Από τα αρχαία πρωτογλυφικά που διηγούνται την ιστορία της καλλιέργειας της γης και φέρονται να χαράχτηκαν 7.500 χρόνια πριν, μέχρι τα οστά πολεμικών αλόγων που χειρίζονταν με δεξιότητα οι αρχαίοι Αρμένιοι, η ιστορία αποκαλύπτεται μέσα από ευρήματα στην ιστορική γη της Αρμενίας.
Άμαξες 4.000 ετών
Στην Αρμενία έχουν ανασκαφεί πάνω από 12 τάφοι πλουσίων. Οι πιο θεαματικοί ήταν αυτοί που βρέθηκαν στο Λεχασέν, στις όχθες της λίμνης Σεβάν, όπου ανακαλύφθηκαν πάνω από μία δωδεκάδα σχεδόν ολόκληρες τετράτροχες και δίτροχες άμαξες με ακτινωτούς τροχούς. Δύο από αυτές αποτελούν θεαματικά εκθέματα στο Εθνικό Μουσείο της Αρμενίας.
Οι τέσσερις συμπαγείς τροχοί είναι κατασκευασμένοι από σανίδες βελανιδιάς, ενώ το εσωτερικό μέρος είναι επιστρωμένο από βέργες ιτιάς.
Ο Μπέβερλι Ντέιβις, στο χρονικό Timeline of the Development of the Horse του 2007, περιγράφει τα βαγόνια αυτά ως ακολούθως: «Πρωτόγονα βαγονέτα της εποχής εκείνης (2000 π.Χ.) έχουν βρεθεί σε έξοχη κατάσταση στην Αρμενία. Αυτά είναι και τα παλαιότερα γνωστά σε όλον τον κόσμο».
Χυτήριο 6.000 ετών
Η ανασκαφή ερειπίων στον αρχαιολογικό χώρο του Μετσαμόρ, στην κεντρική Αρμενία, που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού, έφερε στο φως μια μεγάλη μονάδα επεξεργασίας μετάλλου και ένα χυτήριο με δύο υψικαμίνους. Ήταν γνωστό ότι εκεί γινόταν εξόρυξη και επεξεργασία χρυσού, χαλκού και πολλών τύπων μαγγανίου, ψευδαργύρου, στρυχνίνης, υδραργύρου και σιδήρου. Έχουν ανακαλυφθεί πολλές υπόγειες σπηλιές, που εικάζεται ότι χρησίμευαν ως αποθήκες για τη μεταλλική πρώτη ύλη.
Ίσως ο πρώτος χυτός σίδηρος στον κόσμο να παρασκευάστηκε εδώ, αν και όχι με τη συχνότητα του χαλκού.
Μέταλλα από το Μετσαμόρ ακολουθούσαν το δρόμο προς την Αίγυπτο, την Κεντρική Ασία και την Κίνα.
Καινοτόμα Εργαλεία της Λίθινης Εποχής έως και 335.000 ετών!
Μια ομάδα αρχαιολόγων και ανθρωπολόγων από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, υπό την καθοδήγηση του δρ Ντάνιελ Άντλερ του Πανεπιστημίου του Κονέκτικατ, ανακάλυψε χιλιάδες λίθινα εργαλεία «Λεβαλουά» στον αρμενικό αρχαιολογικό χώρο του Νορ Κεγί, ηλικίας μεταξύ 325.000 και 335.000 ετών. Προτάθηκε ότι οι τοπικοί πληθυσμοί τα κατασκεύασαν εξελίσσοντας την παλαιότερη ακόμα τεχνική λάξευσης διπλής όψης (biface technique), που επίσης έχει βρεθεί στον ίδιο χώρο.
Έχοντας πάρει το όνομά της από τα εργαλεία από πυρόλιθο που ανακαλύφθηκαν τον 19ο αιώνα στο προάστιο Λεβαλουά-Περέ του Παρισιού, η τεχνική «Λεβαλουά» συνίσταται στη διακριτή μέθοδο της λάξευσης του πυρόλιθου που αναπτύχθηκε από τους πρώιμους ανθρώπους της Παλαιολιθικής Εποχής.
Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στο «Science Journal» και αμφισβητεί την κοινή θεωρία της εξέλιξης που πιστεύει ότι κάθε καινοτομία προήλθε από την Αφρική.
