Η καρδιά των 353.000 Ποντίων που βρήκαν φρικτό θάνατο στα χέρια των Νεότουρκων και των Κεμαλικών –εκείνων οι οποίοι όπως μαρτυρούν πλήθος αποδεικτικών στοιχείων διέπραξαν οργανωμένο και προμελετημένο έγκλημα– χτυπάει σήμερα και αύριο στο Βερολίνο, εκεί που διεξάγεται το 1ο Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «1916-1923, η Εκδίωξη, η Εξολόθρευση και η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου». Άνοιξε σήμερα τις εργασίες του στην αίθουσα Senatssaal του Πανεπιστημίου Humboldt-Universität zu Berlin.
Το διεθνές συμπόσιο διοργανώνει η ΟΣΕΠΕ σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Έρευνας της Διασποράς και των Γενοκτονιών του Πανεπιστημίου του Μπόχουμ, με επιχορήγηση του Ιδρύματος Ιβάν Σαββίδη.
Οι εισηγητές, οι οποίοι θα παρουσιάσουν στοιχεία που επιβεβαιώνουν την ήδη τεκμηριωμένη αλήθεια, εκείνην της σφαγής και της εξόντωσης των Ελλήνων του Πόντου στις αρχές του 20ού αιώνα από τους Οθωμανούς Τούρκους, θεωρούνται από τους κορυφαίους στο είδος τους. Τρεις από αυτούς, η Αρμένια τουρκολόγος, λέκτορας Τουρκικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Γερεβάν και ερευνήτρια στο Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης NASRA Ανούς Χοβανισιάν, ο γενοκτονολόγος και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Γενοκτονολόγων (IAGS) Βασίλειος Μεϊχανετσίδης, και η συγγραφέας Θία Χάλο, πρόεδρος του Ιδρύματος Ποντιακής Κληρονομιάς Σάνο Θεμία Χάλο, μιλούν στο pontos-news.gr.
Η νοοτροπία των Νεότουρκων και τα πογκρόμ στα Βαλκάνια
Η εισήγηση της Θία Χάλο έχει τίτλο «Από τα Βαλκάνια μέχρι την Ανατολία – Από τα πογκρόμ στη Γενοκτονία». Όπως μας εξηγεί, «επειδή ήμουν σχετικά βέβαιη ότι οι περισσότεροι εισηγητές θα εστιάσουν σε λεπτομέρειες και ντοκουμέντα που θα αφορούν καθαυτό το γεγονός της Γενοκτονίας, αποφάσισα να κάνω ανάλυση της νοοτροπίας των Νεοτούρκων που τους οδήγησε να διαπράξουν τα πογκρόμ στα Βαλκάνια και αργότερα τη Γενοκτονία στην Ανατολία, όπου οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι τους στόχοι». Παράλληλα, η Θία Χάλο διερευνά ως ένα βαθμό το πολιτικό κίνητρο της Γενοκτονίας που άρχισε με τους Νεότουρκους και ολοκληρώθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ.
Η Θία Χάλο με την μητέρα της Σάνο, την «γιαγιά των Ποντίων» (φωτ. αρχείου: Θία Χάλο)
Εκτιμά, μάλιστα ότι οι διοργανωτές επέλεξαν εκείνη να ξεκινήσει τον κύκλο των εισηγήσεων, επειδή η εργασία της θέτει τη βάση για την απόδειξη των γενοκτονιών. Εξάλλου μετά τον αγώνα που έδωσε το 2007 για να αναγνωριστεί με ψήφισμα η Γενοκτονία των Ποντίων και των άλλων Ελλήνων της Ανατολίας από την IAGS, σε μεγάλο βαθμό ασχολείται με την αποδόμηση των πολλών μύθων που παρουσιάστηκαν από μερικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της IAGS τα οποία ήθελαν να αποσυρθεί το ψήφισμα πριν να τεθεί προς ψηφοφορία.
Οι διώξεις των Ελλήνων του Αιγαίου, προάγγελος της Γενοκτονίας
Από την πλευρά της, η Ανούς Χοβανισιάν (μικρή φωτο) που ειδικεύεται στην τουρκική ιστορία του 19ου και του 20ού αιώνα, συγγραφέας 40 σχετικών ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων θα μιλήσει για τον «Προάγγελο της Γενοκτονίας: η Απέλαση του Ελληνικού Πληθυσμού του Αιγαίου το 1914».
Η αρμενικής καταγωγής επιστήμονας που διδάσκει στο Γερεβάν, ξεκινά την εισήγησή της από το 1913, όταν οι Οθωμανοί εφαρμόζουν πρόγραμμα απελάσεων και αναγκαστικών μεταναστεύσεων· εστιάζει στους Έλληνες της περιοχής του Αιγαίου και της ανατολικής Θράκης, την παρουσία των οποίων εκεί θεωρούν οι Τούρκοι ως «απειλή για την εθνική ασφάλεια».
«Κι ενώ συνεχίζονταν οι συνομιλίες για τις ανταλλαγές των πληθυσμών, ειδικές μονάδες επιτίθονταν σε ελληνικά χωριά αναγκάζοντας τους κατοίκους τους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να πάνε στην Ελλάδα, και εκεί μετακινούσαν μουσουλμάνους πρόσφυγες» λέει στο pontos-news.gr. Ήθελαν να θέσουν και τα θεμέλια μιας τουρκομουσουλμανικής εθνικής οικονομίας.
«Η βίαιη απέλαση των Ελλήνων Οθωμανών από τη δυτική Ανατολία έχει πολλές ομοιότητες με την πολιτική που χρησιμοποιήθηκε κατά των Αρμενίων», προσθέτει.
