Ο τραχανάς είναι ένα παραδοσιακό ελληνικό προϊόν με υψηλή θρεπτική αξία, λίγες θερμίδες και χαμηλά λιπαρά, που έχει αναθρέψει γενιές συμπατριωτών μας. Στην πορεία εκτοπίστηκε από το τραπέζι των ελληνικών νοικοκυριών, αλλά τα τελευταία χρόνια επιστρέφει δυναμικά, καθώς αποδεικνύεται ότι είναι εξαιρετικά ωφέλιμος.
Το γάλα, που είναι βασικό συστατικό του τραχανά, αυξάνει την παρουσία πρωτεΐνης και ασβεστίου – γεγονός που τον καθιστά κατάλληλη και θρεπτική τροφή για τα παιδιά.
Περιέχει φυτικές ίνες, πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, υδατάνθρακες, μαγνήσιο και φυλλικό οξύ. Λόγω της περιεκτικότητάς του σε φώσφορο προστατεύει τον οργανισμό από την οστεοπόρωση, ενώ η καροτενοειδής λουτεΐνη που περιέχει βοηθά στην καλή υγεία του δέρματος, των ματιών και της καρδιάς.
Παρασκευάζεται από αλεύρι, αυγά, γάλα ή γιαούρτι, σε ποικίλες παραλλαγές: γλυκός, ξινός, διαιτητικός, νηστίσιμος. Ο γλυκός τραχανάς φτιάχνεται από φρέσκο γάλα ενώ ο ξινός από γάλα που το έχουν αφήσει να ξινίσει. Η προετοιμασία του τραχανά γίνεται τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού, για να στεγνώσει, να συσκευαστεί και να είναι έτοιμος για τον επόμενο χειμώνα. Οι τρόποι να τον απολαύσετε πάρα πολλοί: Ο τραχανάς μαγειρεύεται ως σούπα ή μπαίνει ως επίγευση σε διάφορες σούπες λαχανικών και κρεατικών. Προστίθεται επίσης ως γέμιση σε πίτες, αντικαθιστά το ρύζι στα γεμιστά και τους ντολμάδες, αλλά και το ψωμί στους κεφτέδες.
Για την ιστορία του που χάνεται στα βάθη των αιώνων αναφέρουμε ότι από τον 1ο αιώνα μ.Χ. κιόλας, ο Απίκιος κάνει λόγο για έναν παχύρευστο χυλό με το όνομα τράκτα (tractae), που το χρησιμοποιούσαν για να πήζουν κάθε είδους σάλτσα. Σύμφωνα με μια άλλη ιστορική εκδοχή πιστεύεται ότι ο τραχανάς προέρχεται από την ανατολική Μεσόγειο, είχε το όνομα «tarkhaneh», και σήμαινε φαγητό σε κοκκώδη μορφή, φτιαγμένο από δημητριακά και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Πηγή: Κασσιανή Τσώνη / medlabgr.blogspot.com