Ένας θετικός άνθρωπος, λάτρης της ποντιακής παράδοσης, που γεννήθηκε καλλιτέχνης και έχει σπουδαία καλλιτεχνικά όνειρα! Αυτό είναι ο Πόντιος συγγραφέας, σεναριογράφος, στιχουργός, σκηνοθέτης και ποιητής Ιωάννης Κοσμίδης ο οποίος μίλησε στο pontos-news.gr για τη μεγάλη του αγάπη, την Τέχνη σε όλες της τις μορφές, που αν και δεν του εξασφαλίζει τα προς το ζην μια και την κάνει αφιλοκερδώς, θρέφει την ψυχή του και του δίνει φτερά να συνεχίσει.
Κατάγεται από τα Κοτύωρα και την Κερασούντα –τόποι που έχει επισκεφθεί δυο φορές– αλλά γεννήθηκε στο Καζακστάν όπως και δυο αδερφές του. Από τότε που ήρθε στην Ελλάδα ζει στην Καλλιθέα. Περισσότερα από 30 χρόνια είναι παντρεμένος με την Γαλήνη Παπαδοπούλου και έχουν τρεις γιους.
«Μια καθαρόαιμη Πόντια μάνα από τα Σούρμενα, μια γυναίκα ηρωίδα με τόσους άνδρες μέσα στο σπίτι» μας λέει για την σύζυγό του .
«Είναι τυχερός όποιος κάνει το χόμπι του εργασία. Εγώ δεν ήμουν» προσθέτει, εξηγώντας ότι εργάζεται ως οικοδόμος γιατί η βιοπάλη αυτή είναι.
Λίγο πριν από την παράσταση, ο Ιωάννης Κοσμίδης διά χειρός Θοδωρή Καρακοζίδη
Παίζει λύρα και τραγουδάει γιατί «τραγουδάει η ψυχή», του αρέσει το κόκκινο κρασί και τα ποντιακά φαγητά. Αγαπημένο του από τα θεατρικά του έργα είναι το επόμενο και από τα ποιήματά του που έγιναν τραγούδια δεν υπάρχει κάποιο που δεν αγαπάει. Δεν του αρέσει ο ύπνος «καθώς είναι χαμένος χρόνος» και δεν κάνει διακοπές. Πιστεύει στο σήμερα και όχι στο αύριο, αφού «δεν ξέρεις εάν έχεις αύριο».
Αφορμή για τη συζήτησή μας κ. Κοσμίδη είναι τα θεατρικά σας έργα. Ωστόσο επιτρέψτε μου να ξεκινήσω, ρωτώντας σας για την πορεία σας ως στιχουργός μια και προσφάτως έμαθα πως εσείς βρίσκεστε πίσω από το δημοφιλές ποντιακό τραγούδι «Ξενιτεμέντσα Παναϊα».
Στον ομώνυμο δίσκο που είναι σε μουσική του Χρήστου Παπαδόπουλου, έχω πέντε τραγούδια. Το «Ξενιτεμέντσα Παναΐα» που ερμηνεύουν οι Αλέξης Παρχαρίδης, Στάθης Νικολαΐδης, Δημήτρης Καρασαββίδης και Κώστας Αγέρης και το βιντεοκλίπ γυρίστηκε στην Παναγία Σουμελά Τραπεζούντας, το «Ήλε μ’» του Αγέρη, το «Άλεν αν αγαπάς» με την Πέλα Νικολαϊδου, το Τ’ εγάπς τραγωδία (Στάθης Νικολαΐδης, Καρασσαβίδης) και το Αρωθυμώσε πατρίδα μ’ (μισό-μισό με τον Καρασαββίδη).
Ήταν κάτι που κάνατε από μικρός ή προέκυψε ξαφνικά;
Ξεκίνησα να γράφω τραγούδια και με το πρώτο τραγούδι, «Μιθριδάτης του Πόντου», χάλασε ο κόσμος. Το έγραψα προς τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 και ήταν ο πρώτος δίσκος με τον Στάθη Νικολαΐδη. Η δουλειά αυτή που έγινε με τον Χρήστο Παπαδόπουλο έτυχε να πάει μακριά. Ο Χρήστος έγραψε τη μουσική και εγώ ουσιαστικά μπήκα εμβόλιμα.