Και στις δύο περιπτώσεις οι βίαιες μετακινήσεις φαινομενικά έγιναν κάτω από την νομική ομπρέλα που είχε στηθεί στο πλαίσιο της γενικής πολιτικής του οθωμανικού καθεστώτος. «Όμως παράλληλα με αυτό το νομικό πλαίσιο, υλοποιούνταν ένα ανεπίσημο σχέδιο, το οποίο εφάρμοζε μια σκιώδης οργάνωση διαπράττοντας πλήθος βίαιων και τρομοκρατικών πράξεων σε βάρος των χριστιανών της αυτοκρατορίας», λέει η Ανούς Χοβανισιάν.
Στόχος της παρουσίασής της, εξηγεί στο pontos-news.gr, είναι να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στις διώξεις των Ελλήνων του Αιγαίου πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και να το αντιμετωπίσουμε ως κάτι περισσότερο από ένα μεμονωμένο περιστατικό με μικρή ή καμία σχέση με άλλες περιπτώσεις γενοκτονικών πολιτικών των Νεότουρκων και των Κεμαλικών.
Υπάρχουν τεκμήρια της Γενοκτονικής Πρόθεσης
Όσο για την παρουσίαση του Πόντιου γενοκτονολόγου Βασίλειου Μεϊχανετσίδη –που βλέπει και μελετά τη Γενοκτονική Διαδικασία κατά των Ελλήνων/Ρωμιών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας συνολικά (συνολική προσέγγιση) και όχι μονάχα κατά των Ελλήνων του Πόντου (περιοχική προσέγγιση)– αυτή αφορά στον εντοπισμό και στην τεκμηρίωση της γενοκτονικής πρόθεσης (Genocidal Intent), η οποία αποτελεί το καθοριστικό συστατικό στοιχείο για την στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της Γενοκτονίας.
Δρ. Βασίλειος Μεϊχανετσίδης
«Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι το οθωμανικό κράτος, είτε υπό τη νεοτουρκική διακυβέρνηση, είτε υπό την κεμαλική, είχε ως στόχο να γενοκτονήσει τον χριστιανικό πληθυσμό γενικότερα και τον ελληνορθόδοξο ειδικότερα. Υπάρχουν τεκμήρια της Γενοκτονικής Πρόθεσης, που αφορούν στους χριστιανούς στο σύνολό τους, είτε ήταν Έλληνες, είτε Αρμένιοι, είτε Ασσύριοι, αλλά υπάρχουν και τεκμήρια που αφορούν στην εξόντωση του ελληνικού ορθόδοξου πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» δήλωσε στο pontos-news.gr.
Η διαφορά της δικής του παρουσίασης έγκειται στο ότι θα προσπαθήσει για πρώτη φορά να χαράξει σε αδρές γραμμές το γενοκτονικό σχέδιο στο σύνολό του. «Δεν θα επιμείνω τόσο πολύ σε αναφορές διπλωματών πχ. τι είπε ο ένας ή ο άλλος διπλωμάτης για την πρόθεση των Τούρκων να σκοτώσουν χριστιανικό πληθυσμό. Θα επιχειρήσω να παρουσιάσω ένα περιεκτικό γενοκτονικό σχέδιο που είχε πάρα πολλές πτυχές, όπως είναι η νομοθεσία, γεγονός το οποίο καταδεικνύει κεντρικό άνωθεν σχεδιασμό και επομένως πρόθεση». Εξάλλου, ένα τόσο περίπλοκο «Σχέδιο» με πολλές επιμέρους πτυχές (σφαγές, διώξεις, εκτοπισμούς, δηώσεις, εξισλαμισμούς, «παιδομάζωμα») δεν θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα τυχαίων γεγονότων, αλλά αποτέλεσμα πρόθεσης και κεντρικού σχεδιασμού, το οποίο αποτελεί σημαντικό στοιχείο.
Τα Γενοκτονικά Προγραμμάτα (Genocide Programmes) ή Γενοκτονικά Σχέδια των Τούρκων Οθωμανών, λέει, ξεκινούν αμέσως μετά το 1908.
«Οι αρχικές φάσεις εκτυλίσσονται στην Οθωμανική Μακεδονία. Έχουμε ελιτοκτονία, δηλαδή επιλεκτική δολοφονία της κοινωνικής ελίτ. Έχουμε δολοφονίες Ελλήνων και μετανάστευση και μετεγκατάσταση μουσουλμάνων “εποίκων/μεταναστών” από Βοσνία και Ερζεγοβίνη.
»Στη συνέχεια έχουμε τη νομοθεσία για τη στρατολόγηση των χριστιανών στον οθωμανικό στρατό, τα πρώτα νομοθετήματα για τον εκτουρκισμό της μειονοτικής εκπαίδευσης και την κατάργηση της αυτονομίας των κοινοτήτων και τον πρώτο οικονομικό αποκλεισμό κατά των Ελλήνων της Οθωμανικής Aυτοκρατορίας με αφορμή το Κρητικό Ζήτημα. Επειδή όμως προέκυψαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι και η απελευθέρωση της Μακεδονίας, αυτές οι πρώτες φάσεις της γενοκτονικής διαδικασίας πέρασαν απαρατήρητες και εν πολλοίς λησμονήθηκαν. Εκεί βλέπουμε τις πρώτες συστηματικές ενέργειες με χαρακτήρα εθνοκάθαρσης, που ωστόσο διακόπηκαν με τους Βαλκανικούς Πολέμους και την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον οθωμανικό ζυγό (1912)».
Ολοκληρώνοντας την παρουσίασή του, ο Βασίλειος Μεϊχανετσίδης θα αναπτύξει τη Γενοκτονική Διαδικασία της περιόδου 1913-1923, η οποία εξελίσσεται στην Ανατολική Θράκη, τη Δυτική Μικρά Ασία και αργότερα στον Πόντο.