Με προσήλωση παιδιά του Δημοτικού Σχολείου Καμαρίου Σαντορίνης άκουγαν τη δασκάλα των εικαστικών τους, Ροζαλία Ελευθεριάδου, να τους διηγείται ιστορίες από τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής. Αν και οι μαθητές (ηλικίας 7 έως 12 ετών) δεν ήταν απόγονοι προσφύγων και δεν είχαν ποτέ ίσως ακούσει τέτοιες ιστορίες, η συγκίνησή τους περίσσεψε.
Ό,τι κατέγραψαν στο μυαλό τους, εικόνες αλλά και συναισθήματα, τα έβαλαν στο χαρτί και αποτύπωσαν τη Γενοκτονία στο πλαίσιο του μαθήματος των εικαστικών.
Τα έργα τους αυτά –είκοσι στον αριθμό– παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση «3ο Ταξίδι στους Ρυθμούς της Παράδοσης», την οποία διοργάνωσε ο Δήμος Σαντορίνης σε συνεργασία με τη Ροζαλία Ελευθεριάδου στις 28 Μαΐου, στο Πνευματικό Κέντρο Προφήτη Ηλία Καμαρίου. Τα θαύμασαν πολλοί άνθρωποι κάθε ηλικίας, και τα παιδιά έσκυψαν τα κεφάλια τους από συστολή αλλά και κρυφή χαρά, όταν άκουσαν τη δασκάλα τους να ανακοινώνει στην εκδήλωση ότι «τα έργα τους είναι πολύ υψηλού επιπέδου» και ότι «κάποια από αυτά θα μπορούσε να τα έχει κάνει φοιτητής της σχολής Καλών Τεχνών»!
Ένας από τους μαθητές με τη Ροζαλία Ελευθεριάδου
Τα παιδιά, είπε η Ρ. Ελευθεριάδου, «αξίζουν και ένα δεύτερο μπράβο, γιατί ακούγοντας τις ιστορίες συγκινήθηκαν. Σε εποχές που πολλοί ενήλικες γνωρίζοντας τα δεδομένα αρνούνται τη Γενοκτονία, τα παιδιά κατάλαβαν τις ιστορίες και συγκινήθηκαν. Αυτό σημαίνει ότι έχουν ποιότητα. Γιατί, όπως έχει πει και ο Ν. Λυγερός, η βαρβαρότητα είναι πολύ απλή. Όταν την κοιτάς κατάματα, ξέρεις ποιος είσαι».
Η εκδήλωση
Τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής είχε κύριο θέμα η εκδήλωση· ήταν η πρώτη φορά που διοργανώθηκε κάτι αντίστοιχο στη Σαντορίνη, και συγκέντρωσε πλήθος κόσμου αλλά και όλους τους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών στο νησί.
Η Κυριακή Ζώρζου δείχνει πώς κατασκευάζεται το βαγίδι
Ξεκίνησε με τη διάλεξη του Κωνσταντίνου Στεφανίδη για τις μονές της Κωνσταντινούπολης, και συνεχίστηκε με το εργαστήρι της Κυριακής Ζώρζου, η οποία κατασκεύασε βαγίδι (τα φυτά που στολίζουν τις εκκλησίες την Κυριακή των Βαΐων) σύμφωνα με την παράδοση των Μουδανιωτών της Μικράς Ασίας. Αν και γνήσια Σαντορινιά, η οικογένειά της έμαθε τον παραδοσιακό τρόπο κατασκευής όταν ο προπάππους της βρέθηκε στα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής και έφερε τη… συνταγή στη Σαντορίνη.
Χοροί της Ανατολικής Ρωμυλίας
Ακολούθησε διάλεξη του Σαράντη Νικηφορίδη για την υφαντική τέχνη στην Ανατολική Ρωμυλία, και το πρωινό μέρος της εκδήλωσης ολοκληρώθηκε με σεμινάρια χορών της Ανατολικής Ρωμυλίας αλλά και την ιστορία του ξεριζωμού όπως την βίωσε ο προπάππους της Ροζαλίας Ελευθεριάδου, σε ανάγνωση Κωνσταντίνου Στεφανίδη.
Η Χορωδία της Μυρτιδιώτισσας
Η εκδήλωση συνεχίστηκε το απόγευμα της ίδιας μέρας, με περισσότερο καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Η Χορωδία της Μυρτιδιώτισσας, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Ροζαλίας Ελευθεριάδου, παρουσίασε σμυρναίικα, κωνσταντινουπολίτικα και ποντιακά τραγούδια. Δύο μικρασιατικούς χορούς παρουσίασε το χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού Σαντορίνης, για να πάρει τη σκυτάλη το χορευτικό τμήμα του Συλλόγου Ποντίων Σαντορίνης «Ακρίτες».
Οι συμμετέχοντες στην ημερίδα
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τις κυρίες της Χορωδίας Μυρτιδιώτισσας να παρασκευάζουν ωτία, χαλβά Κωνσταντινούπολης και αμυγδαλόπιτα Αϊβαλίου, να κερνούν τον κόσμο και να μοιράζουν στη συνέχεια τις συνταγές.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
- Οι φωτογραφίες του άρθρου παραχωρήθηκαν από τη Ροζαλία Ελευθεριάδου.