Για αρκετούς Έλληνες η υπόθεση του Καραγκιόζη περιορίζεται στο φλέγον ερώτημα αν ανήκει στο ελληνικό έθνος ή στο τουρκικό. Όμως στην πραγματικότητα η φιγούρα του πολυμήχανου «Μαυρομάτη» (καρά γκιοζ, μαύρα μάτια) και των φίλων του στο ιστορικό θέατρο σκιών είναι κληρονομιά όλου του κόσμου, ένας λαϊκός πολιτισμός που κρατιέται ζωντανός όσο βρίσκονται άνθρωποι να τον υπηρετούν και να τον στηρίζουν.
Στην Κωνσταντινούπολη, στο Κέντρο Τεχνών και Πολιτισμού του Ζεϊτίνμπουρνου, ολοκληρώθηκε χθες έκθεση με τον τίτλο «Το σχήμα της σκιάς», που διοργάνωσε ένας υπερήλικας καραγκιοζοπαίκτης, ο Ορχάν Κουρτ, ετών 86. Ο Κουρτ ανακηρύχθηκε από την UNESCO εν ζωή πολιτιστικός θησαυρός, ενώ για το έργο του και τη συμβολή του στον πολιτισμό έχει τιμηθεί πάμπολλες φορές στη γείτονα.
Η πείρα και η ενασχόλησή του με το θέατρο σκιών από το 1936 (!) καθιστούν τα λόγια του για το μέλλον του Καραγκιόζη ιδιαίτερης αξίας.
«Δεν ανησυχώ καθόλου για το μέλλον αυτής της τέχνης από τη στιγμή που ενδιαφέρονται οι νέοι. Ο Καραγκιόζης δεν πεθαίνει ποτέ», δήλωσε ο Κωνσταντινουπολίτης Ορχάν Κουρτ.
Περιγράφοντας κάποιες από τις εμπειρίες του στην εφημερίδα Hürriyet, ο Κουρτ μετέφερε μια παράσταση που έκανε κάποτε στο Γεντίκουλε της Πόλης μπροστά σε άδεια καθίσματα. «Μετά από λίγο, τα παιδιά που έπαιζαν μπάλα την παράτησαν και ήρθαν να δουν το θέατρο!».
Ο Ορχάν Κουρτ επί το έργον…
Ο Ορχάν Κουρτ μαθήτευσε για 22 χρόνια πλάι στον σπουδαιότερο Τούρκο δάσκαλο του θεάτρου σκιών, τον Ραγίπ Τουγτεκίν, ο οποίος τον είχε ακούσει να παίζει ταμπουρά. Ο Κουρτ κατασκευάζει, παίζει και διδάσκει ταμπουρά από τότε. Σήμερα, στα 86 του χρόνια, απορρίπτει τις τηλεοπτικές εκδοχές του Καραγκιόζη καθώς στερούνται των βασικών στοιχείων που απαιτεί το στήσιμο ενός έργου με πρωταγωνιστή τον Καραγκιόζη: «καλή γνώση μουσικής, λογοτεχνίας, της ψυχοσύνθεσης και της ψυχολογίας των ανθρώπων».
Εβδομήντα χρόνια Καραγκιόζη κάνει ο Κουρτ, στην αρχή δωρεάν, μετά με εισιτήριο, μια και η κατασκευή κάθε φιγούρας ξεπερνά τα 120 ευρώ. Οι φιγούρες αυτές επανειλημμένα έχουν εκτεθεί σε μουσεία. Στα αμέτρητα ταξίδια του στο εξωτερικό έκανε πολλούς φίλους, «από τη Δανία μέχρι την Ελλάδα… που όχι μόνο με γνώρισαν αλλά και με αγάπησαν». Σε όσους βιάστηκαν να σημάνουν το τέλος της τέχνης του Καραγκιόζη, ο Ορχάν Κουρτ ξαναλέει: «Ο Καραγκιόζης δεν πεθαίνει ποτέ».