Στάθης Νικολαΐδης και Ιωάννης Κοσμίδης, χρόνια πριν
Απλά σε αυτή τη δουλειά είχαν κάνει την προεργασία. Ο Παπαδόπουλος δεν γράφει τα συνηθισμένα ποντιακά τραγούδια. Τα πατήματα είναι διαφορετικά. Δεν είναι ότι γράφει το τραγούδι και τελειώνει. Έχει κόψιμο, ράψιμο, αλλαγές, σου λέει δύο λέξεις εδώ, βγάλε εκείνο. Με πήρε τηλέφωνο και μου είπε ότι κάποιοι του είχαν πει για μένα και ρώτησε εάν μπορούσα να γράψω τραγούδια για αυτή τη μουσική που είχε. Του είπα να μου τα στείλει και τα δούλεψα. Έτσι έγινε.
Μουσική γνωρίζετε όμως;
Δεν ξέρω νότες αλλά το περίεργο είναι πως πάνω στη μουσική γράφω καλύτερα. Ερασιτεχνικά παίζω λύρα. Τα παιδιά μου είναι όλα μουσικοί και ο τρίτος είναι και στο θέατρο. Είναι ο Χριστόφορος που παίζει αγγείο και φλογέρα, ο Δημήτρης που παίζει λύρα και ο Ορφέας παίζει νταούλι και είναι και ηθοποιός. Έτσι έγινε αυτή η δουλειά. Μάλιστα, το «Ξενιτεμέντσα Παναΐα» αφού το έγραψε, την ώρα που πήγαινε στο στούντιο, με πήρε τηλέφωνο γιατί ήθελε να βγάλει τον τίτλο.
Μου ζήτησε να ρίξω μια ματιά και το έκανα. Άκουσα τη μουσική και έγραψα. Αυτό ήταν. Το τραγούδι έμεινε έτσι. Και δεν το ήξερα. Όμως να πω, ότι όταν το άκουσα ανατρίχιασα. Ήταν απίστευτο το δέσιμο. Προσφάτως κυκλοφόρησε και ο νέος δίσκος του Θανάση Τσολερίδη –είμαστε δύο αδερφών παιδιά και με την γυναίκα του Στάθη Νικολαΐδη είμαστε ξαδέρφια.
Και έχετε ασχοληθεί όλοι με τα καλλιτεχνικά…
Και οι παππούδες μας το έκαναν αυτό. Και οι γιαγιάδες. Ακόμα και αυτός που δεν έπαιζε μουσική, σε έκανε να γελάς. Και χόρευαν…
Μου έλεγε η μάνα μου για το ρόλο του χορού όταν ήταν στην εξορία του Στάλιν. Το τρένο κινιόταν στις ράγες ενώ οι άνθρωποι πέθαναν μέσα. Το ίδιο έγινε και τους Εβραιους. Υπήρχε μόνο ένα μικρό παραθυράκι όπου μπορούσαν να δουν έξω.
Όταν σταματούσε μετά από μέρες και τους κατέβαζαν να ξεμουδιάσουν, εκείνοι το έριχναν στο χορό. Μόνον αυτός τους κρατούσε ζωντανούς!
Έβλεπες την μάνα να κλαίει πάνω από το 17χρονο παιδί της που έσβησε στο τρένο για τη Σιβηρία και λίγο πιο δίπλα οι άλλοι γιόρταζαν τη ζωή. Δεν κρατιέται μια ράτσα έτσι.
Με ποιους καλλιτέχνες έχετε συνεργαστεί;
Καταρχήν στο δίσκο του Τσολερίδη που μόλις σας είπα έχω δύο τραγούδια. Με τον Νικολαΐδη έχω κάνει τρεις δίσκους. Έχω συνεργαστεί με τον Μπάμπη Κεμανετζίδη πολλές φορές. Με τον Γιώργο Ορφανίδη, τον Μπάμπη Ιορδανίδη, έχω κάνει τραγούδι με τον Κώστα Σιδηρόπουλο, με τον Γιάννη Χαλκίδη αλλά και με τον Γιάννη Γαβριηλίδη.
