Αίσθηση εντός και εκτός Τουρκίας προκαλεί η δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν σχετικά με τη Συνθήκη της Λοζάνης, και το πώς η χώρα ζημιώθηκε από τα όσα υπογράφηκαν το 1923. «Ο Ερντογάν μπροστά στον πανικό του άρχισε τις εθνικιστικές προκλήσεις», είναι η εξήγηση που δίνει ο προοδευτικός Τούρκος διεθνολόγος Μπασκίν Οράν.
Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, ο Οράν είναι και συντονιστής της πρωτοβουλίας συλλογής υπογραφών για μια «συγγνώμη για τη Γενοκτονία των Αρμενίων».
Μιλώντας στην ειδησεογραφική σελίδα Τ24, σημειώνει ότι πρόκειται για μια κλασική περίπτωση. «Όλοι οι δεξιοί στην Τουρκία επικρίνουν τη Λοζάνη. Και το κάνουν αυτό όχι σε σχέση με τα νησιά, αλλά σε σχέση με το Κουρδικό και τη Μοσούλη», υπογραμμίζει. Μάλιστα, για τον Ταγίπ Ερντογάν προβλέπει ότι η δεύτερη προβοκάτσια στην οποία θα καταφύγει, βλέποντας ότι μειώνεται η ισχύς του στην Τουρκία, θα είναι ο πόλεμος.
«Η Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, και ιδιαίτερα η Ρωσία, έχουν αρχίσει ήδη να λένε ότι η εισβολή της Τουρκίας στις περιοχές αυτές συνιστά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Δηλαδή υπάρχει ισχυρή αντίσταση. Οι Αμερικανοί απορρίπτουν τα πλήγματα εναντίον του PYD (η οργάνωση των Κούρδων της Συρίας), διότι η οργάνωση αυτή είναι ο κύριός τους σύμμαχος», υπογραμμίζει.
Μπασκίν Οράν
Σε ό,τι αφορά στα νησιά του Αιγαίου, και στα όσα είπε ο Τούρκος πρόεδρος σε σχέση με τη Συνθήκη της Λοζάνης, ο Μπασκίν Οράν εξηγεί: «Κατά τις συνομιλίες η Τουρκία δεν θέλησε να πάρει τα νησιά διότι οι κάτοικοί τους ήταν κατά 90% Έλληνες». Υπενθυμίζει μάλιστα ότι τα νησιά δόθηκαν το 1913 επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και η απέναντι πλευρά δεν ήταν απλώς η Ελλάδα, αλλά έξι μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ρωσία, η Ιταλία και η Αυστροουγγαρία.
Αρχικά το 1913 με τη Συνθήκη του Λονδίνου, και στη συνέχεια με τη Συνθήκη των Αθηνών που υπογράφηκε μεταξύ της Ελλάδας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα Δωδεκάνησα δόθηκαν στην Ελλάδα.
Επίσης συμφωνήθηκε τα υπόλοιπα νησιά, με εξαίρεση την Ίμβρο και την Τένεδο, να δοθούν στην Ελλάδα. Ωστόσο προτού τεθεί σε ισχύ η συμφωνία αυτή ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η υπόθεση παραπέμφθηκε στη Λοζάνη.
Ως προς το θέμα της Μοσούλης ο Τούρκος διεθνολόγος λέει ότι «τις παραμονές της υπογραφής της συνθήκης υπήρξαν στην εθνοσυνέλευση αντιρρήσεις στην εγκατάλειψη της Μοσούλης, αλλά ο Μουσταφά Κεμάλ συνειδητά δεν την ήθελε με το σκεπτικό ότι τη στιγμή που δεν είναι ακόμη γνωστή η τύχη των Κούρδων της Τουρκίας, τι θα κάνουμε αν προστεθούν και οι Κούρδοι του Ιράκ».