Η μικρασιατική ταυτότητα που επιβιώνει εξελισσόμενη, για να φτάσει μέχρι τη σημερινή τέταρτη γενιά, η ανάγκη κατανόησης του ιστορικού πλαισίου που οδήγησε στον τουρκικό εθνικισμό και τα αδιερεύνητα στοιχεία της Ιστορίας που σχετίζονται με το μιλιταριστικό κίνημα των Νεότουρκων αποτελούν τρεις όψεις μιας συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου που ξεκινά το 1908 και ολοκληρώνεται το 1923.
Με αφορμή το νέο βιβλίο του ιστορικού Βλάση Αγτζίδη που εξετάζει τη συγκεκριμένη περίοδο (Μικρά Ασία. Ένας οδυνηρός μετασχηματισμός ο τίτλος του) στο δημαρχείο Κηφισίας – Ν. Ερυθραίας – Εκάλης, το πολυπληθές ακροατήριο παρακολούθησε με ενδιαφέρον τις ομιλίες των καθηγητριών Ίριδας Τζαχίλη και Χριστίνας Κουλούρη. Τη συζήτηση συντόνισε η ιστορικός Βασιλική Λάζου.
Πλήθος κόσμου παρακολούθησε τη συζήτηση με αφορμή το βιβλίο του Βλάση Αγτζίδη
Η ομότιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Ίρις Τζαχίλη, μιλώντας για το θέμα της μνήμης και του τραύματος στις τρεις γενιές μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, εξήγησε ότι οι πολιτικές διακυμάνσεις (Κατοχή, Εμφύλιος, Μεταπολίτευση) επηρέασαν τη μορφή της ταυτότητας. Προσδιόρισε δε τα χαρακτηριστικά της κάθε γενιάς με βάση τη δημιουργία συλλόγων και ερευνητικών κέντρων, τη συγγραφή αναμνήσεων και ιστορικών μυθιστορημάτων, και την επιλογή οδονυμίων σχετικών με τη Μικρά Ασία.
Τζαχίλη: Η μικρασιατική ταυτότητα επιβιώνει εξελισσόμενη ως την τέταρτη γενιά.
Η κοσμήτορας στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών Χριστίνα Κουλούρη επέλεξε να παρουσιάσει το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου συνέβη η Μικρασιατική Καταστροφή. Υποστήριξε ότι η κατανόηση εκείνης της ιστορικής περιόδου προϋποθέτει τη μελέτη και την ανάδειξη της σημασίας της γενικότερης ευρωπαϊκής ιστορίας, όπως και της οθωμανικής. Αναφέρθηκε στη σημασία του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου για τη ροή των γεγονότων που οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή, και στο ζήτημα των μειονοτήτων όπως προέκυψε με την εμφάνιση των εθνικισμών.
Κουλούρη: Η διαφοροποίηση και η δυσμενής μεταχείριση από τους Νεότουρκους των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων υπήρξε μια συγκεκριμένη απόφαση του τουρκικού εθνικισμού.
Στη δική του παρέμβαση ο συγγραφέας Βλάσης Αγτζίδης –ο οποίος τα τελευταία οκτώ χρόνια είναι επιστημονικός υπεύθυνος του Σεμιναρίου Σύγχρονης Ιστορίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δήμου Κηφισιάς– αναφέρθηκε στην ανάγκη να διερευνηθεί σε βάθος και να παρουσιαστεί η διαδικασία μετάβασης από την πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εποχή του έθνους-κράτους.
Επίσης υποστήριξε ότι στόχος της μελέτης είναι να αποσαφηνιστούν αδιερεύνητα στοιχεία της Ιστορίας, όπως για παράδειγμα οι λόγοι που το μιλιταριστικό κίνημα των Νεότουρκων αποφάσισε και πραγματοποίησε τη Γενοκτονία των μη μουσουλμανικών πληθυσμών, καθώς και οι ευθύνες του ελληνικού πολιτικού συστήματος και των μεγάλων δυνάμεων της εποχής για την ελληνική ήττα.
Η συζήτηση που ακολούθησε μετά το τέλος των ομιλιών επικεντρώθηκε στα μεθοδολογικά προβλήματα αλλά και στις ανάγκες που προκύπτουν για την καλύτερη γνώση του συγκεκριμένου ιστορικού θέματος. Αυτό που τονίστηκε από τους συμμετέχοντες είναι η ανάγκη συστηματικής ενασχόλησης με τα θέματα αυτά ως τρόπος κατανόησης και σύγχρονων εξελίξεων.