Μπάμπης Κεμανετζίδης, Ιωάννης Κοσμίδης και Γιάννης Τσιτιρίδης
Οι περισσότεροι που αγαπούν τόσο πολύ την ποντιακή μουσική, δύσκολα ακούνε άλλα είδη. Εσείς, μόνο ποντιακά ακούτε;
Ακούω τα πάντα. Μου αρέσει πάρα πολύ η όπερα. Μάλιστα όταν είχε έρθει στην Ελλάδα ο Λουτσιάνο Παβαρότι είχα χαλάσει τον κόσμο για να πάω και τα κατάφερα. Από την άλλη όμως, αυτός ο ήχος της λύρας σου αγγίζει την καρδιά. Σε καλύπτει. Αν και για να πούμε την αλήθεια το «καλό όργανο» είναι αυτός που παίζει.Δεν υπάρχει κακό όργανο.
Μου είπατε ότι παίζετε λύρα. Δημοσίως ή μόνο με φίλους;
Επειδή ο γιος μου είναι λυράρης και μπορείς να καταλάβεις τον επαγγελματία από τον ερασιτέχνη, παίζω μόνο για μένα. Δεν θέλω να ανακατεύω τα πράγματα.
Και πώς ήρθε στη ζωή σας το θέατρο;
Πριν να σας απαντήσω, να σας πω ότι δεν πιστεύω στην τύχη. Για αυτό και δεν θα σας πω ότι το θέατρο μπήκε από τύχη στη ζωή μου. Πιστεύω ότι όλοι όταν ερχόμαστε στη ζωή υπογράφουμε ένα συμβόλαιο το οποίο πρέπει να τηρούμε. Τώρα εάν κάποιος μπορέσει και το αξιοποιήσει νωρίτερα καλό είναι. Το θέατρο προέκυψε γιατί ήρθε ο καιρός του. Είχα γράψει ένα ευθυμογράφημα στην ποντιακή, «Τη χωρίονος το παλικάρ» –που ήταν και το πρώτο μου θεατρικό. Το ζήτησε μια θεατρική σκηνή στην Καλλιθέα να το ανεβάσει.
(Μοντάζ: Χριστόφορος Κοσμίδης)
Επειδή είμαι γνώστης της ποντιακής, πήγα να τους βοηθήσω. Ο σκηνοθέτης είχε μεγάλη εμπειρία, είχε κάνει ακόμα και αρχαία τραγωδία, ωστόσο εμένα δεν μου άρεσε. Τότε είπα μέσα μου πως εγώ μπορώ να το κάνω καλύτερα. Είχα γνωστούς στο Μενίδι που ήθελαν να κάνουν θέατρο και τους είπα θα το κάνω εγώ. Βρήκα παιδιά και σε τρεις μήνες ανέβασα το έργο. Να σας πω ότι την πρώτη μέρα που κάναμε την παράσταση είχε κλείσει και ο δρόμος γύρω από την πλατεία όπου παίζαμε. Είχε απίστευτο κόσμο. Από τότε έχουν γίνει πολλά.
Είδατε ότι κάνατε και μαθήματα ποντιακής. Μήπως αυτό ήταν που σας οδήγησε στο ποντιακό θέατρο.
Όχι. Μαθήματα ποντιακής έκανα σε παιδιά. Γιατί στην πραγματικότητα ξέρουν πολύ βασικά πράγματα από τη διάλεκτο. Εγώ μιλούσα με τους γονείς μου και εξακολουθώ να μιλάω στα παιδιά μου ποντιακά, τα οποία μιλούν άπταιστα.
Μιλώντας στα παιδιά κατάλαβα ότι η καλύτερη εκμάθηση της γλώσσας γίνεται μέσω θεάτρου.
Ο δάσκαλος μπορεί να στο πει, αλλά με το θέατρο δεν το ακούς μόνο. Πρέπει να το δείξεις ή πρέπει να το εκφράσεις με το πρόσωπό σου ή τη στάση του σώματός σου, οπότε ξέρεις περί τίνος πρόκειται. Από την εμπειρία μου μπορώ να σας πω ότι ακόμα και εκείνα τα παιδιά που ήρθαν γνωρίζοντας ελάχιστα ποντιακά, πλέον μέσω της εκμάθησης των ρόλων, μιλούν άπταιστα. Αποκτούν συνείδηση ποντιακή. Κάνουν ταξίδι στο χρόνο.
Από την παράσταση «Ο Ψεύτες»
Μια και το λέτε αυτό, να επισημαίνω πως τα έργα σας με παραπέμπουν στη δεκαετία του ’50.
