προγραμματίστηκε.
Ο Τούρκος πρόεδρος και ο Ρώσος πρόεδρος έκαναν δημόσιες δηλώσεις σχεδόν την ίδια ώρα, και κατήγγειλαν την επίθεση ως μία που στοχεύει την βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Επιπλέον, ο Ταγίπ Ερντογάν αποδέχθηκε την πρόταση του Βλαντιμίρ Πούτιν για τη διερεύνηση της δολοφονίας από μια μικτή ομάδα ασφαλείας. Στη δήλωσή του ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι η χώρα του θα ήθελε να μάθει ποιος ήταν πίσω από την επίθεση.
Φωτογραφία που ανέβασε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Twitter
Εάν ο δράστης είχε συλληφθεί σώος, ή έστω τραυματισμένος, θα ήταν πιο εύκολο να αποσπαστούν πληροφορίες από αυτόν στη διάρκεια της ανάκρισης και της δίωξης. Αλλά σε ένα μικρό κτήριο εναντίον ενός ανθρώπου που κρατούσε μόνο ένα πιστόλι, η Αστυνομία δεν επέλεξε να χρησιμοποιήσει δακρυγόνα, ή να τον πυροβολήσει στα πόδια, ή απλώς να τον πείσει να παραδοθεί.
Αντίθετα, όπως ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σολού το τοποθέτησε σε μία δήλωση κοντά τρεις ώρες μετά τη δολοφονία, «τον εξουδετέρωσαν κατά της διάρκεια σύγκρουσης». Το γιατί πρέπει να διερευνηθεί στο πλαίσιο της έρευνας.
Ο φόνος του Καρλόφ δεν έχει ανεβάσει σε άλλο επίπεδο τη διάσταση της τρομοκρατίας στην Τουρκία αλλά είναι πιθανόν να έχει συνέπειες στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας και στις πολιτικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, ειδικά αν οι αυτουργοί του φόνου δεν ταυτοποιηθούν (το συντομότερο, το καλύτερο), και εγκριθούν από τους Ρώσους.
Η Τουρκία απέτυχε να προστατεύσει τη ζωή ενός διπλωμάτη που ήταν υπό την ευθύνη της. Ο Καρλόφ ήταν ο πρώτος πρέσβης που δολοφονήθηκε στην Τουρκία. Αυτό είναι ντροπή για την Τουρκία. Είναι ευθύνη της κυβέρνησης να μετακινήσει αυτό το βάρος από τους ώμους της Τουρκίας και του τουρκικού λαού.
* Ο Μουράτ Γετκίν είναι διευθυντής της Hürriyet Daily News, της αγγλόφωνης έκδοσης της εφημερίδας Hürriyet.
