Ξεκίνησαν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Και όλοι μας που ως νέοι περάσαμε από αυτήν τη δοκιμασία, έχουμε στο μυαλό μας αυτήν την περίοδο τα νέα παιδιά που εξετάζονται και τους γονείς τους που αγωνιούν. Συμπάσχουμε, προσευχόμαστε και στεκόμαστε με σεβασμό απέναντι στα όνειρα των βλασταριών και στην αγωνία του γονέα.
Έχοντας περάσει από όλα τα στάδια της εκπαίδευσης και έχοντας καθήσει στα θρανία, αλλά και σταθεί απέναντί τους ως καθηγητής, παίρνω το θάρρος να γράψω πέντε λόγια στα παιδιά που δοκιμάζονται. Όχι λόγια δασκαλίστικα. Λίγες μόνο συμβουλές από την εμπειρία μου.
Αν έχετε προετοιμαστεί καλά κι είστε καλοί μαθητές παιδιά μου, τότε μόνο ένας είναι ο εχθρός σας σε αυτήν τη μάχη. Ένα μόνο το εμπόδιο. Το άγχος. Αυτή η περίεργη κατάσταση που μπορεί να κάνει τον έξυπνο χαζό και τον ικανό ανίκανο. Αυτό δεν γίνεται να το αποβάλετε τελείως, αλλά είναι ανάγκη να το ελέγξετε.
Αυτό το άγχος το ξέρω πως δεν το θέλετε, κανένας δεν το θέλει. Αλλά το μυαλό δεν πειθαρχεί, για να το διώξει. Και χοροπηδάνε μέσα στο κεφάλι σας οι σκέψεις σαν ατίθασες μαϊμούδες. Θα γράψω; Κι αν δεν γράψω; Τόσο διάβασμα, τόσος κόπος… Αχ και βαχ! Αυτή λοιπόν την κατάσταση δεν μπορείτε να την πολεμήσετε στα ίσα. Δεν μπορείτε να την κοντράρετε μετωπικά. Θέλει πονηριά το ζήτημα. Με τεχνάσματα μόνο παλεύεται αυτός ο εχθρός.
Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να το αγκαλιάσετε αυτό το άγχος και να το αποδεχτείτε. Μην το πολεμάτε με βία. Μη θυμώνετε. Ο θυμός το τρέφει κι επιστρέφει δριμύτερο. Το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να ξεγελαστεί. Θέλει χιούμορ και λίγη τρέλα το ζήτημα. Νά λοιπόν τι θα λέτε:
Τι ωραίο είναι αυτό το άγχος ρε συ! Γουστάρω. Αδρεναλίνη κι έξαψη πριν από τη μάχη. Πω-πω… Τι θα κάνω αν τελειώσουν οι πανελλαδικές; Λες να βαριέμαι; Ας ευχαριστηθώ το ωραίο αυτό άγχος και την αδρεναλίνη τώρα που μπορώ κι έχω την ευκαιρία. Άλλοι πληρώνουν για τέτοια αδρεναλίνη. Πάνε για ορειβασίες σε απόκρημνα μέρη και κάνουνε κι εκείνο το μπάντζι τζάμπινγκ κι άλλα ριψοκίνδυνα.
Κι ύστερα να λέτε πάλι: Άραγε οι πρόγονοί μας στις μάχες που δίνανε, πόσο άγχος πρέπει να είχαν; Αυτοί στέκονταν με τα σπαθιά απέναντι και δεν ξέρανε αν τα επόμενα λεπτά μερικά κομμάτια από το σώμα τους θα βρίσκονταν σ’ ένα μέρος και τα υπόλοιπα δέκα μέτρα πιο μακριά. Κι εγώ εκεί που θα πάω, κάτι στιλό θα κρατάω και κάτι χαρτιά θα έχω μπροστά μου, για να γράφω. Ε… τι να κάνουμε… μικρότερο το άγχος, αλλά καλό είναι κι αυτό!
Και σε όλες σας τις κινήσεις να είστε ψύχραιμοι. Να είστε κουλ, που λέτε κι εσείς. Οι κινήσεις του σώματος και τα εξωτερικά σχήματα παρασέρνουν και το μυαλό.
Ο αντίπαλος –ο εαυτός σας και το άγχος του– είναι δυνατός, αλλά χαζός. Πουλήστε του τρελίτσα! Θα την αγοράσει, σας το υπογράφω!