Ακριβώς. Την εποχή που έγινε η μεγάλη αλλαγή. Μπορείτε να το δείτε και από τα ρούχα. Δεν ασχολούμαι με το σήμερα, ούτε και ανατρέχω στο μακρινό παρελθόν. Θέλω οι εικόνες που φτιάχνουμε να είναι οικείες όχι μόνο στους μεγαλύτερους σε ηλικία θεατές αλλά και στα παιδιά, τους ηθοποιούς μου. Επιτρέψτε μου να σας πω ότι τα παιδιά είναι ήρωες! Εντάξει, εγώ ασχολούμαι γιατί μου αρέσει αλλά και επειδή νιώθω μια υποχρέωση.
Πώς μπορούμε να ξεχάσουμε τόσο γρήγορα; Εμείς, οι μισοί χαθήκαμε. Έσφαξαν παιδάκια. Πώς το ξεχνάς αυτό; Δεν έχεις συνείδηση; Τι έγινε η κυτταρική σου μνήμη;
Πώς να μάθουν τα παιδιά κ. Κοσμίδη, όταν κανείς δεν τα διδάσκει; Αφήστε που πολλοί ήθελαν μόνο να ξεχάσουν.
Όταν θες να ξεχάσεις, μπορώ να καταλάβω να ξεχάσεις τα κακά. Δεν μπορείς να ξεχνάς τα ήθη και τα έθιμα. Πώς είναι δυνατό να μην μιλάμε ποντιακά; Όταν χάνεται η γλώσσα, χάνεται και η ράτσα! Ευτυχώς το πιστεύουν αυτό και τα παιδιά που παίζουν στις παραστάσεις. Έρχονται κουρασμένα από τις δουλειές τους και κάνουν πρόβες 3-4 ώρες. Ξέρετε, τα παιδιά αυτά φροντίζουν για το αύριο μας. Το αύριο των Ποντίων.
Τους ηθοποιούς πώς τους διαλέγετε και πόσο καιρό κάνετε πρόβες;
Με περίεργο τρόπο. Πηγαίνω σε χώρους όπου πραγματοποιούνται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και παρατηρώ τον κόσμο. Πώς φέρεσαι, πώς γελάς, πώς κάθεσαι. Ο ρόλος με καθοδηγεί όταν κοιτάω την εμφάνιση. Όλα τα παιδιά έτσι τα έχω διαλέξει.
Με την ηθοποιό Καλλιόπη Ταχτσόγλου σε θεατρική παράσταση
Όσο για τις πρόβες, κάνουμε δύο φορές την εβδομάδα και συνήθως σε 3-4 μήνες έχω ανεβάσει παράσταση. Αυτό βέβαια συμβαίνει γιατί η βασική ομάδα είναι συγκεκριμένη πια και ξέρουν τι θέλω.
Με τα παιδιά είμαι πολύ αυστηρός. Μέχρι να τελειώσουν οι πρόβες. Μετά τους λέω απλά να το διασκεδάσουν.
Ξέρετε, εμείς στο θέατρο, δεν έχουμε υποβολέα και παρόλα αυτά δεν μας έχει τύχει κάποιος να ξεχάσει τα λόγια του και να σταματήσει η παράσταση –κάτι εξαιρετικά δύσκολο.
Τα σκηνικά ποιος τα φτιάχνει; Τι στοιχίζει η κάθε παράσταση;
Όλα μόνος μου. Κατά διαστήματα έχω πάρει μηχανήματα. Έχουμε ακόμα και δικές μας ψείρες, οι οποίες όμως αγοράστηκαν με πρωτοβουλία του γιατρού Γιώργου Ραπτόπουλου. Η αλήθεια είναι πως δεν εύκολο όλο αυτό. Έχω πρόβλημα.
Δεν υπάρχουν συμπαραστάτες. Βέβαια και εγώ είμαι δεν είμαι εύκολος άνθρωπος.
Με τόσο κόπο που βάζουν τα παιδιά, δεν θέλω να επιχειρούν να εκμεταλλευτούν. Επίσης δεν έχω μάθει να χτυπάω πόρτες και να γίνομαι ικέτης. Εξάλλου να σας πω, ότι υπάρχουν ένα σωρό οργανισμοί και οργανώσεις που ασχολούνται με τον πολιτισμό και όχι μόνο, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν. Δεν γνωρίζουν τη δουλειά μας; Μόνο στη Θεσσαλονίκη παίζονται τέσσερα έργα μου. Από τότε που γράφτηκαν και ανέβηκαν οι παραστάσεις, δεν έχουν σταματήσει να παίζονται.