Αυτά τα εργαλεία είναι τα παλαιότερα που έχουν βρεθεί εκτός Αφρικής, σύμφωνα με τη δημοσιευμένη μελέτη: «Οι πληροφορίες μας από το Νορ Κεγί καταγράφουν την πρωιμότερη σύγχρονη χρήση των τεχνικών διπλής όψης και “Λεβαλουά” εκτός Αφρικής».
Γεωργικές απεικονίσεις 7.500 ετών
Στην Αρμενία συναντώνται πολυάριθμα σημεία με αρχαία πετρογλυφικά που απεικονίζουν σκηνές από τη γεωργία και την εξημέρωση ζώων. Στις ηφαιστιογενείς πλαγιές της χώρας, 3.000 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας, μπορεί κανείς να βρει ολόκληρες σειρές από γεωργικά σχέδια και μοτίβα πάνω στους σκούρους καφέ-μαύρους ηφαιστειακούς βράχους ενός παλαιού ηφαιστείου. Μερικά από αυτά χρονολογούνται από τη 12η-11η χιλιετία π.Χ. Τα περισσότερα εγχάρακτα χρονολογούνται από αυτήν την εποχή και την πρώιμη Εποχή του Σιδήρου. Οι πρώτοι αγρότες απεικόνιζαν στα πετρογλυφικά αυτά σχέδια τη μακρά ιστορία της καλλιέργειας της γης.
Η συμμετρική τοποθέτηση ζωόμορφων κυρίως ηρώων ήταν μια ωδή στη νέα εποχή.
Αν και τα σχέδια αυτά ανακαλύφθηκαν τον πρώιμο 20ό αιώνα, δεν μελετήθηκαν σε βάθος παρά το 1920 και ξανά στα τέλη της δεκαετίας του ’60, αλλά ακόμα δεν είναι πλήρως κατανοητά σήμερα. Στο χρονικό Timeline of the Development of the Horse του 2007, ο Μπέβερλι Ντέιβις περιγράφει: «Τα πετρογλυφικά που βρέθηκαν στην Αρμενία (πιθανή πατρίδα των Ινδοευρωπαίων) είναι οι παλαιότερες απεικονίσεις ανθρώπων να επιβαίνουν σε ιππήλατο άρμα, άμαξες και άροτρα».
Πολεμικά άλογα 4.500 ετών
Αρμένιοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν αρχαίο χώρο ταφής που περιείχε μεγάλο αριθμό υπολειμμάτων από θυσιασμένα ζώα, ανάμεσά τους και άλογα. Ο επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Αρμενίας, Αγκόπ Σιμονιάν, εξήγησε ότι τα οστά αλόγων που βρέθηκαν στο «Νερκίν Ναβέρ» είναι τα παλαιότερα έως τώρα και ανήκουν σε ένα εξημερωμένο είδος αλόγου που χρησιμοποιούνταν για πολεμικούς-στρατιωτικούς σκοπούς.
«Αυτό το εύρημα χρονολογείται στον 26ο-25ο αιώνα π.Χ. και είναι το παλαιότερο σημείο ταφής αλόγων που έχει ανακαλυφθεί μέχρι τις μέρες μας. Είναι άκρως σημαντικό, όχι μόνο για την Αρμενία αλλά και για όλη τη Δυτική Ασία» είπε ο Σιμονιάν.
Η εξημέρωση και η εκτροφή αλόγων έχει επί μακρόν συσχετιστεί με την αρχαία Αρμενία. Οι κλασικοί συγγραφείς αναφέρονταν συχνά στους Αρμενίους ως λαό με εξέχουσα ικανότητα χειρισμού των αλόγων.
Ο Στράβωνας περιγράφει τα αρμενικά πολεμικά άλογα σε αρκετά από τα κείμενά του. «Ο Αρταβάστης, βασιλιάς των Αρμενίων, τον καιρό που εισέβαλε στη Μήδεια, εκτός από το υπόλοιπο ιππικό, είχε και έξι χιλιάδες άλογα που οδηγήθηκαν στη μάχη διατεταγμένα και καλυμμένα με πλήρη πανοπλία».
Τα άλογα θεωρούνταν ιερά ζώα για τους αρχαίους Αρμενίους και σχετίζονταν με τη θεότητα του Ήλιου.
- Πηγή: peopleofar.com / περ. Αρμενικά (μτφρ.: Μίκυ Μοβσεσιάν).