Μην βάζετε τον εαυτό σας στη θέση του φαβορί. Αφήστε τι λένε οι γύρω σας. Όσο καλοί μαθητές και να είστε, θα λέτε το εξής: Το καθήκον μου το έκανα, την προσπάθειά μου την έκανα. Θα είναι δύσκολα και όλα είναι μέσα στο παιχνίδι. Εγώ όμως θα πάω για την έκπληξη. Δεν κατεβαίνω στο παιχνίδι σαν κανένας σίγουρος νικητής. Πάω για την έκπληξη, πάω να κλέψω τη νίκη και την επιτυχία σαν τον πειρατή.
Και μετά θα κάνετε –δήθεν– πως δεν σας καίει και πολύ το ζήτημα. Το ξέρω πως όλοι σας θέλετε πολύ την επιτυχία. Αλλά τα μεγάλα θέλω να το ξέρετε πως είναι επικίνδυνα. Κοιτάξτε να μην πέσετε, λοιπόν, θύματα εκείνου του ρητού που λέει «όταν το θέλεις δεν το βρίσκεις». Έτσι, τον πόθο της επιτυχίας θα τον κρατήσετε στο πίσω μέρος του μυαλού σας. Μπροστά θα το παίζετε άνετοι και θα λέτε. ΟΚ… δεν τρέχει τίποτα.
Δεν είναι τώρα η ώρα για να σκέφτεστε τις επιπτώσεις που θα έχει το αποτέλεσμα της προσπάθειάς σας. Τώρα είναι η ώρα της δράσης. Όταν είναι η ώρα της δράσης δεν σκεφτόμαστε το μετά.
Αφήνουμε τη δράση να μας απορροφήσει εξ ολοκλήρου και είμαστε συγκεντρωμένοι σε αυτήν με καθαρό μυαλό. Το ταμείο θα γίνει μετά. Όποιο κι αν είναι αυτό. Μη σκέφτεστε λοιπόν τώρα ούτε τι άσχημα θα είναι αν αποτύχετε, ούτε τι ωραία αν πετύχετε. Μην πιθανολογείτε. Δεν είναι η ώρα τώρα γι’ αυτό.
Να έχετε αυτοπεποίθηση. Η αυτοπεποίθηση είναι ο καλύτερος φίλος της μνήμης και της ανάκλησης αυτών που διαβάσατε. Κανένα μυαλό δεν είναι υπολογιστής. Είναι αδύνατο να ανακαλέσετε κάτι που έχετε διαβάσει κάθε στιγμή της ημέρας. Μην προσπαθείτε να θυμηθείτε κάθε στιγμή και κάθε ώρα κάτι μέσα από την εξεταστέα ύλη, για να τεστάρετε τον εαυτό σας. Μόνο τα διαγωνίσματα που γράφετε είναι η σωστή ένδειξη για το πού πατάτε.
Σταματήστε να τεστάρετε τον εαυτό σας σε άσχετες ώρες και να απογοητεύεστε λέγοντας «ωχ… δεν το θυμάμαι αυτό». Κάντε τις επαναλήψεις σας συγκεντρωμένοι και με καθαρό μυαλό.
Και να λέτε συνέχεια στον εαυτό σας πως όταν είμαι εκεί –στις εξετάσεις– θα μου έρθουν όλα. Αυτοπεποίθηση. Αυτοπεποίθηση τρελή!
Τέλος, να θυμάστε πως ο ύπνος είναι σύμμαχος. Δεν θα ξενυχτήσετε πριν από τις εξετάσεις. Χωρίς ύπνο το μυαλό είναι θολωμένο και δεν έχει ανάκληση. Μη σας παρασύρει το άγχος της τελευταίας επανάληψης. Ένα πέρασμα της ύλης παραπάνω δεν έχει την αξία που έχει ένας καλός ύπνος πριν από τις εξετάσεις.
Αυτά είχα να σας πω εγώ παιδιά μου. Πάτε λοιπόν! Με καθαρό μυαλό, με τρέλα, με αυτοπεποίθηση και με την έξαψη που έχει κανείς μπροστά σε έναν ωραίο αγώνα, σ’ έναν τελικό. Πάτε για την έκπληξη. Η Παναγιά μαζί σας. Καλή επιτυχία!