Ο Πόντιος συγγραφέας με έναν άνθρωπο που εκτιμά πολύ, μ’έναν άνθρωπο-ιστορία στον ποντιακό χώρο, τον Δαμιανό Ποιμενίδη
Κάποτε έστειλα 11 επιστολές σε δημάρχους, ποντιακές οργανώσεις και αλλού και ζητούσα εάν μπορούσαν να εκδοθούν τα δέκα –τότε γιατί σήμερα έχω γράψει 13– έργα μου σε ένα βιβλίο που θα συνοδευόταν από ένα cd και να διανεμηθούν δωρεάν σε θεατρικές σκηνές ανά τον κόσμο και συλλόγους. Δεν μου απάντησε κανείς! Σήμερα, με τη βοήθεια του διαδικτύου και του ενός γιου μου, έχω τη δυνατότητα να στέλνω τα έργα μου και να παίζονται παντού. Ως Γιάννης Κοσμίδης όμως. Θα προτιμούσα να γινόταν υπό την αιγίδα ενός οργανισμού όπως η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, ενός συλλόγου. Καμιά φορά μου λένε «ε, άσε να δούμε του χρόνου».
Αλήθεια, έχουμε χρόνο; Ξέρουμε εάν θα είμαστε του χρόνου; Πριν να ανεβάσω μια παράσταση έχω ήδη μοιράσει τους ρόλους για την επόμενη. Θέλω να προλάβω. Εντάξει τα έργα θα μείνουν και θα παιχτούν. Εγώ θέλω να προλάβω.
Ο καθένας μας είναι υποχρεωμένος να αφήνει ότι μπορεί σε αυτή τη ζωή, σε τούτο τον τόπο.
Ακούγεστε πικραμένος;
Ξέρετε τι γίνεται; Δεν έχω ανάγκη την αναγνωρισιμότητα πλέον. Ο κόσμος ξέρει ποιος είμαι και τι κάνω. Και κάνω πραγματικά όλα όσα μπορώ, με τις δυνάμεις που έχω. Όμως όταν βλέπω ότι συνεχώς ανακυκλώνονται και ευνοούνται τα ίδια και τα ίδια άτομα, η δουλειά των οποίων δεν είναι αντίστοιχη με τη δική μου αναρωτιέμαι. Έγιναν τηλεοπτικά καλέσματα σε Ποντίους, μίλησαν για την «Εθνική Ποντίων» παίχτηκαν τα τραγούδια μου, αλλά εγώ ο δημιουργός δεν προσκλήθηκα. Κάνουν συναυλίες και μια φορά δεν με προσκάλεσαν με την σύζυγό μου να παραστώ. Δεν θέλω να τιμήσουν, με τιμάει η δουλειά μου. Ηθική στήριξη, ναι, κάποιες φορές την έχουμε όλη ανάγκη.
Έρχεται ο κόσμος στο θέατρο;
Δεν υπάρχει περίπτωση να μην γεμίσει το θέατρο, όπου κι αν παίξουμε! Και γεμίζει κυρίως με νέους κι αυτό είναι το μαγικό. Όπως εντυπωσιακό είναι ότι έρχονται άνθρωποι που δεν είναι Πόντιοι. Και όχι μία φορά. Έρχονται και ξανάρχονται. Θα μου πείτε «μα καταλαβαίνουν;». Ναι, γιατί τα παιδιά έχουν μάθει την ώρα της παράστασης όχι μόνο να μιλούν αλλά και να δείχνουν, οπότε ξέρεις ή όχι τη διάλεκτο δεν παίζει ρόλο.
Από παράσταση του Ι. Κοσμίδη στο Σύλλογο Ποντίων «Αργοναύτες-Κομνηνοί»
Ένα από τα έργα μου, Τη γειτονίας τα παλαλά, είναι μεικτό ως προς τη γλώσσα. Μου το ζήτησε σύλλογος από την Κω για να το παίξει και με παρακάλεσε να αλλάξει την ποντιακή διάλεκτο με την τοπική που οι ρίζες της είναι στη Μικρά Ασία. Δεν με ενόχλησε καθόλου. Αντιθέτως. Αυτό είναι τέχνη! Πριν από λίγο καιρό ζήτησα από τον γιο μου να στείλει επιστολές σε συλλόγους της Γερμανίας, εάν μπορούν να βοηθήσουν ώστε να πάμε να παίξουμε έργα μας εκεί, για τους Έλληνες της διασποράς που διψούν για οτιδήποτε ελληνικό. Δεν θέλουμε χρήματα. Ποτέ δεν αμειβόμαστε.
Έχετε σκεφτεί να ζητήσετε από κάποιον να σας παραχωρήσει ένα χώρο για να έχετε μόνιμη θεατρική στέγη;
Πέρυσι σε μία από τις παραστάσεις ήρθε ο καινούριος –τότε– της Καλλιθέας. Είδε 500 ανθρώπους και τρόμαξε. Βρήκα την ευκαιρία και ζήτησα κάποια πράγματα. Μοιράστηκα το όνειρο μου· να γίνει ένα θέατρο που θα ονομάζεται Ποντιακό Θέατρο Ελλάδος. Εκεί να παίζονται έργα παραδοσιακά από όλους, όχι μόνο τα δικά μου. Να γίνει μια κυψέλη πολιτισμού και νεολαίας. Ο δήμαρχος μου παραχώρησε το Θέατρο ΙΖΟΛΑ για να κάνουμε τις πρόβες μας και να ανεβάζουμε τις παραστάσεις μας, αλλά εμένα δεν μου φτάνει. Τον ευχαριστώ, γιατί έκανε αυτό που μπορούσε. Εγώ όμως ζητάω από το κράτος κάτι μεγαλύτερο και πιο σπουδαίο. Έχω πολλές σκέψεις για το τι μπορεί να γίνει σε έναν τέτοιο χώρο και είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που μπορούν να συμβάλλουν και να ανθίσει ο πολιτισμός.
Μα επιτρέπεται με τόσους Πόντιους νομάρχες, δημάρχους, βουλευτές στη Βόρεια Ελλάδα να μην υπάρχει κάποιος να παραχωρήσει μια αποθήκη για να γίνει το Ποντιακό Θέατρο Ελλάδος;
Θέλω να μου πείτε για τα δύο θεατρικά που έχετε γράψει για τη Γενοκτονία των Ποντίων.
Έχω γράψει το «Καλομηνά 19» που είναι ιστορική αναδρομή και δυστυχώς δεν έχει παιχτεί ακόμα στο θέατρο και το «Εκείν τα ημέρας», ένα μονόπρακτο για τη Γενοκτονία και έχει ανέβει δύο φορές σε απίστευτο κλίμα συγκίνησης. Ελπίζω του χρόνου να μπορέσουμε να ανεβάσουμε τουλάχιστον το ένα. Εάν έχουμε δική μας στέγη όλα γίνονται.
Ήταν δύσκολο να μεταφράσετε στα ποντιακά αρχαία κείμενα;
Είμαι λάτρης της αρχαίας ελληνικής. Βασίζομαι στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Ξεκίνησα διαβάζοντας την Λυσιστράτη στα ποντιακά. Δεν έμεινα ικανοποιημένος. Πίστευα ότι έπρεπε να μεταφραστούν κάποια σημεία με διαφορετικό τρόπο. Και έτσι ξεκίνησα να δοκιμάζω. Συνειδητοποίησα όμως ότι δεν υπήρχαν όλες οι λέξεις στην ποντιακή, έτσι έκανα σύνθεση λέξεων, γέννησα κάποιες. Δεν παίρνουν πάντα πολύ χρόνο. Ο Προμηθέας Δεσμώτης μου πήρε 20 μέρες, παρόλο που το κείμενο ήταν δύσκολο. Δυστυχώς ακόμα δεν έχουμε παίξει αρχαία τραγωδία. Εδώ είναι απαραίτητη η βοήθεια αλλά και να υπάρχει ο χώρος για τις πρόβες μας. Είναι ο δεύτερος στόχος μου, να ανεβάσω παράσταση με αρχαίο κείμενο μεταφρασμένο στα ποντιακά.
Τα σχέδια και τα όνειρά μας είναι μεγάλα, ίσως πιο μεγάλα και από εμάς!
Πώς θέλετε να σας θυμούνται;
Όπως είμαι!
*Όλες οι φωτογραφίες έχουν παραχωρηθεί από τον Ιωάννη Κοσμίδη στο pontos-news.gr για τις ανάγκες της συνέντευξης.